1. Khái quát về Liên minh châu Âu
Câu hỏi (trang 111) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Dựa vào hình 5.1 và thông tin trong bài, em hãy:
- Trình bày đặc điểm vị trí địa lí châu Á.
- Nêu đặc điểm hình dạng và kích thước châu Á.
Trả lời:
- Đặc điểm vị trí địa lí châu Á: Kéo dài từ vùng cận cực Bắc tới xích đạo. Tiếp giáp hai châu lục (Âu, Phi) và ba đại dương (Bắc băng Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương).
- Đặc điểm hình dạng và kích thước châu Á: Có dạng hình khối rộng lớn. Là châu lục rộng lớn nhất thê giới, diện tích tính cả các đảo là 44,4 triệu km2.
2. Đặc điểm tự nhiên châu Á
a. Địa hình, khoáng sản
Câu hỏi (trang 112) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Dựa vào hình 5.1 và thông tin trong bài, em hãy:
- Kể tên và xác định trên bản đồ các khu vực địa hình của châu Á.
- Xác định khu vực phân bố các khoáng sản chính ở châu Á.
- Trình bày ý nghĩa của đặc điểm địa hình, khoáng sản đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên.
Trả lời:
* Các khu vực địa hình của châu Á:
- Châu Á có 2 khu vực địa hình chính:
+ Khu vực núi, cao nguyên và sơn nguyên.
+ Khu vực đồng bằng.
* Khu vực phân bố khoáng sản chính ở châu Á:
- Than đá: Cao nguyên Trung Xi-bia và khu vực Đông Á, sơn nguyên Đê-can,...
- Dầu mỏ: Tây Á, Đông Nam Á,...
- Sắt: Đông Á và Nam Á, dãy U-ran,...
- Crôm: dãy Hin-đu-cuc, bán đảo Ấn Độ và đảo Lu-xôn
- Mangan: Đông Nam Á và Nam Á
- Đồng: dãy Thiên Sơn, Đông Nam Á,...
- Thiếc: Đông Á,...
* Ý nghĩa của đặc điểm địa hình, khoáng sản đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên:
+ Địa hình núi, cao nguyên và sơn nguyên tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển chăn nuôi du mục, trồng cây đặc sản; nhưng khai thác cần lưu ý chống xói mòn, sạt lở đất,...
+ Địa hình đồng bằng thuận lợi cho sản xuất và định cư.
+ Tài nguyên khoáng sản phong phú có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế của nhiều quốc gia trong châu lục; nhưng trong quá trình khai thác khoáng sản cần chú ý bảo vệ, tránh lãng phí và hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường.
b. Khí hậu
Câu hỏi (trang 113) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Dựa vào hình 5.2 và thông tin trong bài, em hãy:
- Kể tên các đới và kiểu khí hậu ở châu Á .
- Cho biết khí hậu châu Á phân bố như thế nào? Kiểu khí hậu nào là phổ biến nhất?
Trả lời:
- Khí hậu châu Á phân hóa đa dạng thành nhiều đới. Mỗi đới khí hậu gồm nhiều kiểu, có sự khác biệt lớn về nhiệt độ, gió, lượng mưa.
- Phổ biến là kiểu khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa.
c. Sông ngòi và hồ
Câu hỏi (trang 114) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Dựa vào hình 5.1 và thông tin trong bài, em hãy:
- Kể tên một số sông và hồ lớn ở châu Á.
- Trình bày đặc điểm sông ngòi châu Á.
- Nêu ý nghĩa của sông, hồ đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên.
Trả lời:
- Kể tên một số sông và hồ lớn ở châu Á:
+ Sông: Ô-bi, Hoàng Hà, Trường Giang, Mê-công…
+ Hồ: Bai-can, A-ran, Ban-khat…
- Đặc điểm sông ngòi châu Á: Có nhiều hệ thống sông lớn, nhiều hồ lớn. Phân bố không đều và có chế độ nước phức tạp.
- Ý nghĩa của sông, hồ đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên: Cung cấp nước cho sinh hoạt, sản xuất, phát triển thủy điện, đánh bắt thủy sản, giao thông, du lịch, điều hòa không khí. Tuy nhiên vào mùa lũ thường gây ra lũ lụt.
d. Các đới thiên nhiên
Câu hỏi (trang 115) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Dựa vào hình 5.1, hình 5.2 và thông tin trong bài, em hãy:
- Trình bày sự phân hóa của các đới thiên nhiên châu Á.
- Cho biết trong việc khai thác và sử dụng các đới thiên nhiên cần chú ý vấn đề gì để bảo vệ môi trường.
