Đọc hiểu
Câu 1 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 52): Phần 1 cho biết hoàn cảnh của nhân vật “tôi” như thế nào?
Trả lời:
- Phần 1 cho biết hoàn cảnh của nhân vật “tôi”: cha mới mất gần một năm, mẹ thì ở tận Thanh Hóa để buôn bán sinh sống, cậu sống một mình.
Câu 2 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 52): Phản ứng của nhân vật “tôi” trước lời kể của người cô như thế nào?
Trả lời:
Phản ứng của nhân vật "tôi" trước lời kể của người cô:
- Toan muốn trả lời là "có" khi bà cô hỏi:" Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mợ mày không?" nhưng chợt nhận ra ngay ý nghĩa cay độc trong lời nói của bà cô lặng lẽ cúi đầu không đáp
- Cười đáp lại người cô là không muốn vào vì cuối năm kiểu gì mẹ cũng về.
Câu 3 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 53): Phần 3 kể về việc gì? Đây có phải là nội dung chính của văn bản không? Có liên quan gì đến nhan đề văn bản?
Trả lời:
- Phần 3 kể về cuộc gặp mặt của mẹ con Hồng sau bao ngày xa cách. Đây là nội dung chính của văn bản và có liên quan đến nhan đề :" Trong lòng mẹ".
Câu 4 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 53): Tìm các từ ngữ tả hành động và cảm xúc của nhân vật “tôi” khi bất ngờ gặp lại mẹ.
Trả lời:
Các từ ngữ tả hành động và cảm xúc của nhân vật “tôi” khi bất ngờ gặp lại mẹ:
- Chợt thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo giông giống mẹ, tôi liền đuổi theo, gọi bối rối: “Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!” .
- Nảy sinh suy nghĩ sợ bị nhầm lẫn: “Và cái lầm đó không những làm tôi thẹn…..sa mạc”.
- Khi nhìn thấy mẹ cầm nón vẫy: “Tôi đuổi kịp”, “thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại”.
- “tôi oà lên khóc rồi cứ thể nức nở”
Câu 5 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 53): Người mẹ hiện lên trong cái nhìn của “tôi” như thế nào?
Trả lời:
Người mẹ hiện lên trong cái nhìn của " tôi":
- "không còm cõi xơ xác quá như lời cô tôi nhắc lại lời người họ nôi của tôi nói".
- "gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn màng làm nổi bật màu hồng của hai gò má".
- quần áo thơm tho, khuôn miệng xinh xắn nhai trầu.
Câu 6 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Tranh minh họa gợi cho em suy nghĩ gì về tình mẫu tử?
Trả lời:
Từ hình ảnh minh họa ta nhận thấy tình cảm mẫu tử thật thiêng liêng không gì có thể sánh được. Tình yêu thương con của những người mẹ là rộng lớn mênh mông vô cùng. Yêu thương con, mẹ có thể làm tất cả vì con, hy sinh để dành những điều tốt nhất cho con. Và đáp lại là tình thương yêu của con dành cho mẹ mãi mãi không đổi dời.
Câu 7 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Tình mẫu tử thể hiện như thế nào qua cử chỉ, hành động, cảm xúc của “tôi”?
Trả lời:
Tình mẫu tử thể hiện qua cử chỉ, hành động, cảm xúc của “tôi”:
- Ngồi cạnh mẹ, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, thấy những cảm giác ấm áp bỗng lại mơn man khắp da thịt.
- Cảm giác trong lòng mẹ: “Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ … có một êm dịu vô cùng”.
- Câu nói xấu của bà câu bị chìm ngay đi trong suy nghĩ của bé Hồng.
Câu 8 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Vì sao “câu nói ấy bị chìm ngay đi”?
Trả lời:
"câu nói ấy bị chìm ngay đi" là do lúc này Hồng đã được gặp mẹ, được ở trong lòng mẹ, được cảm nhận hơi ấm của mẹ, chính vì thế lúc này đây những câu nói độc ác ấy chìm ngay đi, em chẳng để tâm tới nó nữa.
Trả lời câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Sự việc chính mà tác giả kể lại ở đoạn trích Trong lòng mẹ là gì? Sự việc ấy được tập trung thể hiện ở phần nào của văn bản?
