1. Đặc điểm tự nhiên
Câu hỏi 1 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 177): Dựa vào hình 23.1, hình 23.2, và thông tin trong bài, em hãy cho biết đặc điểm nổi bật của địa hình bề mặt châu Nam Cực.
Trả lời:
- Đặc điểm nổi bật của địa hình bề mặt châu Nam Cực: Địa hình châu lục giống một cao nguyên băng khổng lồ cao ở trung tâm, thấp dần ra ngoài rìa lục địa. Ngoài ra còn có các băng thềm lục địa.
Câu hỏi 2 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 177): Dựa vào hình 23.3, hình 23.4 và thông tin trong bài, em hãy:
- Nhận xét lượng mưa hằng năm và sự phân bố lượng mưa ở châu Nam Cực.
- Nhận xét nhiệt độ trung bình năm tại các trạm. Cho biết sự chênh lệch nhiệt độ giữa các tháng trong năm như thế nào?
Trả lời:
Lượng mưa hằng năm và sự phân bố lượng mưa ở châu Nam Cực:
- Lượng mưa hằng năm ở châu Nam Cực rất thấp, trung bình chỉ khoảng 166 mm/năm.
- Sự phân bố lượng mưa ở châu Nam Cực:
+ Mưa chủ yếu xảy ra vào mùa hè ở các khu vực ven biển và các đảo xung quanh, vùng nội địa gần như không có mưa.
+ Phần lớn mưa ở châu Nam Cực dưới dạng tuyết rơi.
Nhiệt độ trung bình năm tại các trạm và sự chênh lệch nhiệt độ giữa các tháng trong năm:
- Trạm Bai-đơ:
+ Nhiệt độ trung bình năm rất thấp: -27,9oC
+ Sự chênh lệch nhiệt độ giữa các tháng trong năm: nhiệt độ có sự chênh lệch lớn giữa các tháng mùa đông và mùa hè (chênh lệch 22,2oC).
Mùa đông tháng lạnh nhất là tháng 9 (-36,6oC)
Mùa hè tháng ấm nhất là tháng 12 (-14,4oC)
- Trạm Mai-xơn:
+ Nhiệt độ trung bình năm thấp: -11,9oC
+ Sự chênh lệch nhiệt độ giữa các tháng trong năm: nhiệt độ có sự chênh lệch lớn giữa các tháng mùa đông và mùa hè (chênh lệch 17,5oC).
Mùa đông tháng lạnh nhất là tháng 9 (-18,2oC)
Mùa hè tháng ấm nhất là tháng 1 (-0,7oC)
=> Khí hậu châu Nam Cực giá buốt với nhiệt độ thấp (không bao giờ vượt quá 0°C) và ổn định kéo dài trong suốt năm. Nhiệt độ trung bình trong năm có sự dao động lớn giữa các tháng mùa đông và các tháng mùa hè.
Câu hỏi 3 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 179): Dựa vào hình 23.5 và thông tin trong bài, em hãy:
- Kể tên một số loài sinh vật chính ở châu Nam Cực.
- Cho biết tại sao các sinh vật tồn tại được trong điều kiện môi trường khắc nghiệt ở châu Nam Cực.
Trả lời:
- Một số loài sinh vật chính ở châu Nam Cực: Rêu, địa y, tảo, nấm, chim cánh cụt, thú chân vịt, chim biển, cá voi xanh.
- Các sinh vật tồn tại được trong điều kiện môi trường khắc nghiệt ở châu Nam Cực: Thực vật bậc thấp, chịu được giá lạnh. Động vật có lớp mỡ dày, lớp lông dày không thấm nước giúp giữ ấm cơ thể.
Câu hỏi 4 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 179): Dựa vào hình 23.1 và thông tin trong bài, em hãy:
- Kể tên các loại khoáng sản ở châu Nam Cực.
- Cho biết dầu mỏ và khí tự nhiên phân bố chủ yếu ở đâu?
Trả lời:
- Các loại khoáng sản ở châu Nam Cực: than đá, sắt, dầu mỏ, khí tự nhiên.
- Dầu mỏ và khí tự nhiên phân bố chủ yếu ở biển Rớt.
2. Kịch bản về sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu
Câu hỏi mục 2 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 179): Quan sát hình 23.6 và dựa vào thông tin trong bài, em hãy nêu kịch bản về sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu.
Trả lời:
- Kịch bản về sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu:
+ Nhiệt độ trung bình cuối thế kỉ XXI tăng 1,10C – 2,60C (dao động 2,60C- 4,80C) so với trung bình thời kỳ 1986 – 2005. Mực nước biển toàn cầu tăng, lượng mưa và các hiện tượng thời tiết cực đoan tăng. Nhiệt độ trái đất tăng, băng ở Nam Cực tan chảy, vỡ ra tạo ra các núi băng trôi gây nguy hiểm cho tàu thuyền qua lại.
+ Môi trường sống của chim cánh cụt bị thu hẹp, làm giảm số lượng. Băng tan làm giảm độ mặn của nước biển, ảnh hưởng môi trường sống của sinh vật biển. Các loài tảo, rêu phát triển làm thay đổi cảnh quan môi trường. Thực vật hấp thụ ánh nắng làm nhiệt độ tăng lên khiến băng tan nhanh hơn.
Luyện tập
Câu hỏi 1 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 180): Lập sơ đồ tóm tắt những đặc điểm chính của thiên nhiên châu Nam Cực.
Trả lời:
Câu hỏi 2 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 180): Giải thích vì sao châu Nam Cực được gọi là hoang mạc lạnh của thế giới?
Trả lời:
- Châu Nam Cực được gọi là hoang mạc lạnh của thế giới vì khí hậu giá lạnh, khắc nghiệt, nhiệt độ thấp nhất xuống tới -700C. Cả châu lục được bao phủ bởi lớp băng dày (trung bình dày 1720 m). Rất ít sinh vật có thể sinh sống được.
Vận dụng
Câu hỏi 3 SGK Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 23 (trang 180): Đặc điểm nào về tự nhiên của châu Nam Cực làm em ấn tượng nhất. Hãy thu thập thêm thông tin về điểm ấy.
Trả lời:
Sinh vật sống ở châu Nam Cực:
