I. Vị trí địa lí
- Diện tích khoảng 1,2 triệu km2 nằm ở phía nam châu Phi, nằm hoàn toàn trong bán cầu Nam. Phần đất liền trải dài từ khoảng vĩ độ 22°N đến khoảng vĩ độ 35°N và từ khoảng kinh độ 17°Đ đến khoảng kinh độ 33°Đ.
- Giáp với các quốc gia: Na-mi-bi-a, Bốt-xoa-na, Dim-ba-bu-ê, Mô-dăm-bích, E-xoa-ti-ni và bao quanh toàn bộ đất nước Lê-xô-thô.
- Giáp hai đại dương lớn, án ngữ con đường biển quan trọng giữa Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương qua mũi Hảo Vọng.
- Vị trí giúp Nam Phi thuận lợi trong giao thương quốc tế, đặc biệt trong kinh tế biển.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Địa hình:
+ Chủ yếu là núi, cao nguyên và đồi; đồng bằng nhỏ hẹp.
+ Cao nguyên Trung tâm có độ cao trung bình 2000 m, thích hợp cho sản xuất.
+ Dãy núi Kếp ở phía nam có đất màu mỡ, thuận lợi cho trồng cây ăn quả.
- Khí hậu:
+ Phía tây: Khô hạn, khó khăn cho sản xuất.
+ Phía đông: Khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho nông nghiệp.
+ Phía nam: Khí hậu cận nhiệt địa trung hải, thích hợp trồng cây cận nhiệt.
- Sông ngòi và hồ:
- Mạng lưới sông, hồ khá thưa thớt, hầu hết là sông nhỏ và dốc; hai sông quan trọng là Ô-ran-giơ và Lim-pô-pô.
+ Sông Ô-ran-giơ với phần lớn chiều dài chảy qua cao nguyên và vùng núi, đổ ra Đại Tây Dương, có giá trị chủ yếu về thuỷ điện.
+ Sông Lim-pô-pô đổ ra Ấn Độ Dương, có giá trị chủ yếu về cung cấp nguồn nước ngọt.
- Biển và tài nguyên:
+ Giao thông hàng hải thuận lợi, có ngư trường lớn tại vùng biển phía tây.
+ Đường bờ biển dài, nhiều bãi biển đẹp và rạn san hô thích hợp cho du lịch.
- Sinh vật:
+ Động vật đa dạng: sư tử, báo, voi, tê giác, hươu cao cổ,...
+ Có hơn 290 khu bảo tồn thiên nhiên, hấp dẫn du lịch sinh thái.
- Khoáng sản: Giàu khoáng sản như kim cương, vàng, sắt, bạch kim, urani,...
III. Dân cư và xã hội
- Dân số:
+ Năm 2020 đạt 59,3 triệu người, tỷ lệ gia tăng dân số cao.
+ Mật độ dân số trung bình 49 người/km², phân bố không đều.
- Đô thị hóa: Tỷ lệ dân thành thị cao (67,4% năm 2020), đô thị lớn gồm Kếp-tao, Giô-han-ne-xbua, Đuốc-ban.
- Thành phần dân tộc:
+ Đa sắc tộc, chủ yếu là người da đen (80,9%), còn có người da trắng, da màu, Ấn Độ.
+ Trước đây có chế độ phân biệt chủng tộc A-pac-thai, nhưng chính phủ đã nỗ lực xóa bỏ để thúc đẩy kinh tế.
- Xã hội:
+ Văn hóa kết hợp truyền thống châu Phi với ảnh hưởng từ châu Âu, châu Á.
+ Giáo dục và y tế phát triển, tỷ lệ biết chữ trên 95%.
+ HDI thuộc nhóm cao (0,727 năm 2020), tuy nhiên vẫn còn nhiều bất bình đẳng kinh tế và tỷ lệ thất nghiệp cao.