Khởi động (trang 5) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Cây cam (hình 1.1) là một loại cây ăn quả được trồng phổ biến ở nước ta. Em hãy kể tên một số loại cây ăn quả phổ biến khác mà em biết và nêu vai trò của chúng đối với con người.
Trả lời:
- Một số loại cây ăn quả phổ biến khác: Cây sầu riêng, cây chôm chôm, cây nhãn, cây bưởi, cây thanh long, cây vải, cây xoài…
- Vai trò của các loại cây ăn quả đối với con người:
+ Cung cấp các loại quả chứa nhiều vitamin, chất dinh dưỡng cho con người.
+ Cung cấp nguồn nguyên liệu cho các ngành chế biến thực phẩm (bánh, kẹo, nước uống, ô mai…).
+ Tạo công ăn việc làm, mang lại thu nhập cho người nông dân.
I. Vai trò của cây ăn quả
Khám phá 1 (trang 6) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Quan sát Hình 1.2 và nêu vai trò của cây ăn quả tương ứng với các ảnh trong hình.
Trả lời:
- Hình a: là mặt hàng xuất khẩu.
- Hình b: tạo cảnh quan, trang trí.
- Hình c: là nguyên liệu cho ngành chế biến.
- Hình d: cung cấp vitamin và khoáng chất cho con người.
Kết nối năng lực 1 (trang 6) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Chia sẻ với bạn một số vai trò của cây ăn quả đối với gia đình và địa phương em.
Trả lời:
Vai trò của cây ăn quả đối với gia đình và địa phương em là
- Cung cấp nguồn hàng cho xuất khẩu
- Tạo cảnh quan
- Cung cấp nguyên liệu cho chế biến
- Cung cấp nguồn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất cho con người.
II. Đặc điểm thực vật học của cây ăn quả
Khám phá 2 (trang 7) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Quan sát hình 1.3 và hoàn thành nhiệm vụ học tập sau:
- Mô tả đặc điểm bộ rễ của cây ăn quả
- Đề xuất cách bón phân hợp lí cho cây ăn quả
Trả lời:
- Đặc điểm bộ rễ của cây ăn quả:
+ Rễ cọc: gồm rễ chính và rễ con. Rễ chính ăn sâu xuống lòng đất.
+ Rễ chùm: rễ chính không phát triển, các rễ con phát triển, phân bố tập trung ở tầng đất mặt có độ sâu từ 0,1 đến 1,0 m.
- Cách bón phân hợp lí cho cây ăn quả:
+ Bón các loại phân hữu cơ, phân đạm, phân lân, phân kali và các nguyên tố vi lượng.
+ Thông thường, chia làm 4 lần bón chính: Bón sau thu hoạch, trước khi xử lý ra hoa, giai đoạn nuôi quả và trước khi thu hoạch.
+ Tuỳ thuộc vào từng loại cây, từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây mà lựa chọn các loại phân bón thích hợp.
Khám phá 3 (trang 7) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Quan sát Hình 1.4 và nêu đặc điểm thân, cành của cây ăn quả.
Trả lời:
* Đặc điểm của thân, cành cây ăn quả là:
- Thân: Phần lớn là thân gỗ, làm giá đỡ cho cây.
- Cành: Cành cấp 1 mọc ra rừ thân, cành cấp 2 mọc ra từ cành cấp 1, ..... Quả mọc ở cành cấp 4, cấp 5.
III. Yêu cầu ngoại cảnh
Kết nối năng lực 2 (trang 9) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Sử dụng internet, sách, báo…và kể tên một số loại cây ăn quả ôn đới, cây ăn quả nhiệt đới hoặc cây ăn quả á nhiệt đới đang được trồng phổ biến ở địa phương em.
Trả lời:
Một số loại cây ăn quả:
- Ôn đới: nho, lê, đào, mận, dâu tây…
- Nhiệt đới: thanh long, chuối, xoài, đu đủ…
- Á nhiệt đới: vải, bơ, dừa, măng cụt, sầu riêng…
Kết nối năng lực 3 (trang 9) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Sử dụng internet, sách, báo,.. tìm hiểu về yêu cầu ngoại cảnh của một số loại cây ăn quả được trồng phổ biến ở địa phương em
Trả lời:
Yêu cầu ngoại cảnh đối với cây thanh long ở địa phương em là:
- Nhiệt độ: Từ 21oC đến 29°C, tối đa không quá 40oC.
