Khởi động
Câu hỏi (trang 26) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Theo em, để quản lý thu, chi hằng tháng cho gia đình hoặc bản thân, ta nên sử dụng phần mềm soạn thảo văn bản hay phần mềm bảng tính? Tại sao?
Trả lời:
- Chúng ta nên sử dụng phần mềm bảng tính bởi vì có thể thực hiện các công việc trong quản lí thu, chi như: cập nhật, lưu trữ, lọc, sắp xếp, thống kê, tổng hợp các khoản thu, chi; đối chiếu thu, chi,…
Khám phá
1. Dự án quản lí tài chính gia đình
Câu hỏi (trang 27) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Nêu những công việc quản lí thu, chi của gia đình em mà phần mềm bảng tính có thể hỗ trợ giải quyết.
Trả lời:
Những công việc quản lí thu, chi của gia đình em mà phần mềm bảng tính có thể hỗ trợ giải quyết là:
- Tính tổng tiền thu của mỗi tháng, của từng khoản thu.
- Tính tổng chi cho mỗi tháng, của từng khoản chi.
- Tìm khoản chi nhiều nhất, ít nhất.
- Sắp xếp các khoản thu theo thứ tự giảm dần.
2. Tổ chức dữ liệu và công cụ hỗ trợ nhập dữ liệu Data Validation
Câu hỏi 1 (trang 27) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Hãy liệt kê các khoản thu, chi thực tế của gia đình em.
Trả lời:
- Danh sách khoản thu: Lương các thành viên, lương làm thêm
- Danh sách khoản chi: Ăn, ở, học tập, di chuyển, chi tiêu sinh hoạt, bảo hiểm, y tế, du lịch,..
Câu hỏi 2 (trang 29) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Ở Hình 3, tên các khoản thu trong khối ô tính F2:F6 và tên các khoản thu trong danh sách mở ra (khi nháy chuột vào nút bên phải ô tính B3) giống nhau hay khác nhau? Tại sao?
Trả lời:
- Giống nhau. Bởi vì công cụ Data Validation lấy dữ liệu từ khối ô F2:F6
Câu hỏi 3 (trang 29) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Sau khi sử dụng công cụ Data Validation hỗ trợ nhập dữ liệu cho các cột ngày, khoản thu như trên, để Excel không báo lỗi thì dữ liệu nhập vào mỗi cột này cần đảm bảo điều kiện gì?
Trả lời:
Khoản thu: nếu nhập tên bằng bàn phím thì phải trùng với dữ liệu với một trong các tên trong danh sách.
- Cần đảm bảo định dạng ngày trong danh sách phải giống trong thiết lập của phần mềm. Nêu chưa giống thì thiết lập lại định dạng ngày tháng năm trong phần mềm.
Luyện tập
Luyện tập 1 (trang 30) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Bảng tính hỗ trợ quản lí tài chính gia đình gồm những trang tính nào? Nêu loại dữ liệu, cấu trúc bảng dữ liệu được lưu trữ trên mỗi trang tính đó.
Trả lời:
Gồm 2 trang: thu nhập, chi tiêu
- Ngày thu/chi: kiểu dữ liệu ngày tháng năm
- Khoản thu/chi: kiểu dữ liệu số
- Nội dung: kiểu dữ liệu văn bản
- Số tiền: kiểu dữ liệu số
Luyện tập 2 (trang 30) Tin học 9 Chân trời sáng tạo Bài 6A: Tại trang tính Thu (Hình 1a), ta thực hiện:
Trả lời:
Sau khi thực hiện như trên, dữ liệu nhập vào mỗi ô tính trong khối ô tính D3:D7 của cột Số tiền phải thỏa mãn điều kiện là số được nhập vào phải là số nguyên lớn hơn hoặc bằng 0. Cho phép để trống.
Thực hành
Thực hành theo các yêu cầu sau:
a. Khởi động Excel, mở bảng tính mới, lưu vào tệp với tên là QuanLiTaiChinh.xlsx.
b. Trong tệp bảng tỉnh QuanLiTaiChinh.xlsx, tạo trang tính Thu, Chi tương tự như ở Hình 1.
