I. Tính chất của nước biển và đại dương
* Nhiệt độ
- Nhiệt độ trung bình trên bề mặt của nước biển và ở giữa đại dương là khoảng 17°C.
- Nhiệt độ thay đổi phụ thuộc vào VTĐL, điều kiện khí hậu và các yếu tố tự nhiên khác.
- Biên độ nhiệt năm của nước biển và đại dương không lớn, đặc biệt ở khu vực ngoài khơi và vùng vĩ độ thấp.
* Độ muối
- Đặc điểm
+ Độ muối là một trong những thành phần hoá học quan trọng của nước biển.
+ Nước biển và đại dương có độ muối trung bình là 35%o.
+ Độ muối là do nước sông hoà tan các loại muối từ đất, đá trong lục địa đưa ra.
- Nguyên nhân: Độ muối của nước biển thay đổi tuỳ thuộc vào lượng nước sông chảy vào biển, độ bốc hơi và lượng mưa.
II. Sóng biển và thủy triều
1. Sóng biển
- Khái niệm: Là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.
- Nguyên nhân
+ Gió là nguyên nhân chủ yếu tạo ra sóng.
+ Sức gió thổi mạnh, thời gian tồn tại dài và diện tích mặt biển, đại dương lớn thì sóng biển càng lớn.
- Sóng thần
+ Khi xuất hiện động đất ở ngoài biển và đại dương có thể gây ra sóng thần.
+ Do cường độ sóng lớn nên sóng thần có sức tàn phá mạnh, gây thiệt hại rất lớn về tài sản và tính mạng con người.
2. Thủy triều
- Khái niệm: Là hiện tượng mực nước biển dao động theo chu kì và biên độ nhất định.
- Nguyên nhân: Do ảnh hưởng của sức hút Mặt Trăng, Mặt Trời và lực li tâm của Trái Đất.
- Đặc điểm: Thủy triều ở nhiều nơi có thể lên tới 10 - 18 m, thủy triều ở vùng ôn đới cao hơn vùng nhiệt đới.
- Phân loại: bán nhật triều, nhật triều và triều không đều.
III. Dòng biển
- Khái niệm: Là dòng nước di chuyển trong các biển và đại dương tương tự như các sông ở trong lục địa.
- Đặc điểm
+ Các dòng biển chuyển động theo quy luật.
+ Chịu ảnh hưởng chủ yếu của các loại gió chính trên bề mặt Trái Đất.
+ Các dòng biển này đối xứng với nhau qua các bờ đại dương
- Phân loại: Dòng biển nóng và dòng biển lạnh.
IV. Vai trò của biển và đại dương đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
- Đối với phát triển kinh tế
+ Cung cấp nguồn tài nguyên phong phú như sinh vật, khoáng sản,...
+ Là không gian để phát triển các ngành kinh tế biển,...
- Đối với xã hội
+ Tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu kinh tế, xã hội giữa các quốc gia trên thế giới.
+ Là nguồn sinh kế cho cộng đồng cư dân ven biển,...
- Đối với tự nhiên: biển và đại dương có vai trò quan trọng đối với môi trường và hệ sinh thái.