Trả lời:
Sự việc chính của đoạn trích:
+ Cuộc đối thoại cay nghiệp giữa Hồng và bà cô về mẹ ( phần 2)
+ Giây phút thiêng liêng khi Hồng gặp lại mẹ phần 3
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Hình ảnh người mẹ qua lời kể của người cô và trong suy nghĩ, tình cảm của nhân vật “tôi” có gì khác nhau?
Trả lời:
- Hình ảnh người mẹ qua lời kể của người cô: Một người đàn bà bị cái tội là góa chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha phương cầu thực.
- Hình ảnh người mẹ trong suy nghĩ, tình cảm của nhân vật “tôi”: Tình thương yêu và lòng kính mến mẹ đã không để những suy nghĩ của người cô rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến.
→ Người cô lúc nào cũng muốn tiêm vào trong đầu cậu bé Hồng những suy nghĩ xấu xa, mong cậu nghĩ xấu về mẹ mình. Thế nhưng, trái ngược lại, Hồng lại luôn nghĩ tốt về mẹ, dành cho mẹ những tình yêu thương chân thành nhất, mặc kệ những gì mà mọi người định kiến về mẹ mình – một người phụ nữ đáng thương.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Dẫn ra một số câu văn thể hiện cảm xúc của nhân vật “tôi” khi gặp lại mẹ. Từ đó, hãy nêu nhận xét về nhân vật này.
Trả lời:
- Một số câu văn:
+ "…Tôi liền đuổi theo, bối rối"
+ "Tôi thấy những cảm giác ấm áp bỗng mơn man khắp da thịt"
+ “Phải bé lại… thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng”
- Nhận xét:
+ Hình ảnh nhân vật chú bé Hồng khiến người đọc xúc động với hoàn cảnh đáng thương và tấm lòng nhân hậu, tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý của em đối với mẹ. Khi “thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo”, chú bé đã vội vã chạy đuổi theo từ đây ta thấy được tâm trạng hồi hộp, niềm khát khao mong được gặp mẹ của Hồng. Tâm trạng cô đơn khi thiếu vắng mẹ và mong ước cháy bỏng được gặp lại mẹ của Hồng được bộc lộ rõ qua những suy nghĩ, những giả thiết ngây thơ, trong sáng mà chứa đựng nhiều nỗi đau.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Theo em, vì sao đoạn trích Trong lòng mẹ thuộc thể loại hồi kí?
Trả lời:
Đoạn trích Trong lòng mẹ thuộc thể loại hồi kí, vì:
- Người kể trong đoạn trích Trong lòng mẹ kể theo ngôi thứ nhất.
- Đoạn trích ghi chép lại những sự việc được quan sát bởi người kể: những lời nói xấu, độc địa cùa bà cô, khoảnh khắc lại người mẹ – những điều có thực mà tác giả đã trải qua.
- Thời gian câu chuyện diễn ra được xác định: rằm tháng Tám này là giỗ đầu cậu mày;
- Địa điểm gặp gỡ: Chiều hôm đó, tan buổi học ở trường…
- Có sự có mặt của Hồng và bà cô trong cuộc nói chuyện; mẹ và Hồng trong lúc gặp nhau sau bao xa cách.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 6 Cánh Diều - Soạn bài Trong lòng mẹ (trang 54): Viết khoảng 4 – 5 dòng nêu lên tình cảm và suy nghĩ của em sau khi đọc đoạn trích Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng.
Trả lời:
- Trích đoạn ngắn Trong lòng mẹ, với ngôn từ giản dị, hình ảnh so sánh đặc sắc, giọng văn trữ tình tình cảm, là một minh chứng điển hình cho tình mẫu tử bất diệt. Nguyên Hồng đã mở ra trước mắt chúng ta một thế giới tâm hồn phong phú. Thế giới ấy luôn làm chúng ta ngạc nhiên vì ánh sáng nhân đạo lấp lánh của tình người. Trong lòng mẹ chính là lời khẳng định chân thành đầy cảm động về sự bất diệt của tình mẫu tử! Tình cảm thiêng liêng, cao cả ấy lay động đến hàng triệu trái tim và như một lời nhắc nhở đến mỗi người con phải luôn biết yêu thương và kính trọng cha mẹ.