Mở đầu
Mở đầu (trang 47) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Các loại quả trong hình dưới đây có đặc điểm gì giống nhau? Theo em, vì sao chúng lại có đặc điểm giống nhau đó?
Trả lời:
- Các loại quả trong hình có đặc điểm giống nhau là đều có vị chua. Sở dĩ các loại quả này có vị chua do thành phần của nó có chứa acid.
I. Khái niệm acid
Câu hỏi 1 (trang 47) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Nêu đặc điểm chung về thành phần phân tử của các acid.
Trả lời:
- Thành phần phân tử của các acid đều có chứa nguyên tử hydrogen.
Luyện tập 1 (trang 47) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Viết sơ đồ tạo thành ion H+ từ nitric acid (HNO3)
Trả lời:
HNO3 → H++ NO3−
II. Tính chất hoá học của acid
1. Làm đổi màu chất chỉ thị
Luyện tập 2 (trang 48) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Khi thảo luận về tác dụng của dung dịch acid với quỳ tím có hai ý kiến sau:
a) Nước làm quỳ tím đổi màu.
b) Dung dịch acid làm quỳ tím đổi màu.
Đề xuất một thí nghiệm để xác định ý kiến đúng trong hai ý kiến trên.
Trả lời:
Đề xuất thí nghiệm:
Chuẩn bị:
- Dụng cụ: Ống nghiệm, ống hút nhỏ giọt, giá đỡ thí nghiệm.
- Hoá chất: Các dung dịch acid: HCl, HNO3, H2SO4; giấy quỳ tím; nước cất.
Tiến hành:
- Lấy 4 ống nghiệm, đánh số từ 1 đến 4.
- Cho vào ống nghiệm 1 khoảng 2 mL dung dịch HCl, ống nghiệm 2 khoảng 2 mL dung dịch HNO3, ống nghiệm 3 khoảng 2 mL dung dịch H2SO4, ống nghiệm 4 khoảng 2 mL nước cất.
- Sau đó cho lần lượt vào mỗi ống nghiệm 1 mẩu quỳ tím. Quan sát sự đổi màu của quỳ tím và rút ra nhận xét.
Luyện tập 3 (trang 48) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Lần lượt nhỏ lên ba mẩu giấy quỳ tím mỗi dung dịch sau:
a) Nước đường.
b) Nước chanh.
c) Nước muối (dung dịch NaCl).
Trường hợp nào quỳ tím sẽ chuyển sang màu đỏ?
Trả lời:
- Trường hợp b) nước chanh sẽ làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ do nước chanh chứa nhiều acid citric.
Thực hành (trang 48) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8:
Chuẩn bị
- Dụng cụ: Mặt kính đồng hồ, ống hút nhỏ giọt.
- Hoá chất: Dung dịch HCl loãng, giấy quỳ tím.
Tiến hành
- Đặt mẩu giấy quỳ tím lên mặt kính đồng hồ, lấy dung dịch HCl loãng và nhỏ một giọt lên mẩu giấy quỳ tím.
- Mô tả các hiện tượng xảy ra.
Trả lời:
- Hiện tượng: Mẩu quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
2. Tác dụng với kim loại
Thực hành (trang 48) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8:
Chuẩn bị
- Dụng cụ: Giá để ống nghiệm, ống nghiệm, ống hút nhỏ giọt.
- Hoá chất: Dung dịch HCl loãng, Zn viên.
Tiến hành
- Cho một viên Zn vào ống nghiệm, sau đó cho thêm vào ống nghiệm khoảng 2 ml dung dịch HCl loãng.
- Mô tả các hiện tượng xảy ra.
- Những dấu hiệu nào chứng tỏ có phản ứng hoá học giữa dung dịch HCl và Zn?
Trả lời:
- Hiện tượng: mẩu Zn tan dần, có khí thoát ra.
- Dấu hiệu chứng tỏ có phản ứng hoá học giữa HCl và Zn là mẩu Zn tan dần, có khí thoát ra.
Vận dụng 1 (trang 49) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Người ta thường tránh muối dưa, cà trong các dụng cụ bằng nhôm cho biết lý do của việc làm trên.
Trả lời:
- Các loại dưa, cà muối chua có chứa nhiều acid. Tránh muối dưa, cà trong các dụng cụ bằng nhôm do acid có thể tác dụng với kim loại nhôm giải phóng ion kim loại gây độc hại cho cơ thể.
Luyện tập 4 (trang 49) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Viết phương trình hóa học xảy ra trong các trường hợp sau
a) Dung dịch H2SO4 loãng tác dụng với Zn
b) Dung dịch HCl oãng tác dụng với Mg
Trả lời:
a)
Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2
b)
Mg + 2HCl → MgCl2 + H2
III. Ứng dụng của một số acid
1. Hydrochloric acid (HCl)
Câu hỏi 1 (trang 49) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Dựa vào hình 8.2, nêu một số ứng dụng của hydrochloric acid.
Trả lời:
Một số ứng dụng của hydrochloric acid:
- Tẩy rửa kim loại;
- Sản xuất chất dẻo;
- Điều chế glucose;
- Sản xuất dược phẩm ….
2. Sulfuric acid (H2SO4)
Câu hỏi 3 (trang 50) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Dựa vào hình 8.3, nêu một số ứng dụng của sulfuric acid.
Trả lời:
Một số ứng dụng của sulfuric acid:
- Sản xuất giấy, tơ sợi;
- Sản xuất ắc quy;
- Sản xuất sơn;
- Sản xuất chất dẻo;
- Sản xuất phân bón…
3. Acetic acid (CH3COOH)
Câu hỏi 4 (trang 50) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Dựa vào hình 8.4 Nêu một số ứng dụng của Acetic acid
Trả lời:
Một số ứng dụng của acetic acid:
- Sản xuất tơ nhân tạo;
- Sản xuất chất dẻo;
- Sản xuất dược phẩm;
- Sản xuất phẩm nhuộm;
- Sản xuất thuốc diệt côn trùng …
Vận dụng 2 (trang 50) SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều Bài 8: Nêu tên một số món ăn có sử dụng giấm ăn trong quá trình chế biến.
Trả lời:
- Một số món ăn sử dụng giấm trong quá trình chế biến: nộm; bò nhúng giấm; canh chua; …