Mở đầu (trang 13) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Hình 2.1 thể hiện những thông tin gì của lực lượng quân đội và công an?
Trả lời:
- Hình 2.1a là quân hàm Thượng tá của sĩ quan lục quân Quân đội nhân dân Việt Nam
- Hình 2.1b là quân hàm Thượng tá của sĩ quan Công an nhân dân Việt Nam
I. Quân đội Nhân dân Việt Nam
Câu hỏi 1 (trang 14) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Em hãy chia sẻ hiểu biết của mình về chức năng, nhiệm vụ của một số tổ chức trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
* Chức năng, nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng
- Tham mưu với Đảng và Nhà nước về đường lối, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc;
- Quản lí nhà nước về lĩnh vực quân sự, quốc phòng trong phạm vi cả nước;
- Tổ chức thực hiện việc xây dựng, quản lí, chỉ huy quân đội nhân dân, dân quân tự vệ.
* Chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tổng Tham mưu và Tổng cục Chính trị
- Bộ Tổng Tham mưu: Chỉ huy, điều hành, xây dựng phát triển lực lượng và huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu của quân đội nhân dân và dân quân tự vệ.
- Tổng cục Chính trị: Đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị trong toàn quân.
* Chức năng, nhiệm vụ của Quân khu, quân đoàn
- Quân khu: Chỉ đạo công tác quốc phòng và xây dựng tiềm lực quân sự trong thời bình chỉ đạo, chỉ huy lực lượng vũ trang địa phương trong thời chiến, để bảo vệ lãnh thổ quân khu
- Quân đoàn: Đơn vị cơ động lớn nhất của Lục quân, có nhiệm vụ bảo vệ các địa bàn chiến lược trọng yếu của quốc gia.
Câu hỏi 2 (trang 16) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Nêu cách nhận biết các bậc quân hàm của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ trong Quân đội nhân dân Việt Nam dựa vào cấp hiệu.
Trả lời:
* Lưu ý:
- Cấp hiệu của Bộ đội Biên phòng có nền màu xanh lá cây, viền màu đỏ;
- Cảnh sát biển có nền màu xanh dương, viền màu vàng;
- Quân chủng Phòng không – Không quân có nền màu vàng, viền màu xanh hoà bình;
- Hải quân có nền màu vàng, viền màu tím than.
- Cấp hiệu của quân nhân chuyên nghiệp tương tự như cấp hiệu của sĩ quan, chỉ khác trên nền cấp hiệu có một đường màu hồng ở chính giữa theo chiều dọc.
Câu hỏi 3 (trang 17) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2:
- Nêu cách nhận biết một số quân, binh chủng trong Quân đội nhân dân Việt Nam dựa vào phù hiệu ở hình 2.6?
- Hãy tìm hiểu về phù hiệu của các lực lượng khác trong Quân đội nhân dân Việt Nam?
Trả lời:
* Cách nhận biết một số quân, binh chủng trong Quân đội nhân dân Việt Nam dựa vào phù hiệu thì ta cần quan sát: Nền và hình phù hiệu:
- Nền phù hiệu hình bình hành: Lục quân màu đỏ tươi, Bộ đội Biên phòng màu xanh lá cây, Phòng không - Không quân màu xanh hòa bình, Hải quân màu tím than
- Hình phù hiệu có màu vàng:
+ Hình a) Binh chủng hợp thành - Bộ binh: Hình thanh kiếm và khẩu súng đặt chéo
+ Hình b) Phòng không - Không quân: Hình sao trên đôi cánh chim
+ Hình c) Hải quân: Hình mỏ neo
+ Hình d) Bộ đội Biên phòng: Hình thanh kiếm và khẩu súng đặt chéo, trên vòng tròn không khép kín, trên hình vòng cung có ký hiệu đường biên giới Quốc gia
+ Hình e) Cảnh sát biển: hình khiên màu vàng, hai thanh kiếm chéo phía sau, hình mỏ neo bên trong, hình bông lúa màu vàng ở phía dưới và hình ngôi sao năm cánh màu vàng ở phía trên
+ Hình g) Pháo binh: Hình hai nòng súng thần công đặt chéo
+ Hình h) Công binh: Hình cuốc, xẻng trên nửa bánh xe răng
+ Hình i) Thông tin: Hình sóng điện
+ Hình k) Hóa học: Hình tia phóng xạ trên hình nhân benzen
+ Hình l) Đặc công: Hình dao găm đặt trên khối bộc phá, dưới có mũi tên vòng
+ Hình m) Tăng - Thiết giáp: Hình xe tăng nhìn ngang
