Đọc hiểu
Câu 1 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 11): Các chi tiết nào cho biết hoàn cảnh sống của ông lão và cách ông lão cư xử với cá vàng?
Trả lời:
- Hoàn cảnh sống của ông lão: một túp lều nát trên bờ biển, chồng đi thả lưới, vợ ở nhà kéo sợi.
- Cách ông lão cư xử với cá vàng: Thả con cá xuống biển và bảo trời phù hộ cho ngươi, về biển khơi mà vùng vẫy; không đòi hỏi gì ở cá vàng cả.
Câu 2 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 12): Lần thứ nhất, bà vợ đã yêu cầu ông lão điều gì? Lúc này, cảnh biển thế nào?
Trả lời:
Lần thứ nhất:
- Mụ vợ bắt ông lão quay lại biển xin con cá vàng một cái máng cho lợn ăn.
- Cảnh biển: mặt biển gợn sóng êm ả.
Câu 3 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 12): Đòi hỏi và thái độ của vợ ông lão ở lần thứ hai có gì khác lần thứ nhất? Hãy tiếp tục chú ý chi tiết tả cảnh biển trong phần này.
Trả lời:
- Vợ ông lão đã đòi hỏi thứ có giá trị hơn rất nhiều so với cái máng lợn là một tòa nhà đẹp với thái độ cáu kỉnh, quát mắng ông lão.
- Ở phần này, biển xanh đã nổi sóng.
Câu 4 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 13): Câu nào cho biết đòi hỏi mới và thái độ của vợ ông lão? Cảnh biển có thay đổi gì so với lần trước?
Trả lời:
- Câu cho biết đòi hỏi mới và thái độ của vợ ông lão: Đồ ngu! Ngốc sao ngốc thế! Đòi một cái nhà thôi à? Trời! Đi tìm ngay con cá và bảo nó rằng tao không muốn làm một mụ nông dân quèn, tao muốn làm một bà nhất phẩm phu nhân kia!
- Cảnh biển lần thứ ba lúc này: biển nổi sóng dữ dội.
Câu 5 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 13): Lần này, người vợ lại có đòi hỏi gì? Cách cư xử của bà ta với ông lão thế nào?
Trả lời:
- Lần này người vợ đòi hỏi muốn làm nữ hoàng.
- Bà ta mắng ông lão, bắt ông lão xuống quét dọn chuồng ngựa; giận dữ, nổi trận lôi đình tát vào mặt ông lão.
Câu 6 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 14): Vợ ông lão muốn cá vàng làm điều gì? Tác giả đã tả cảnh biển trong phần này thế nào?
Trả lời:
- Phần 6, vợ ông lão muốn cá vàng cá vàng biến mụ ta thành Long Vương ngự trị trên mặt biển để bắt cá vàng hầu hạ mụ và làm theo ý mụ.
- Cảnh biển lúc này: biển nổi sóng ầm ầm.
Câu 7 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Quan sát bức tranh để hiểu nội dung được nói tới trong đó; nét mặt ông lão và bà vợ thể hiện điều gì?
Trả lời:
- Nội dung của bức tranh: Cung điện biết mất, chỉ còn lại túp lều nát ngày xưa và trên bậc cửa, mụ vợ đang ngồi trước cái máng lợn sứt mẻ.
- Nét mặt ông lão biểu lộ sự sửng sốt, ngạc nhiên còn bà vợ thì hằn học, khó chịu.
Trả lời câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Hãy liệt kê ra vở những chi tiết thể hiện sự đòi hỏi, thái độ, hành động của vợ ông lão đánh cá; phản ứng của ông lão đánh cá và trạng thái của biển trong các phần 2, 3, 4, 5, 6 theo gợi ý sau:
Trả lời:
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Từ bảng thống kê trên, em có nhận xét gì về tính cách của vợ ông lão đánh cá và ông lão đánh cá?
Trả lời:
Tính cách của nhân vật:
+ Ông lão: thật thà, tốt bụng, không tham lam nhưng nhu nhược thể hiện qua những lần ra biển làm theo ý của mụ vợ.
+ Mụ vợ: tham lam vô độ, quá quắt, bạc tình thể hiện qua những mong muốn vô lí và thái độ "ăn cháo đá bát" với người đã mang ơn cho mình.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Cảnh biển trong mỗi lần ông lão ra gọi cá vàng thay đổi theo chiều hướng như thế nào? Theo em, sự thay đổi đó có ý nghĩa gì?
Trả lời:
- Cảnh biển trong mỗi lần ông lão ra gọi cá vàng thay đổi theo chiều hướng dữ dội hơn. Sự tăng cấp của biển cả nhấn mạnh lòng tham vô độ, sự bội bạc của mụ vợ.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Bài học em rút ra được từ câu chuyện này là gì?
Trả lời:
- Bài học: ca ngợi lòng biết ơn đối với những người nhân hậu và nêu ra bài học đích đáng cho những kẻ tham lam, bội bạc từ đó thể hiện ước mơ của nhân dân ta về một xã hội công bằng: kẻ xấu xa, tham lam, bội bạc cuối cùng sẽ bị trừng trị.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 15): Hãy nêu một điểm giống và một điểm khác nhau nổi bật của truyện Ông lão đánh cá và con cá vàng (Pu-skin) và truyện cổ tích dân gian (Gợi ý: tìm điểm giống và khác về tác giả; yếu tố hoang đường, kì ảo; kiểu nhân vật;…)
Trả lời:
*Giống:
- Có các yếu tố kì ảo, hoang đường:
- Kiểu nhân vật chức năng.
- Kết thúc có hậu, người hiền gặp lành, kẻ tham lam sẽ bị trừng phạt.
*Khác:
- Ông lão đánh cá và con cá vàng (Pu-skin): Do cá nhân sáng tác – Puskin
- Truyện cổ tích dân gian: Do tập thể nhân dân lao động truyền miệng.