Mở đầu (trang 14) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Em hãy cùng các bạn nghe/hát bài "Hổng dám đâu" và cho biết bạn nhỏ trong bài hát đã tự giác học tập như thế nào?
"Trên cành cao chim hót mời em chơi giữa vườn xuân
Bao bạn thân lấp ló gọi em tung tăng sân nhà
Đá bóng với đá cầu, nhảy dây, bắn bi, trốn tìm
Ôi hấp dẫn tuyệt vời nhưng mà em hổng dám đâu
Hổng dám đâu, em còn phải học bài [...]
Hổng dám đâu."
(Sáng tác: Nguyễn Văn Huyên)
Trả lời:
Trong bài hát, bạn nhỏ đã tự giác học tập bằng cách từ chối các lời mời gọi đi chơi của bạn bè dù các trò chơi rất hấp dẫn, thú vị.
1. Biểu hiện của học tập tự giác, tích cực
Em hãy đọc câu truyện, quan sát các bức tranh dưới đây và trả lời câu hỏi:
Câu hỏi (trang 15) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3:
a, Bác Hồ đã tự học ngoại ngữ như thế nào?
b, Em hãy nêu những biểu hiện của việc học tập tự giác, tích cực và chưa tự giác tích cực qua các bức tranh trên.
c, Em hãy kể thêm những biểu hiện khác của học tập tự giác, tích cực và chưa tự giác, tích cực mà em biết.
Trả lời:
a. Bác Hồ đã tự học ngoại ngữ bằng cách rèn luyện không ngừng nghỉ với tinh thần cầu tiến, sự quyết tâm cao và phương pháp đúng:
- Bác đã dành thêm 2 giờ mỗi ngày để học ngoại ngữ.
- Nhờ người Pháp giảng lại khi gặp từ không hiểu.
- Viết 10 từ mới vào tay để vừa làm việc vừa học.
- Bác còn học tiếng Anh với giáo sư người Ý vào mỗi dịp cuối tuần được nghỉ.
- Tới bất cứ nước nào Bác cũng tự học tiếng nước ấy, khi đọc sách báo, gặp một từ mới không hiểu Bác đều tra từ điển hoặc nhờ người thạo tiếng nước ấy giải thích và ghi lại vào sổ.
b. Biểu hiện của việc học tập tự giác, tích cực:
- Bức tranh 1: Các bạn học sinh chủ động, tự giác làm bài cùng với nhau, cùng nhau bàn luận cách giải quyết để tìm ra lời giải cho bài tập.
- Bức tranh 2: Bạn học sinh chủ động đặt ra thời gian tự học ở nhà và tự giác làm bài tập khi đến giờ học.
- Bức tranh 3: Bạn học sinh chủ động xem trước nội dung bài học mới để hiểu trước bài học hôm sau.
- Bức tranh 4: Các bạn học sinh rất tích cực phát biểu xây dựng bài.
c.
* Biểu hiện học tập tập tự giác, tích cực:
- Xây dựng và thực hiện kế hoạch học tập phù hợp với bản thân.
- Tích cực tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động tập thể do nhà trường tổ chức.
- Tự giác học bài, làm bài tập mà không cần bố mẹ, thầy cô nhắc nhở
- Gặp bài khó thì chủ động nghiên cứu cách làm, không ngồi đợi người khác làm hộ
* Biểu hiện học tập chưa tự giác, tích cực:
- Không chịu ôn bài, đến kì thi tìm cách quay cóp, chép bài bạn.
- Mượn bài tập của bạn khác để chép mà không tự làm
2. Ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực
Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
Câu hỏi (trang 16) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3:
a, Việc tự giác, tích cực học tập đã đem lại điều gì cho Tuấn và Yến?
b, Em hãy cho biết ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực.
Trả lời:
a) Việc tự giác, tích cực học tập đã đem lại cho Tuấn và Yến một kết quả học tập tốt, được thầy cô và bạn bè yêu mến.
b) Ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực:
- Giúp bản thân không ngừng tiến bộ, năng động, tự tin và đạt được những thành tích tốt trong học tập.
- Rèn luyện được những đức tính tốt đẹp như tự lập, kiên trì, bền bỉ.
- Thành công trong cuộc sống và được mọi người quý mến.
Luyện tập
Luyện tập 1 (trang 16) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a) Luôn chủ động thực hiện nhiệm vụ học tập mà không cần ai nhắc nhở là biểu hiện của học tập tự giác, tích cực.
b) Chỉ cần tự giác, tích cực học tập khi đến các kì kiểm tra.
c) Chỉ cần xây dựng kế hoạch học tập còn việc thực hiện thì tùy thuộc vào hoàn cảnh.
d) Tự giác, tích cực học tập giúp em rèn luyện tính tự lập, tự chủ và tích lũy kiến thức cho bản thân.
Trả lời:
a) Đồng tình. Bởi vì đây chính là biểu hiện của việc tự giác, tích cực học tập.
b) Không đồng tình. Chỉ học bài khi đến kì kiểm tra là biểu hiện của việc học chống đối, không tự giác học tập; như vậy sẽ không hiểu kĩ được kiến thức và không ghi nhớ được lâu.
c) Không đồng tình. Bởi vì nếu xây dựng kế hoạch nhưng không nghiêm túc thực hiện nó thì kế hoạch đó sẽ không đạt hiệu quả, bản thân cũng sẽ không thu được lợi ích gi từ kế hoạch đó.
d) Đồng tình. Bởi vì đây chính là ý nghĩa của việc học tập tự giác, tích cực.