* Một số phù hiệu của các lực lượng khác trong Quân đội nhân dân Việt Nam
- Quân y, thú y: Hình chữ thập đỏ trong hình tròn
- Quân nhạc: Hình chiếc kèn và sáo đặt chéo
Câu hỏi 4 (trang 17) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Nêu cách nhận biết các lực lượng trong Quân đội nhân dân Việt Nam dựa vào trang phục ở hình 2.7
Trả lời:
- Về mũ Kêpi
+ Lục quân: Đỉnh mũ kêpi có màu olive sẫm, thành mũ màu đỏ;
+ Phòng không - Không quân: Đỉnh mũ màu xanh đậm, thành mũ màu xanh hòa bình;
+ Hải quân: Đỉnh mũ màu trắng, thành mũ màu tím than.
- Về áo khoác và quần:
+ Lục quân: có màu olive sẫm;
+ Phòng không - Không quân: có màu xanh đậm
+ Hải quân: áo màu trắng, quần màu tím than.
- Bít tất:
+ Lục quân và Bộ đội Biên phòng màu olive sẫm;
+ Phòng không - Không quân màu xanh đậm;
+ Hải quân màu trắng.
II. Công an Nhân dân Việt Nam
Câu hỏi 5 (trang 18) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Em hãy nêu chức năng, nhiệm vụ của một số tổ chức trong Công an nhân dân Việt Nam.
Trả lời:
* Bộ Công an
- Tham mưu với Đảng, Nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm;
- Quản lí nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội;
- Trực tiếp đấu tranh phòng chống các loại tội phạm, vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
* Một số tổ chức trực thuộc Bộ công an
- Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao:
+ Tham mưu, hướng dẫn và thực hiện quản lí nhà nước về an ninh mạng;
+ Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ bảo vệ an ninh mạng và phòng, chống tội phạm mạng theo quy định của pháp luật.
- Cục Cảnh sát hình sự: Tham mưu, hướng dẫn và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ trong phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lí các tội phạm về trật tự xã hội.
- Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy: Tham mưu, hướng dẫn và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lí các loại tội phạm về ma tuý.
- Cục Cảnh sát quản lí hành chính về trật tự xã hội:
+ Tham mưu, hướng dẫn và thực hiện quản lí nhà nước về trật tự xã hội;
+ Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để phục vụ công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật theo quy định của pháp luật.
- Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ: Tham mưu, hướng dẫn và thực hiện quản lí nhà nước về phòng cháy, chữa cháy, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ theo quy định.
- Cục Cảnh sát giao thông: Tham mưu, quản lí nhà nước và tổ chức thực hiện bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đường sắt và đường thuỷ nội địa, phòng ngửa, đấu tranh với các loại tội phạm và vi phạm trật tự, an toàn xã hội trên các tuyến
giao thông theo quy định.
- Bộ Tư lệnh Cảnh vệ: Tham mưu và thực hiện công tác cảnh vệ để bảo đảm an toàn
tuyệt đối cho cán bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, khách quốc tế đến thăm
và làm việc tại Việt Nam, các khu vực trọng yếu và các sự kiện đặc biệt quan trọng.
- Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động: Tham mưu và thực hiện biện pháp vũ trang bảo vệ an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội
* Công an cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã
- Công an cấp tỉnh, cấp huyện:
+ Tham mưu với cơ quan công an cấp trên, cấp uỷ, Uỷ ban nhân dân và quản lí nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa bàn;
+ Trực tiếp đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thể lực thù địch, các loại tội phạm và các vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
- Công an cấp xã:
+ Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật;
+ Làm nòng cốt trong xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở địa bàn xã, thị trấn.
Câu hỏi 6 (trang 20) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Nêu cách nhận biết cấp bậc hàm của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân Việt Nam dựa vào cấp hiệu
Trả lời:
- Cấp bậc hàm
+ Cấp bậc hàm của sĩ quan nghiệp vụ có ba cấp, mười hai bậc.
Cấp tướng có bốn bậc: Thiếu tướng, Trung tướng, Thượng tướng, Đại tướng;
Cấp tá có bốn bậc: Thiếu tá, Trung tá, Thượng tá, Đại tá;
Cấp uý có bốn bậc: Thiếu uý, Trung uý, Thượng uý, Đại uý.
+ Cấp bậc hàm của sĩ quan chuyên môn kĩ thuật có hai cấp, bảy bậc.
Cấp tá có ba bậc: Thiếu tá, Trung tá, Thượng tá;
Cấp uý có bốn bậc: Thiếu uý, Trung uý, Thượng uý, Đại uý.
+ Cấp bậc hàm của hạ sĩ quan nghiệp vụ, chuyên môn kĩ thuật và nghĩa vụ có ba
bậc: Hạ sĩ, Trung sĩ, Thượng sĩ;
+ Cấp bậc hàm của chiến sĩ nghĩa vụ có hai bậc: Binh nhì, Binh nhất.
- Cấp hiệu
Cấp hiệu của Công an nhân dân Việt Nam là biểu trưng thể hiện cấp bậc hàm trong công an của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân Việt Nam.
+ Cấp hiệu của sĩ quan
Đối với cấp tướng: nền cấp hiệu màu đỏ, viền màu vàng, giữa nền cấp hiệu có dệt hoa văn nối hình cành tùng chạy dọc theo nền cấp hiệu.
Đối với cấp tá, cấp úy: nền cấp hiệu màu đỏ, viền màu xanh, giữa nền cấp hiệu có vạch rộng 6mm chạy dọc theo nền cấp hiệu; vạch của sĩ quan nghiệp vụ màu vàng, sĩ quan chuyên môn kĩ thuật màu xanh thẫm.
+ Cấp hiệu của hạ sĩ quan, chiến sĩ
Nền cấp hiệu màu đỏ, viền màu xanh; cuối nền cấp hiệu có vạch bằng vải rộng 6mm. Hạ sĩ quan nghiệp vụ và hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ vạch màu vàng; hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật vạch màu xanh thầm.
Câu hỏi 7 (trang 21) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Em hãy nêu cách nhận biết một số lực lượng chuyên môn của Công an nhân dân Việt Nam thông qua trang phục.
- Cảnh sát nhân dân
+ Thông thường đa số các lực lượng cảnh sát đều được chia thành 2 mẫu là trang phục xuân-hè và trang phục thu-đông.
+ Cả hai mẫu đều sử dụng quần âu màu mạ non, giày thấp cổ da màu đen, tất màu mạ non, mũ kêpi màu mạ non có viền dạ đỏ ở vành mũ, lưỡi trai màu nâu nhạt. Riêng mũ kêpi cấp tướng có lưỡi trai bọc dạ đen, có gắn hai cành tùng. Áo sơ mi xuân-hè cộc tay màu mạ non, nẹp bong. Áo sơ mi thu-đông dài tay màu trắng. Áo vest thu-đông 4 túi, cổ áo kiểu veston, cà vạt màu mạ non. Thắt lưng màu nâu đậm, mặt khóa thắt lưng màu vàng.
- An ninh nhân dân: Trang phục của lực lượng An ninh nhân dân được chia làm hai mẫu là xuân-hạ và thu-đông. Trang phục xuân-hạ có áo sơ mi màu cỏ úa tay ngắn, nẹp bong, có bật vai đeo cấp hiệu. Quần âu màu rêu sẫm. Mũ kepi màu rêu sẫm, lưỡi trai đen.
- Cảnh sát cơ động :
+ Đồng phục của cảnh sát cơ động gồm quần dài bỏ ống quần vào trong ống giày bót cao, áo tay dài màu đen cổ bẻ, đối với cảnh sát đặc nhiệm thì có hàng chữ Police màu trắng trên nên đen dọc trước ngực và ngang trên lưng áo.