Lưu ý: Em có thể chỉnh sửa Danh sách khoản thu, Danh sách khoản chi theo thực tế của gia đình em.
c. Sử dụng công cụ Data Validation hỗ trợ nhập dữ liệu cho các cột Ngày, Khoản thu, Khoản chi, Số tiền.
d. Nhập dữ liệu thu, chi theo thực tế của gia đình em vào bảng Thu nhập, Chi tiêu.
Hướng dẫn:
a. Khởi động Excel và tạo một bảng tính mới.
Nháy đúp vào biểu tượng của phần mềm Excel trên màn hình nền. Mặc định phần mềm sẽ tạo ra một bảng tính mới. Nếu chưa có chọn File -> New.
Lưu bảng tính mới vào tệp có tên là "QuanLiTaiChinh.xlsx".
File -> Save -> Nhập tên cho bảng tính là QuanLiTaiChinh.
b. Trên bảng tính, tạo một trang tính mới và đặt tên cho trang tính đó là "Thu".
Bước 3: nhấn Ok.
d. Nhập dữ liệu thu theo thực tế gia đình của bạn vào bảng "Thu".
- Nhập ngày thu, khoản thu, nội dung và số tiền thu vào từng ô tương ứng trên trang tính "Thu".
- Nhập ngày chi, khoản chi, nội dung và số tiền chi vào từng ô tương ứng trên trang tính "Chi".
Vận dụng
Làm việc nhóm để thực hiện các yêu cầu sau:
a) Lựa chọn thực hiện dự án sử dụng phần mềm bảng tính hỗ trợ quản lí tài chính cho một câu lạc bộ mà em, các bạn trong nhóm tham gia.
b) Xác định danh sách khoản thu, danh sách khoản chi của câu lạc bộ.
c) Tạo bảng tính QuanLiTaiChinhCLB.xlsx với cấu trúc hợp lí để quản lí thu, chi của câu lạc bộ. Đồng thời, sử dụng công cụ Data Validation để hỗ trợ nhập dữ liệu vào bảng tính.
d) Nhập dữ liệu thu nhập, chi tiêu theo thực tế của câu lạc bộ vào bảng tính.
Trả lời:
a. Lựa chọn sử dụng phần mềm bảng tính:
- Thảo luận và thống nhất với các thành viên trong nhóm về việc sử dụng phần mềm bảng tính để quản lí tài chính cho câu lạc bộ.
- Chọn một phần mềm bảng tính phù hợp và mà các thành viên trong nhóm đều có thể sử dụng.
b. Xác định danh sách khoản thu và danh sách khoản chi:
- Thu thập thông tin về các khoản thu và khoản chi của câu lạc bộ.
- Làm việc nhóm để xác định danh sách chi tiết của cả hai mục này.
- Ghi lại danh sách khoản thu và khoản chi trong một tài liệu hoặc trên một trang tính để sử dụng trong các bước tiếp theo.
c. Tạo bảng tính "QuanLiTaiChinhCLB.xlsx" và sử dụng công cụ Data Validation:
- Mở phần mềm bảng tính và tạo một bảng tính mới.
- Lưu bảng tính mới với tên là "QuanLiTaiChinhCLB.xlsx".
- Thiết kế cấu trúc bảng tính hợp lý để quản lí thu, chi của câu lạc bộ.
- Trên bảng tính, sử dụng công cụ Data Validation để thiết lập các quy tắc và điều kiện cho việc nhập dữ liệu vào bảng tính.
- Áp dụng công cụ Data Validation cho các cột như "Ngày", "Khoản thu", "Nội dung", "Số tiền" để đảm bảo dữ liệu được nhập vào theo các yêu cầu và ràng buộc cụ thể.
d. Nhập dữ liệu thu nhập và chi tiêu theo thực tế của câu lạc bộ vào bảng tính:
- Trên bảng tính "QuanLiTaiChinhCLB.xlsx", nhập dữ liệu thu và chi tương ứng vào các cột tương ứng.
- Đảm bảo rằng mỗi khoản thu và chi tiêu được nhập đúng cấu trúc và theo các quy tắc đã được thiết lập trong công cụ Data Validation.