1. Các ngành kinh tế
a) Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản
Câu hỏi: Dựa vào nội dung mục 1, hãy:- Xác định sự phân bố một số nông sản chính của Liên bang Nga.
- Trình bày tình hình phát triển ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản của Liên bang Nga.
Trả lời:
* Sự phân bố một số nông sản chính của Liên bang Nga.
- Lúa mì:
+ Phân bố ở đồng bằng Đông Âu, phía Nam đồng bằng Tây Xibia
+ Nhờ địa hình đồng bằng màu mỡ, khí hậu ấm áp.
- Củ cải đường:
+ Phân bố rìa Tây Nam nước Nga.
+ Nhờ điều kiện khí hậu ẩm, đất phì nhiêu.
* Trình bày tình hình phát triển ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản của Liên Bang Nga.
- Nông nghiệp
+ Đầu tư, áp dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất... để mang lại hiệu quả cao.
+ Sản xuất nông nghiệp phát triển ở đồng bằng Đông Âu, phía đông nam....
+ Ngành trồng trọt: chiếm khoảng 40% giá trị sản xuất nông nghiệp. Các cây trồng chính là cây lương thực, cây công nghiệp và cây ăn quả. Đồng bằng Đông Âu là vùng trồng trọt chính của nước Nga.
+ Ngành chăn nuôi: khá phát triển, các vật nuôi chủ yếu là lợn, bò, cừu và một số vật nuôi đặc trưng xứ lạnh như hươu, tuần lộc.
- Lâm nghiệp: năm 2020 có diện tích rừng lớn nhất thế giới, khoảng 815 triệu ha. Ngành đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho nền kinh tế.
- Thủy sản: có điều kiện tự nhiên để phát triển thủy sản. Khai thác thủy sản tập trung chủ yếu ở ngư trường Viễn Đông, phía Nam,..
b) Công nghiệp
Câu hỏi: Khai thác nội dung mục 2, hãy:- Xác định sự phân bố một số ngành công nghiệp chính của Liên bang Nga.
- Trình bày tình hình phát triển ngành công nghiệp của Liên bang Nga.
Trả lời:
* Xác định sự phân bố một số ngành công nghiệp chính của Liên bang Nga.
- Công nghiệp năng lượng: dầu mỏ và khí tự nhiên ở vùng U-ran và Tây Xi-bia; các mỏ than ở Xi-bia và Viễn Đông; các nhà máy nhiệt điện lớn phân bố ở vùng Trung ương, U-ran và Tây Xi-bia.
- Công nghiệp chế tạo: chủ yếu ở vùng đồng bằng Đông Âu.
- Công nghiệp luyện kim phan bố ở các vùng Tây Xi-bia, U-ran và Trung ương.
* Trình bày tình hình phát triển ngành công nghiệp của Liên bang Nga.
- Tình hình phát triển:
+ Sản lượng nhiều sản phẩm công nghiệp tăng.
+ Công nghiệp dầu khí là ngành mũi nhọn, đứng đầu thế giới về sản lượng khai thác dầu mỏ và khí tự nhiên.
+ Là cường quốc về công nghiệp vũ trụ, nguyên tử, công nghiệp quốc phòng.
c) Dịch vụ
Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 3, hãy trình bày tình hình phát triển một số ngành dịch vụ của Liên bang Nga.Trả lời:
- Giao thông phát triển đủ loại hình, đang được nâng cấp.
- Kinh tế đối ngoại: Rất quan trọng.
+ Giá trị xuất khẩu tăng, là nước xuất siêu.
+ Hơn 60 % hàng xuất khẩu là nguyên liệu, năng lượng.
- Có tiềm năng du lịch lớn.
- Các ngành dịch vụ khác phát triển mạnh.
- Các trung tâm dịch vụ lớn: Mát-xcơ-va, Xanh-pê-téc-pua…
2. Một số vùng kinh tế
Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục II và hình 21.6 hãy:- Xác định các vùng kinh tế của Liên bang Nga.
- Trình bày đặc điểm nổi bật của một số vùng kinh tế quan trọng.
Trả lời:
- Liên bang Nga có 12 vùng kinh tế. Mỗi vùng có nguồn lực phát triển, các ngành kinh tế trọng điểm,... khác nhau. Các vùng quan trọng như trung tâm đất đen, vùng U - ran vùng Viễn Đông.
