Giải SGK Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Giới thiệu về đất trồng

- Sỏi và đá không phải là đất trồng vì: trên đó thực vật không thể sinh sống, phát triển và sản xuất ra sản phẩm.

II. Các thành phần và vai trò cơ bản của đất trồng

Khám phá 2 (trang 20) Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Quan sát Hình 3.2 và nêu các thành phần cơ bản của đất trồng, vai trò của từng thành phần đối với cây trồng.

Trả lời:

Các thành phần cơ bản của đất trồng:

- Phần lỏng: có thành phần chủ yếu là nước. Nước trong đất cung cấp nước cho cây, duy trì độ ẩm đất, là môi trường hòa tan các chất dinh dưỡng để cung cấp cho cây trồng.

- Phần rắn: cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng và giúp cây trồng đứng vững, bao gồm chất vô cơ và hữu cơ. 

+ Chất vô cơ do đá mẹ bị phá hủy tạo thành, chiếm khoảng 95%, trong đó chứa các chất dinh dưỡng như đạn, lân, kali...

+ Chất hữu cơ do sự phân hủy của xác sinh vật chuyển hóa tạo thành.

- Phần khí: chủ yếu gồm khí oxygen, nitrogen, carbon dioxide, hơi nước và một số khí khác. Khí trong đất có vai trò quan trọng trong quá trình hô hấp của hệ rễ cây và hoạt động của sinh vật đất.

+ Sinh vật đất: có vai trò cải tạo đất, phân giải tàn dư thực vật, động vật; phân giải chất dinh dưỡng khó tiêu thành dễ tiêu cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.

III. Keo đất và tính chất của đất

Khám phá 3 (trang 21) Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Quan sát Hình 3.3, trình bày cấu tạo của keo đất, phân biệt keo âm và keo dương?

Trả lời:

* Cấu tạo của keo đất gồm:

* Nhân keo: nằm trong cùng

* Lớp điện kép: nằm trên bề mặt nhân keo

- Tầng ion quyết định điện

+ Nằm sát nhân keo

+ Quyết định keo đất là keo âm hay keo dương

- Lớp điện bù

+ Gồm ion không di chuyển và ion ở tầng khuếch tán

+ Là cơ sở của sự trao đổi chất dinh dưỡng giữa đất và cây trồng.

* Phân biệt keo âm và keo dương:

Keo đất âm có lớp ion quyết định âm, lớp ion bù dương, còn keo đấtdương có lớp ion quyết định dương, lớp ion bù âm.

Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 22) Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Nêu thành phần cơ bản của đất trồng và ý nghĩa từng thành phần trong trồng trọt

Lời giải:

Các thành phần cơ bản của đất trồng và ý nghĩa của nó:

- Phần lỏng: 

+ Cung cấp nước cho cây

+ Duy trì độ ẩm

+ Hòa tan các chất dinh dưỡng.

- Phần rắn

+ Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây

+ Giúp bộ rễ cắm vào đất làm cây đứng vững.

- Phần khí

+ Vai trò trong quá trình hô hấp của rễ

+ Vai trò trong hoạt động của vi sinh vật đất.

- Sinh vật đất

+ Cải tạo đất

+ Phân giải tàn dư động vật, thực vật

+ Phân giải chất dinh dưỡng

+ Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây

Luyện tập 2 (trang 22) Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Nêu một số tính chất của đất trồng

Lời giải:

Thành phần cơ giới của đất:

+ Phần vô cơ của đất bao gồm các cấp hạt có đường kính khác nhau. Tỉ lệ các hạt cát, limon và sét trong đất tạo nên thành phần cơ giới của đất.

+ Đất chứa càng nhiều hạt có kích thước nhỏ thì càng nhiều chất mùn, khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng càng tốt.

Phản ứng của dung dịch đất:

+ Đất chua có độ pH dưới 6,6, ảnh hưởng đến hệ sinh vật đất, khả năng cung cấp chất dinh dưỡng của đất cho cây trồng, sự duy trì cân bằng hàm lượng chất hữu cơ và chất vô cơ ở đất.

+ Đất kiềm có độ PH trên 7,5. Đất có tính kiềm có làm tính chất vật lí của đất bị xấu, mùn trong đất dễ bị rửa trôi...

+ Đất trung tính có pH từ 6,6 đến 7,5; là môi trường thuận lợi cho sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng và hệ sinh vật trong đất.

Vận dụng

Hoạt động Vận dụng (trang 22) Công nghệ trồng trọt 10 Kết nối tri thức Bài 3: Tìm hiểu đất trồng ở địa phương em và cho biết, chúng thuộc đất chua, đất kiềm hay đất trung tính.

- HS tự tìm hiểu đất trồng ở địa phương mình.