Mở đầu
Mở đầu SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 54): Trong bộ phim “Cánh đồng hoang” có cảnh mô tả cuộc chiến đấu giữa vợ chồng Ba Đô và máy bay của giặc Mỹ ở cánh đồng hoang Đồng Tháp Mười. Hai vợ chồng đã ngụp lặn, ẩn nấp trong bụi cỏ rậm, dưới lá sen khi máy bay trực thăng quần thảo, tìm kiếm. Có lúc, họ phải cho con trai của mình vào túi ni lông, ôm con cùng lặn xuống nước rồi lại ngoi lên. Cuối cùng, máy bay đã bị bợ Ba Đô bắn cháy.Theo em, vợ chồng Ba Đô đã lợi dụng vật che khuất hay vật che đỡ trong tình huống trên? Vì sao?
Trả lời:
- Trong tình huống trên, vợ chồng ông Ba Đô đã lợi dụng vật che khuất. Vì để tránh bị máy bay địch phát hiện, vợ chồng ông đã ngụp lặn, ẩn nấp trong bụi cỏ, dưới lá sen hoặc ngụp lặn dưới mặt nước
- Bụi cỏ, lá sen hay mặt nước là những vật có thể che dấu được hành động nhưng không thể chống đỡ được đạn bắn thắng, mảnh văng
I. Các loại địa hình, địa vật
Khám phá 1 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 54): Thế nào là vật che khuất, vật che đỡ, địa hình trống trải?Trả lời:
- Vật che khuất là những vật có thể che giấu được hành động, nhưng không thể chống đỡ đạn bắn thăng, mảnh văng (bom, pháo, cối, lựu đạn) như: bụi cây, bụi cỏ rậm, mảnh, rèm,…
- Vật che đỡ là những vật có sức chống đỡ đạn bắn thẳng, mảnh văng (bom, pháo, cối, đạn), đồng thời có tác dụng che kín hành động tương tự vật che khuất như: mô đất, cây, bờ ruộng, các vật kiến trúc kiên cố....
- Địa hình trống trải là những nơi không có vật che khuất hoặc che đỡ như: bãi phẳng, đồi trọc, sân vận động, ruộng cạn, bãi cát, mặt đường,...
Luyện tập 1 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 55): Điểm giống nhau và khác nhau giữa vật che khuất và vật che đỡ là gì?
Lời giải:
Giống nhau: đều để che dấu những hành động của người chiến sĩ trong quá trình chiến đấu
Khác nhau:

II. Cách lợi dụng địa hình, địa vật
Khám phá 2 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 55): Lợi dụng địa hình, địa vật để làm gì? Cần đáp ứng các yêu cầu nào?Trả lời:
- Ý nghĩa: Lợi dụng địa hình, địa vật để che giấu hành động chiến đấu, dùng vũ khí tiêu diệt địch thuận lợi và bảo vệ mình.
- Yêu cầu:
+ Theo dõi được địch nhưng địch khó phát hiện ta;
+ Tiện đánh địch nhưng địch khó đánh ta;
+ Hành động phải bí mật, khéo léo, thận trọng;
+ Ngụy trang phải phù hợp với màu sắc địa hình, địa vật xung quanh;
+ Không làm thay đổi hình dáng, màu sắc và rung động vật lợi dụng, tránh lợi dụng địa vật đột xuất.
Luyện tập 2 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 56): Lợi dụng vật che khuất khi vận động, ẩn nấp:
- Cá nhân tự thực hiện
- Thực hiện theo nhóm: một người thực hiện; những người còn lại quan sát, nhận xét, góp ý, sau đó đổi vai cho nhau.
Gợi ý:
- Luyện tập cá nhân: Từng người tự nghiên cứu, thực hiện động tác, xác định vị trí, cách lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải.
- Luyện tập theo nhóm: Luân phiên ở cương vị trưởng nhóm chỉ huy nhóm luyện tập theo các bước:
+ Bước 1: Tập chậm
Luyện tập chậm cho đến nhanh dần hành động của chiến sĩ lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải (quá trình luyện tập sửa tập cho nhau).
+ Bước 2: Tập tổng hợp
Luyện tập nhanh, sát thực tế chiến đấu hành động của chiến sĩ lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải (quá trình luyện tập sửa tập cho nhau).
Luyện tập 3 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 57): Lợi dụng vật che đỡ khi vận động, ẩn nấp:
- Cá nhân tự thực hiện.
- Thực hiện theo nhóm: một người thực hiện; những người còn lại quan sát, nhận xét, góp ý, sau đó đối vai cho nhau.
Gợi ý:
- Học sinh tự thực hiện theo sự hướng dẫn của giáo viên
Luyện tập 4 SGK Giáo dục Quốc phòng 11 Cánh diều Bài 8 (trang 57): Vượt qua địa hình trống trải:
- Cá nhân tự thực hiện
- Thực hiện theo nhóm: một người thực hiện; những người còn lại quan sát, nhận xét, góp ý, sau đó đổi vai cho nhau
Gợi ý:
- Luyện tập cá nhân: Từng người tự nghiên cứu, thực hiện động tác, xác định vị trí, cách lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải.
- Luyện tập theo nhóm: Luân phiên ở cương vị trưởng nhóm chỉ huy nhóm luyện tập theo các bước:
+ Bước 1: Tập chậm
Luyện tập chậm cho đến nhanh dần hành động của chiến sĩ lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải (quá trình luyện tập sửa tập cho nhau).
+ Bước 2: Tập tổng hợp
Luyện tập nhanh, sát thực tế chiến đấu hành động của chiến sĩ lợi dụng vật che khuất, che đỡ và vượt qua địa hình trống trải (quá trình luyện tập sửa tập cho nhau).
Vận dụng
Đề bài: Thực hành tổng hợp các tư thế, động tác của chiến sĩ lợi dụng vật che khuất, lợi dụng vật che đỡ và vượt qua địa hình trống trải.- Học sinh tự thực hiện