- Đặc điểm nổi bật của một số vùng kinh tế quan trọng:
* Vùng Trung ương:
+ Diện tích: 482,3 nghìn km2.
+ Nằm ở trung tâm phần châu Âu của Liên bang Nga.
+ Là vùng kinh tế lâu đời, phát triển nhất. Các ngành công nghiệp chủ yếu là dệt may, hóa chất và chế tạo máy.
+ Các thành phố lớn: Mát-xcơ-va, Xmô-len, Tu-la,...
* Vùng Trung tâm đất đen
- Có dải đất đen phì nhiêu, thuận lợi phát triển nông nghiệp.
- Công nghiệp phát triển (đặc biệt là các ngành phục vụ nông nghiệp).
- Vùng U-ran:
+ Diện tích: 832,3 nghìn km2.
+ Rất giàu khoáng sản như than đá, sắt, kim cương, vàng, đồng. Các ngành công nghiệp phát triển là khai thác khoáng sản, luyện kim, cơ khí, hóa chất, chế biến gỗ. Nông nghiệp còn hạn chế.
+ Các thành phố lớn: Ê-ca-tê-rin-bua, Ma-nhi-tơ-gioóc....
* Vùng Viễn Đông
- Giàu tài nguyên.
- Phát triển công nghiệp khai thác khoáng sản, khai thác gỗ, đánh bắt và chế biến hải sản.
- Là vùng kinh tế phát triển để hội nhập khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Luyện tập
Luyện tập: Dựa vào bản đồ phân bố nông nghiệp của Liên bang Nga (hình 21.1), nhận xét sự phân bố các cây trồng và vật nuôi chính của Liên bang Nga.
Trả lời:
- Nhận xét sự phân bố các cây trồng và vật nuôi chính của Liên bang Nga:
+ Các cây trồng chính là cây công nghiệp và cây công nghiệp, cây ăn quả, phân bố chủ yếu ở vùng đồng bằng Đông Âu. Vùng này có địa hình đồng bằng xen đồi thấp, đất đai màu mỡ, phì nhiêu, khí hậu ôn đới hải dương ẩm, nhiều sông hồ thuận lợi để trồng trọt.
+ Các vật nuôi chính chủ yếu là lợn, bò, cừu được chăn nuôi chủ yếu ở vùng đồng bằng Đông Âu, vùng phía nam U-ran, nam Tây Xi-bia và Đông Xi-bia. Một số vật nuôi đặc trưng xứ lạnh như tuần lộc, hươu được nuôi ở vùng phía Bắc, qua vòng cực Bắc giáp với Bắc Băng Dương.
Vận dụng
Vận dụng: Sưu tầm thông tin, hình ảnh và viết báo cáo ngắn về một vấn đề kinh tế của Liên bang Nga mà em quan tâm.Trả lời:
Sự kiện Tập đoàn dầu khí của Ả Rập Xê Út - Saudi Aramco - trở thành công ty có lợi nhuận ròng lớn nhất thế giới trong năm 2018 (111,1 tỷ USD - nhiều gấp 1,9 lần lợi nhuận ròng của Apple và nhiều gấp 3,6 lần lợi nhuận ròng của Google) không chỉ cho thấy nhu cầu dầu mỏ - khí đốt toàn cầu vẫn tăng liên tục trong thời gian qua, mà còn một lần nữa khẳng định dù giá “vàng đen” có thay đổi thế nào thì ngành năng lượng vẫn là ngành có mức lợi nhuận khổng lồ và giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của nhiều nước. Đây là một lợi thế cực kỳ lớn với những quốc gia sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú như Liên bang (LB) Nga. Theo thống kê của LB Nga, năm 2018 nước này đã khai thác 556 triệu tấn dầu và 725 tỷ tấn khí đốt, thu về ngân sách khoảng 9 nghìn tỷ rub (tương đương 137 tỷ USD). Sản lượng khai thác dầu của LB Nga chiếm khoảng 11,5% sản lượng khai thác dầu toàn cầu với giá trị xuất khẩu chiếm tới 13% tổng giá trị xuất khẩu dầu mỏ thế giới. Không chỉ sở hữu những con số ấn tượng, vị thế và vai trò của LB Nga trên thị trường năng lượng thế giới cũng không ngừng được khẳng định.