Luyện tập 2 (trang 17) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Bạn nào dưới đây đã học tập tự giác, tích cực? Vì sao?
a) Q thường nhờ các bạn học giỏi trong lớp làm giúp bài tập rồi chép lại.
b) A luôn thích đọc tác phẩm văn học, sưu tầm những câu chuyện, câu nói hay để vận dụng vào việc viết văn.Nhờ vậy, kĩ năng viết văn của bạn ngày càng được nâng cao.
c) B thích môn Tiếng Anh nên thường xuyên mang sách Tiếng Anh ra làm bài tập trong các giờ học khác. B cho rằng: “Môn học này rất quan trọng trong thời kì hội nhập. Các môn học còn lại là môn phụ nên chỉ cần biết là đủ”.
d) Buổi tối, N thường xuyên ngồi vào bàn học đúng giờ nhưng tay vẫn cầm điện thoại để nhắn tin và chỉ tập trung học bài khi bố mẹ thúc giục, kiểm tra.
e) Thấy T ngủ gật trong giờ học, P nhắc bạn cần tập trung nghe cô giảng bài.
Trả lời:
a) Q chưa tự giác, tích cực học tập. Bởi vì Q không tự làm bài tập bằng khả năng của bản thân mà lại thường nhờ các bạn học giỏi trong lớp làm giúp bài tập rồi chép lại
b) A tự giác, tích cực học tập. A dành thời gian tìm kiếm và học hỏi từ các tác phẩm văn học, các câu chuyện sưu tầm được nên khả năng viết văn của A ngày càng cải thiện
c) B chưa tự giác, tích cực học tập. Bởi vì bạn chỉ tập trung học môn Tiếng Anh và bỏ bê những môn học khác. Mỗi môn học đều bổ ích và sẽ đem đến cho chúng ta những trải nghiệm và kiến thức khác nhau.
d) N chưa tự giác, tích cực học tập. Bởi vì N chỉ ngồi vào bàn học đúng giờ nhưng thường xuyên xem điện thoại và chỉ làm bài khi bố mẹ kiểm tra, nhắc nhở.
e) T chưa tự giác, tích cực học tập bởi vì T còn ngủ gật trong lớp; P tự giác, tích cực học tập vì đã khuyên T nên tập trung nghe cô giảng bài.
Luyện tập 3 (trang 17) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Xử lý tình huống:
a) Tuy có rất nhiều bài tập cần hoàn thành nhưng M vẫn muốn đi dự sinh nhật của bạn thân vì đã hứa với bạn.
Nếu là M, em sẽ làm gì?
b) K học giỏi và luôn hòa đồng, chia sẻ suy nghĩ, kinh nghiệm học tập của mình với các bạn trong lớp. Thấy vậy, một số bạn nói rằng K hay khoe khoang.
Nếu là K, em sẽ nói thế nào để các bạn hiểu mình?
c) Trong giờ học ngữ văn, mặc dù hiểu bài và biết câu trả lời nhưng C không giơ tay phát biểu.
Nếu là bạn cùng lớp với C, em sẽ khuyên bạn điều gì?
d) Đầu năm học, S chuyển đến lớp học mới nên nhút nhát, rụt rè, ít phát biểu ý kiến xây dựng bài.
Nếu là bạn học cùng lớp với S, em sẽ làm gì để giúp bạn thay đổi, tích cực trong học tập?
Trả lời:
- Tình huống a) Nếu là M, em sẽ không đi dự sinh nhật bạn mà sẽ ở nhà hoàn thành bài tập.
- Tình huống b) Nếu là K em sẽ giải thích với các bạn rằng: chúng ta cần phải tự giác trong học tập và học tập một cách tích cực bằng nhiều cách khác nhau. Trong đó, chia sẻ suy nghĩ và kinh nghiệm của bản thân cũng là một trong những cách giúp chúng ta học tập thêm được nhiều điều.
- Tình huống c) Nếu là bạn cùng lớp với C, em sẽ khuyên và động viên bạn tích cực giơ tay phát biểu suy nghĩ, ý kiến của mình, khi ấy mình sẽ hiểu bài hơn.
- Tình huống d) Nếu là bạn cùng lớp với S, em sẽ thường xuyên trao đổi bài tập với S và động viên bạn phát biểu ý kiến xây dựng bài.
Vận dụng
Vận dụng 1 (trang 17) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Em hãy viết về một tấm gương học tập tự giác, tích cực mà em biết. Em học tập được điều gì từ tấm gương đó?
Trả lời:
- Một tấm gương tự giác. tích cực trong học tập mà em vô cùng hâm mộ đó chính là anh trai của em.
- Anh trai em học vô cùng giỏi, và anh luôn tự giác học tập chưa bao giờ phải để bố mẹ hoặc thầy cô nhắc nhở. Anh học giỏi và rất chăm chỉ, chịu khó tìm hiểu kiến thức mới trong sách vở và trên mạng internet. Vì vậy mà anh trai em đã thi đỗ vào trường Đại học Ngoại Thương.
- Anh trai em luôn giúp đỡ em trong việc học, anh rất kiên nhẫn giảng giải cho em những bài tập khó và kiến thức em chưa hiểu. Vì vậy mà thành tích học tập của em chưa bao giờ tụt dốc.
- Anh trai luôn là tấm gương sáng cho em trong việc học. Em nhất định sẽ chăm chỉ, chịu khó và chủ động học tập giống như anh trai, để ngày càng nâng cao thành tích học tập và biết thêm nhiều điều mới lạ.
Vận dụng 2 (trang 17) GDCD 7 Kết nối tri thức Bài 3: Em hãy xác định một biểu hiện chưa tự giác, tích cực trong học tập của bản thân Lập kế hoạch khắc phục điểm chưa tự giác, tích cực đó theo gợi ý dưới đây:
Trả lời:
