Giải SGK Hóa học 10 Chân trời sáng tạo Bài 7: Định luật tuần hoàn - Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Hoạt động Mở đầu (trang 49) SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo Bài 7: Fluorine được sử dụng làm chất oxi hóa cho nhiên liệu lỏng dùng trong tên lửa. Fluorine (F) là một nguyên tố hóa học có số hiệu nguyên tử bằng 9, thuộc chu kì 2, nhóm VIIA. Từ vị trí của fluorine trong bảng tuần hoàn, có thể dự đoán được tính chất hóa học cơ bản của fluorine không? Khả năng phản ứng của fluorine như thế nào?

Trả lời:

- Fluorine thuộc ô số 9, chu kì 2, nhóm VIIA trong bảng tuần hoàn (là nhóm phi kim điển hình).

- Cấu hình electron của F là: 1s²2s²2p⁵ ⇒ Có 7 electron lớp ngoài cùng. Khi hình thành liên kết hóa học F có xu hướng nhận thêm 1 electron để đạt được cấu hình electron bền vững của khí hiếm ⇒ F có tính oxi hóa mạnh.

1. Định luật tuần hoàn

Câu hỏi 1 (trang 49) SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo Bài 7: Quan sát bảng 7.1 hãy nhận xét về số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố nhóm A trong cùng môt chu kì và trong cùng một nhóm?

Trả lời:

- Trong một chu kì, theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân thì số electron lớp ngoài cùng tăng dần

- Trong một nhóm, các nguyên tử có số electron lớp ngoài cùng bằng nhau (trừ He)

Luyện tập (trang 50) SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo Bài 7: Hãy nêu xu hướng biến đổi một số tính chất của các nguyên tố, đơn chất và hợp chất của chúng để minh họa nội dung của định luật tuần hoàn

Lời giải:

Xu hướng biến đổi một số tính chất của các nguyên tố, đơn chất:

- Tính oxi hóa, tính khử

   + Trong 1 chu kì, từ trái qua phải, tính oxi tăng dần, tính khử giảm dần

   + Trong 1 nhóm, từ trên xuống dưới, tính oxi hóa giảm dần, tính khử tăng dần

- Tính phi  kim, kim loại

   + Trong 1 chu kì, từ trái qua phải, tính phi kim tăng dần, tính kim loại giảm dần

   + Trong 1 nhóm, từ trên xuống dưới, tính phi kim giảm dần, tính kim loại tăng dần

- Bán kính nguyên tử

   + Trong 1 chu kì, từ trái qua phải, bán kính nguyên tử giảm dần

   + Trong 1 nhóm, từ trên xuống dưới, bán kính nguyên tử tăng dần

Xu hướng biến đổi một số tính chất của hợp chất (oxide, hydroxide)

- Tính acid, base

   + Trong 1 chu kì, từ trái qua phải, tính acid tăng dần, tính base giảm dần

   + Trong 1 nhóm, từ trên xuống dưới, tính acid giảm dần, tính base tăng dần

2. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Câu hỏi 2 (trang 50) SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo Bài 7: Dựa trên các kiến thức đã được học, hoàn thành những thông tin còn thiếu trong Bảng 7.2

* Cấu tạo nguyên tử Ca:

- Cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²

- Số proton, số electron: 20

- Số lớp electron: 4

- Số electron lớp ngoài cùng: 2

* Ví trí nguyên tố Ca

- Số thứ tự nguyên tố: 20

- Số thứ tự chu kì: 4

- Nhóm: IIA

* Tính chất nguyên tố Ca

- Tính kim loại, tính phi kim: kim loại mạnh

- Hóa trị cao nhất với oxygen: 2

- Công thức oxide cao nhất: CaO

- Công thức hydroxide tương ứng: Ca(OH)₂

Tính acid, base của oxide cao nhất và hydroxide: base mạnh

Luyện tập (trang 50) SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo Bài 7:

a. Nguyên tố potassium thuộc ô 19 trong bảng tuần hoàn. Cho viết cấu tạo của nguyên tử này.

b. Nguyên tử của nguyên tố chlorine có 17 proton. Cho biết vị trí của nguyên tố này trong bảng tuần hoàn

c. Nguyên tử của nguyên tố sulfur thuộc ô 16 trong bảng tuần hoàn. Cho biết tính chất hóa học cơ bản của nguyên tố sulfur

Lời giải: