Mở đầu (trang 21) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy quan sát bức tranh dưới đây và cho biết lời dạy của bà đề cập đến đức tính nào của con người.
Trả lời:
- Lời dạy của bà đề cập đến đức tính của con người chính là: giữ chữ tín.
Khám phá
1. Em hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi
Câu hỏi (trang 22) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4:
- Em hãy cho biết chi tiết nào trong câu chuyện cho thấy chị Lành là người giữ chữ tín?
- Thế nào là giữ chữ tín?
Trả lời:
- Chi tiết trong câu chuyện cho thấy chị Lành là người giữ chữ tín là: Mặc dù biết mình đang giữ những tờ vé số trúng đặc biệt với số tiền rất lớn lên đến 6,6 tỷ đồng của anh Tuấn, nhưng chị Lành vẫn giữ hộ và trao lại cho anh những tờ vé số trúng thưởng đó.
- Giữ chữ tín là: thực hiện tốt chức trách và trách nhiệm của mình, giữ đúng lời hứa, đúng hẹn trong các mối quan hệ với mọi người, coi trọng lòng tin của mọi người đối với mình, biết trọng lời hứa và biết tin tưởng.
2. Em hãy quan sát các bức tranh sau và trả lời câu hỏi
Câu hỏi (trang 23) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4:
- Bức tranh nào thể hiện giữ chữ tín và chưa giữ chữ tín? Hãy phân biệt hành vi giữ chữ tín và không giữ chữ tín?
- Vì sao chúng ta phải có trách nhiệm giữ chữ tín với người thân, thấy cô, bạn bè và người xung quanh?
Trả lời:
+ Bức tranh thể hiện giữ chữ tín là: 1, 2, 3
+ Bức tranh thể hiện chưa giữ chữ tín là: 4
- Phân biệt hành vi giữ chữ tín và không giữ chữ tín.
- Chúng ta phải có trách nhiệm giữ chữ tín với người thân, thấy cô, bạn bè và người xung quanh vì: chữ tín trong cuộc sống vô cùng quan trọng. Người biết giữ chữ tín sẽ được mọi người yêu quý, kính nể, dễ dàng hợp tác với nhau, làm cho mối quan hệ tốt đẹp hơn. Bên cạnh đó, giữ chữ tín cũng giúp ta hoàn thiện bản thân, có thêm ý chí, động lực để tốt hơn trong tương lai.
3. Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi
a) Trong buổi sinh nhật của em, N, M và L đến muộn gần 45 phút mà không báo trước và cũng không xin lỗi.
b) Em tìm quả bóng để chơi mà không thấy. Thì ra, H mượn một tuần trước và hứa cuối tuần trả nhưng lại quên.
c) Chiều nay, do mãi chơi với nhóm bạn, K đã quên nhiệm vụ đón em gái đi học về như lời bố dặn.
Câu hỏi (trang 23) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4:
- Em có suy nghĩ gì khi gặp các trường hợp trên?
- Theo em, những người không biết giữ chữ tín, không tôn trọng chữ tín có đáng bị phê phán không? Vì sao?
- Làm thế nào để luôn giữ chứ tín với người thân, thầy cô, bạn bè?
Trả lời:
- Suy nghĩ khi gặp các trường hợp trên:
+ Trường hợp a: Các bạn N, M, L là người không biết giữ chữ tín. Dù đến trễ nhưng các bạn vẫn không xin lỗi bạn của mình.
+ Trường hợp b: Bạn H là người không biết giữ chữ tín. Bạn H mượn quả bóng của bạn hứa trả nhưng lại không trả.
+ Trường học c: Bạn K là người không biết giữ chữ tín. Bạn hứa với B sẽ đón em gái nhưng bạn đã không thực hiện đúng theo lời hứa đó.
- Theo em, những người không biết giữ chữ tín, không tôn trọng chữ tín đáng bị phê phán vì chữ tín vô cùng quan trọng đối với mỗi người. Nếu sống mà không có chữ tín, không thực hiện đúng lời hứa thì sẽ chẳng có ai tin tưởng mình, khó có được các mối quan hệ thân thiết, tích cực.
- Để giữ được chữ tín của mọi người đối với mình cần làm tốt công việc được giao, giữ đúng lời hứa, đúng hẹn, lời nói đi đôi với việc làm, không nói dối.
Luyện tập
Luyện tập 1 (trang 24) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về giữ chữ tín ứng với các bức tranh sau và rút ra ý nghĩa.
Trả lời:
- Bức tranh 1:
+ Câu tục ngữ: Nói lời phải giữ lấy lời/ Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.
+ Ý nghĩa: Nhắc nhở mọi người ăn nói phải chín chắn, phải có ý thức, có trách nhiệm trước lời nói của mình, phải biết lấy chữ tín làm đầu, không được hứa suông hứa liều; phải làm đúng, thực hiện đúng điều đã nói và đã hứa.
- Bức tranh 2:
+ Câu tục ngữ: Chắc như đinh đóng cột
+ Ý nghĩa: Nói về độ tin cậy đã được khẳng định.
- Bức tranh 3:
+ Câu thành ngữ: Chữ tín còn quý hơn vàng
+ Ý nghĩa: Vàng là một thứ quý giá, đắt tiền; nhưng việc giữ chữ tín còn quý hơn, quan trọng không ai có thể dùng tiền mua được.