Trả lời:
* Sự phân hóa của các đới thiên nhiên châu Á:
Do đặc điểm địa hình và khí hậu nên châu Á có đới thiên nhiên đa dạng, có 3 đới thiên nhiên là:
- Đới lạnh:
+ Phân bố: phía bắc châu lục.
+ Thời tiết khắc nghiệt và có gió mạnh.
+ Thực vật: phổ biến hoang mạc cực, đồng rêu và đồng rêu rừng.
+ Động vật: chủ yếu là các loài chịu lạnh, mùa hạ có nhiều loài chim di cư từ phương Nam lên.
- Đới ôn hòa:
+ Chiếm diện tích lớn nhất.
+ Thực vật: có sự phân hóa từ rừng lá kim sang rừng hỗn giao và rừng lá rộng, thảo nguyên rừng và thảo nguyên.
+ Càng vào sâu trong lục địa, khí hậu càng khô hạn nên chủ yếu là hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Khu vực núi cao phổ biến thảo nguyên và băng tuyết.
- Đới nóng:
+ Ở vùng khí hậu gió mùa, xích đạo.
+ Thực vật điển hình là rừng nhiệt đới; rừng có nhiều tầng và thường xanh.
+ Những nơi khuất gió hoặc khô hạn có rừng thưa, xavan, cây bụi và hoang mạc.
* Việc khai thác và sử dụng các đới thiên nhiên cần chú ý vấn đề bảo vệ và phục hồi rừng để bảo vệ môi trường.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập 1 (trang 116) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Cho bảng số liệu sau:
a. Xác định vị trí của hai trạm khí tượng E Ri-at (Riyagh) và Y-an-gun (Yangon) trên hình 5.2.
b. Nhận xét đặc điểm nhiệt độ và lượng mưa ở hai trạm khí tượng.
Trả lời:
a. Vị trí của hai trạm khí tượng E Ri-at (Riyagh) và Y-an-gun (Yangon)
- Trạm khí tượng E Ri-at nằm ở khu vực Tây Á, thuộc đới khí hậu nhiệt đới khô.
- Trạm khí tượng Y-an-gun nằm ở khu vực Đông Nam á, thuộc đới khí hậu nhiệt đới gió mùa.
b. Nhận xét đặc điểm nhiệt độ và lượng mưa hai trạm khí tượng
- Trạm khí tượng E Ri-at:
Nhiệt độ:
+ Nhiệt độ tháng cao nhất đạt 33,5oC (tháng 7, 8).
+ Nhiệt độ tháng thấp nhất 14,2oC (tháng 1).
=> Biên độ nhiệt năm lớn (19,3oC).
Lượng mưa:
+ Tổng lượng mưa trong năm rất thấp, chỉ đạt 97 mm.
+ Các tháng có mưa: tháng 11 - 5 (nhưng không tháng nào lượng mưa vượt quá 20 mm).
+ Các tháng gần như không có mưa: tháng 6 - 10.
- Trạm khí tượng Y-an-gun:
Nhiệt độ:
+ Nhiệt độ tháng cao nhất đạt 30,4oC (tháng 4).
+ Nhiệt độ tháng thấp nhất 25,1oC (tháng 1).
=> Biên độ nhiệt năm nhỏ (5,3oC).
Lượng mưa:
+ Tổng lượng mưa trong năm rất lớn, đạt 3039 mm.
+ Các tháng mưa nhiều: tháng 4 -9.
+ Các tháng mưa ít: tháng 10 - 3.
=> Sự phân chia thành 2 mùa mưa và khô rất rõ rệt.
Vận dụng 2 (trang 116) Địa Lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Em hãy lựa chọn thực hiện một trong hai nhiệm vụ sau:
- Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu và viết một đoạn văn ngắn mô tả đặc điểm của một đồng bằng hoặc cao nguyên ở châu Á.
- Nhiệm vụ 2: Em hãy đóng vai một hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu về một con sông, hồ lớn hoặc đới thiên nhiên châu Á.
Trả lời:
- Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu và viết một đoạn văn ngắn mô tả đặc điểm của một đồng bằng hoặc cao nguyên ở châu Á: Đồng bằng sông Cửu Long, là đồng bằng lớn nhất Việt Nam. Có diện tích 40.547,2 km², được bồi đắp bởi phù sa phần hạ lưu sông Mê-công (chảy trên địa phận Việt Nam, đổ ra biển Đông bằng 9 cửa sông nên còn được gọi là sông Cửu Long). Đồng bằng có đất phù sa màu mỡ, đây là vựa lúa lớn nhất của Việt Nam góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu gạo.
- Nhiệm vụ 2: Em hãy đóng vai một hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu về một con sông, hồ lớn hoặc đới thiên nhiên châu Á.