- Độ ẩm, lượng mưa:
+ Độ ẩm: không chịu độ ẩm cao, chịu lạnh yếu.
+ Lượng mưa: không chịu mưa nhiều.
- Ánh sáng: ưa cường độ ánh sáng mạnh, chịu nhiệt, chịu hạn tốt.
- Đất trồng và dinh dưỡng:
+ Đất trồng: phải tơi xốp, thoát nước tốt, đất phèn nhẹ hoặc đất phù sa phủ trên nền phèn có pH 5,5 - 6,5
+ Dinh dưỡng: giàu hữu cơ.
IV. Một số ngành nghề liên quan
Kết nối nghề nghiệp (trang 10) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Em hãy chia sẻ với bạn về một ngành nghề liên quan đến trồng cây ăn quả mà em yêu thích?
Trả lời:
- Nghề liên quan đến trồng cây ăn quả mà em yêu thích: Kĩ sư chọn giống cây.
- Yêu cầu của ngành chọn cây giống: Cần có những kiến thức chung về sinh học, kỹ thuật canh tác; các kiến thức cơ bản và hiện đại về di truyền; phương pháp chọn tạo, sản xuất giống các nhóm cây trồng cho năng suất cao, chất lượng tốt, thích ứng các điều kiện canh tác và sinh thái khác nhau.
V. Đánh giá khả năng và sở thích của bản thân với một số ngành nghề liên quan
Luyện tập 1 (trang 12) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Kể tên một số loại cây ăn quả ở địa phương em và nêu vai trò của các loại cây ăn quả đó.
Lời giải:
Cây xoài – vai trò: Cung cấp nguồn hàng cho xuất khẩu, tạo cảnh quan
Cây chuối – vai trò: Cung cấp nguyên liệu cho chế biến, cung cấp nguồn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất cho con người.
Luyện tập 2 (trang 12) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Nêu đặc điểm thực vật học của một số loại cây ăn quả mà em biết.
- Đặc điểm thực vật học của một số loại cây ăn quả mà em biết là:
Luyện tập 3 (trang 12) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Phân tích yêu cầu về đất trồng và dinh dưỡng của cây ăn quả
Lời giải:
- Phân tích yêu cầu về đất trồng và dinh dưỡng của cây ăn quả:
+ Yêu cầu về đất trồng: Đa số cây ăn quả thích hợp với các loại đất có tầng đất dày, nhiều chất đinh đưỡng, ít chua, thoát nước tốt như đất phù sa, đất cát pha, đất đỏ,... Ngoài ra, mỗi loại cây ăn quả có yêu cầu cụ thể khác nhau về đất trồng.
+ Yêu cầu về dinh dưỡng: Cây ăn quả cần nhu cầu dinh dưỡng cân đối gồm phân hữu cơ, phân đạm, phân lân, phân kali và các nguyên tố vi lượng. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào từng loại cây, từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây mà nhu cầu về dinh dưỡng cũng khác nhau. Ví dụ: Thời kì cây non, cây ra lộc, ra hoa và đậu quả cần bón nhiều phân đạm hơn so với các giai đoạn khác; phân lân cần cho thời kì cây phân cành, hình thành mầm hoa, ra hoa, đậu quả,...
Vận dụng (trang 12) Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả KNTT Bài 1: Hãy chia sẻ với bạn những hiểu biết của em về nghề trồng cây ăn quả và một số ngành nghề liên quan.
Lời giải:
* Để theo nghề trồng cây ăn quả, đòi hỏi người lao động phải:
- Có tri thức về các ngành học có liên quan (sinh, hóa, KTNN…) và có kĩ năng cơ bản về nghề trồng cây ăn quả.
- Có lòng yêu nghề, chịu khó tìm tòi, học hỏi.
- Có sức khỏe tốt và sự khéo léo…
- Có sự năng động, sáng tạo, yêu thiên nhiên
* Khi làm nghề trồng cây ăn quả, người lao động chủ yếu làm việc tại các doanh nghiệp, trang trại, hộ gia đình, các chương trình và dự án liên quan đến lĩnh vực sản xuất, kinh doanh cây ăn quả…
* Một số ngành nghề liên quan đến trồng cây ăn quả: kĩ sư trồng trọt, kĩ sư bảo vệ thực vật, kĩ sư chọn giống cây…