Luyện tập 2 (trang 25) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy đọc các tình huống sau và trả lời câu hỏi.
- Theo em, trong các tình huống trên, bạn nào biết giữ chữ tín, bạn nào chưa biết giữ chữ tín? Vì sao?
- Em có lời khuyên gì với những bạn chưa biết giữ chữ tín trong các tình huống trên?
Trả lời:
- Bạn biết giữ chữ tín là:
+ Bạn M: đã thực hiện đúng lời hứa giúp đỡ N trong học tập.
+ Bạn K: đã thực hiện đúng lời hứa giúp bố tưới cây khi bố đi công tác.
+ Bạn L: đã thực hiện đúng lời hứa giúp đỡ P trong lúc bạn bị ốm.
- Bạn chưa biết giữ chữ tín là:
+ Bạn H: bạn cứ hứa cho xong rồi bỏ qua không thực hiện đúng theo lời hứa của mình.
* Lời khuyên đối với những bạn chưa biết giữ chữ tín trong các tình huống trên là:
- Chữ tín rất quan trọng với mỗi người, hãy thực hiện đúng theo những gì mình đã hứa, làm đúng theo những gì mình được giao.
- Khi ta biết giữ chữ tín thì ta cũng sẽ nhận được sự tin cậy, tín nhiệm của người khác đối với mình.
Luyện tập 3 (trang 26) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy đọc thông tin sau và thực hiện yêu cầu:
Yêu cầu:
- Tìm và kể tên những mặt hàng Việt Nam chất lượng cao, có uy tín với người tiêu dùng trong và ngoài nước.
- Nêu suy nghĩ của em về những hành vi sản xuất, kinh doanh các mặt hàng kém chất lượng, không đảm bảo uy tín với khách hàng.
- Viết đoạn văn (7 - 10 dòng) với lời hứa về việc giữ chữ tín nếu em là người sản xuất, kinh doanh trong tương lai.
Trả lời:
- Những mặt hàng chất lượng cao, có uy tín với người tiêu dùng trong và ngoài nước như: bánh kẹo, thực phẩm đông lạnh, rượu bia, hóa mỹ phẩm, đồ dùng…
+ Bánh, kẹo thuộc công ty cổ phần Bibica.
+ Sồ ăn liền thuộc công ty cổ phần ACECOOK Việt Nam.
- Suy nghĩ:
+ Hiện nay, bên cạnh các loại hàng hóa đạt chất lượng thì vẫn còn tiểm ẩn những hàng hóa kém chất lượng, không đảm bảo uy tín với khách hàng…những loại hàng này thường có giá rẻ và do một số tiểu thương hám lợi nên đã trà trộn để bán lẫn với những mặt hàng tốt nhằm đánh lừa người tiêu dùng.
+ Những người sản xuất, kinh doanh các mặt hàng kém chất lượng, không đảm bảo uy tín với khách hàng là những người không biết giữ chữ tín với người tiêu dùng dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực mà nó mang lại cho xã hội như ảnh hưởng đến sức khỏe, tài chính của người tiêu dùng, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đến tính minh bạch của thị trường hàng hóa, làm giảm uy tín của các nhà sản xuất, kinh doanh chân chính.
- Đoạn văn tham khảo:
Trong cuộc sống thường ngày, chữ tín tạo nên sự tin tưởng, uy tín của một cá nhân với mọi người xung quanh. Nó giúp cho lời nói của chúng ta trở nên có trọng lượng, giành được lòng tin từ người khác. Chữ tín trong cuộc sống quan trọng bao nhiêu thì trong kinh doanh, giá trị định đoạt của nó gấp nhiều lần hơn như thế. Bất cứ thời đại nào, chữ tín vẫn là chiếc chìa khóa vàng để mở cánh cửa của sự thành công và giàu có.
Trong đối nhân xử thế hàng ngày, có bao nhiêu người tin tưởng bạn, đồng nghĩa với việc bạn có bấy nhiêu cơ hội thành công. Phương châm “chữ tín quý hơn vàng” đã trở thành khẩu hiệu và mục tiêu của các doanh nghiệp trên mọi lĩnh vực. Danh dự và chữ tín là tấm giấy thông hành trên con đường làm giàu. Vì thế, bất kể đi làm công ăn lương hay khởi nghiệp làm ông chủ, bạn đều cần xây dựng tốt tấm biển vàng đề tên chữ “tín”.
Vận dụng
Vận dụng 1 (trang 26) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy thiết kế sổ nhắc việc hoặc bảng ghi chú để ghi chép lời hứa của bản thân hoặc người khác, hãy kiểm tra lại kết quả thực hiện sau một tháng.
Gợi ý:
Học sinh làm theo bài mẫu dưới đây:
Vận dụng 2 (trang 26) GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 4: Em hãy thiết kế một thông điệp (đoạn văn, câu khẩu hiệu, tranh vẽ,...) và trình bày trước lớp nhằm kêu gọi bạn bè thực hiện thói quen đúng giờ.
Tham khảo:
- Khẩu hiệu trên nhắc nhở mọi người cần có trách nhiệm với bản thân mình và công việc được giao. Và một trong những chìa khóa lý tưởng để thực hiện hành động đó là phải đi làm đúng giờ, làm đúng phần việc của mình và đúng thời hạn yêu cầu.