Giải SGK Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Dữ liệu âm thanh và hình ảnh

1. Biểu diễn âm thanh

Hoạt động 1 (trang 28) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Âm thanh được truyền đi bằng sóng âm. Trên thực tế, sóng âm có dạng hình sin như hình 6.1, trục hoành là trục thời gian, trục tung thể hiện biên độ của tín hiệu. Tín hiệu âm thanh có đồ thị liên tục như vậy được gọi là tín hiệu âm thanh tương tự (âm thanh analog).

Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Dữ liệu âm thanh và hình ảnh

Để có thể xử lí một cách hiệu quả, âm thanh trong máy tính cần lưu trữ dưới dạng số hoá (âm thanh số). Vậy âm thanh số được tạo ra như thế nào?

Trả lời:

- Âm thanh số được tạo ra bằng cách lấy mẫu biên độ tín hiệu của sóng âm theo chu kì lấy mẫu. Chu kì lấy mẫu càng nhỏ, thang lấy mẫu càng chi tiết, âm thanh càng trung thực nhưng cần nhiều không gian lưu trữ.

Câu hỏi 1 (trang 29) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Khi số hoá âm thanh, chu kì lấy mẫu tăng thì lượng thông tin lưu trữ tăng hay giảm?

Trả lời:

- Khi số hoá âm thanh, chu kì lấy mẫu tăng, thì lượng thông tin lưu trữ giảm. Vì chu kì lấy mẫu càng nhỏ, thang lấy mẫu càng chi tiết, âm thanh càng trung thực nhưng cần nhiều không gian lưu trữ tức là chu kì lấy mẫu và không gian lưu trữ là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch

Câu hỏi 2 (trang 29) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Tốc độ bit 128 Kb/s (còn được viết là Kbps) nghĩa là gì?

Trả lời:

Theo tiếng anh, Kbps viết tắt của từ Kilo bit per second – trong âm nhạc được hiểu là chỉ số truyền tải dữ liệu trên mỗi giây. 

* Ví dụ: chất lượng nhạc 128 kbps nghĩa là thông số truyền tải dữ liệu là 128.000 bit trên 1s hay như chất lượng nhạc 320 kbps có nghĩa là chỉ số truyền tải dữ liệu là 320 bit trên 1s.

2. Biểu diễn hình ảnh

Hoạt động 2 (trang 30) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Hãy đọc để biết màu trên màn hình máy tính hay ti vi được tạo như thế nào. Hệ ba màu cơ bản đỏ, xanh lá cây – lục và xanh dương – lam (Hình 9.4.a) phối hợp theo các “liều lượng khác nhau” để tạo ra tất cả các màu (Hình 6.4.b) được gọi là hệ màu RGB (viết tắt từ Red – Green – Blue).

Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Dữ liệu âm thanh và hình ảnh

Trả lời:

- Ảnh màu thường theo hệ RGB. Mỗi điểm ảnh được mã hoá bởi 24 bit. Mỗi màu cơ bản sử dụng 8 bit để mô tả sắc độ từ 0 (đen) đến 255 (màu đậm nhất).

Câu hỏi 1 (trang 31) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Hình ảnh trên màn hình máy tính sử dụng hệ màu nào?

A. Đỏ - Lam – Vàng (RBY)

B. Đỏ - Lục – Lam (RGB)

C. Xanh lơ – Hồng sẫm – Vàng – Đen (CMYK)

D. Cả A, B, C

Đán án đúng: B. Đỏ - Lục – Lam (RGB)

Câu hỏi 2 (trang 31) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Điều nào sai khi nói về ảnh định dạng “.jpeg”

A. Kích thước tệp nhỏ, giảm được chi phí lưu trữ

B. Kích thước tệp nhỏ nên khi dùng với web tải về nhanh hơn.

C. Tuy kích thước giảm đáng kể so với ảnh bitmap nhưng chất lượng ảnh đủ tốt

D. Công nghệ web không dùng được với các định ảnh khác với “.jpeg”

Đáp án đúng: D. Công nghệ web có thể sử dụng được nhiều định dạng ảnh như “.jpg”, “.jpeg”, “.gif”, “.png”, “.svg” ,…

Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 32) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Có một bảng quảng cáo LED như trong hình 6.9. Nếu coi mỗi vị trí đặt bóng LED tương ứng với một điểm ảnh thì độ sâu màu của ảnh này là bao nhiêu?

Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Dữ liệu âm thanh và hình ảnh

Lời giải:

- Nếu coi mỗi vị trí đặt bóng LED tương ứng với một điểm ảnh thì độ sâu màu của ảnh này là 1.

Luyện tập 2 (trang 32) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Nhạc CD có tốc độ bit là 1411 Kb/s. Hãy ước một đĩa nhạc CD có dung lượng 650 MB có thể nghe được bao lâu?

Lời giải:

- Một đĩa nhạc CD có dung lượng 650 MB có thể nghe được trong vòng 62,9 phút.

650×210×814113774(s)=62,9\frac{650\times 2^{10}\times 8}{1411}\approx 3774(s)=62,9 phút

Vận dụng

Vận dụng 1 (trang 32) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Có nhiều website cung cấp dịch vụ nhạc số. Một số trang cho phép tải nhạc về máy. Khi tải nhạc thường có gợi ý lựa chọn 128 Kbps, 320 Kbps hay Lossless (Hình 6.10). Em hãy giải thích ý nghĩa của những lựa chọn đó.

Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Dữ liệu âm thanh và hình ảnh

Lời giải:

- 128 kbps có thông số truyền tải dữ liệu yêu cầu máy tính xử lý là 128000 bit/giây.

- 320kbps có thông số truyền tải dữ liệu yêu cầu máy tính xử lý là 320000 bit/giây.

- Với việc chỉ số càng cao thì chất lượng âm thanh khi thưởng thức sẽ hay hơn, nên chất lượng nhạc 320kbps sẽ hay hơn rất nhiều so với 128kbps.

Vận dụng 2 (trang 32) Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 6: Sử dụng phần mềm Paint có sẵn trong Windows mở một hình, sau đó chọn lệnh Save as. Phần mềm sẽ hỏi lưu ảnh dưới định dạng nào trong các định dạng "png", "jpeg", "bmp" và ".gif". Hãy lưu tệp với 4 định dạng trong cùng một thư mục và so sánh độ lớn của các tệp

Lời giải:

- Sử dụng phần mềm Paint, vẽ hình và lưu tệp với bốn định dạng cùng một thư mục ta thấy độ lớn của các tệp như sau: “.bmp” > “.jpeg” > “.png” > “.gif”