+ Còn đối với cảnh sát cơ động bình thường thì có dòng chữ CSCĐ màu đỏ nền vàng phản quang dọc trước ngực và ngang trên lưng áo. Mũ bảo vệ trùm kín đầu. Khi tác chiến còn trang bị thêm áo chống đạn hoặc áo vũ trang nhiều túi màu đen.
- Cảnh sát giao thông: Trang phục như là cảnh phục phổ thông, nhưng quần, áo và nón kepi màu vàng da, mang găng tay màu trắng khi làm nhiệm vụ điều khiển giao thông.
- Cảnh sát phòng cháy chữa cháy: Đồng phục phòng cháy chữa cháy được thiết kế theo quy định như áo có màu xanh dương thẫm và may dây phản quang 5cm ở tay và hông, trước và sau. Mặt trước của gấu tay xếp 2 ly về phía sau, gắn băng gai trên 2 lớp, gắn mặt phải măng séc, trên 2 lớp gắn mặt trong măng séc.
Luyện tập
Luyện tập 1 (trang 21) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Nêu một số tổ chức trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Tổ chức nào thuộc cơ quan quân sự địa phương?
Lời giải:
* Một số tổ chức trong Quân đội nhân dân Việt Nam gồm:
- Bộ Quốc phòng.
- Các cơ quan Bộ Quốc phòng: Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị,...
- Các quân khu: Quân khu 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9. Quân khu có Bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh, Ban chỉ huy quân sự cấp huyện và các đơn vị khác.
- Các đơn vị: Quân đoàn, quân chủng, binh chủng, Bộ Tư lệnh,... Ở từng đơn vị có sư đoàn, trung đoàn, tiểu đoàn, đại đội, trung đội, tiểu đội và các cấp tương đương.
- Các cơ quan nghiên cứu, học viện nhà trường, cơ quan tư pháp quân đội; các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, bệnh viện, đoàn kinh tế – quốc phòng và tổ chức - khác thuộc Bộ Quốc phòng.
Luyện tập 2 (trang 21) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: Em hãy cho biết quân nhân trong các trường hợp sau đây có cấp bậc quân hàm gì và thuộc quân, binh chủng nào của Quân đội nhân dân Việt Nam của. Giải thích.
a) Quân nhân mặc trang phục màu xanh lá cây; mang cầu vai có nền màu vàng, viền màu đỏ; trên cầu vai có một gạch ngang và bốn sao.
b) Quân nhân mang trang phục màu xanh lá cây; mang cầu vai có nền màu xanh lá cây, viền màu vàng; trên cầu vai có hai gạch ngang và hai sao.
c) Quân nhân mặc trang phục có áo sơ mi ngắn tay màu trắng, quần màu tím than; mang cầu vai có nền màu vàng, viền màu tím than; trên cầu vai có một gạch ngang và ba sao.
d) Quân nhân mặc trang phục có áo sơ mi ngắn tay màu xanh hoà bình, quần màu xanh đậm; mang cầu vai có nền màu vàng, viền màu xanh hoà bình, ở giữa có đường dọc màu hồng; trên cầu vai có một gạch ngang và một sao.
Lời giải:
- Trường hợp a.
+ Cấp bậc quân hàm: Đại úy
+ Quân chủng, binh chủng: Lục quân
- Trường hợp b.
+ Cấp bậc quân hàm: Trung tá
+ Quân chủng, binh chủng: Bộ đội biên phòng
- Trường hợp c.
+ Cấp bậc quân hàm: Thượng úy
+ Quân chủng, binh chủng: Hải quân
- Trường hợp d.
+ Cấp bậc quân hàm: Thiếu úy (quân nhân chuyên nghiệp)
+ Quân chủng, binh chủng: phòng không – không quân
Luyện tập 3 (trang 21) Giáo dục Quốc phòng 12 Kết nối tri thức Bài 2: So sánh cấp bậc hàm, cấp hiệu của sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ với sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật trong Công an nhân dân Việt Nam
Lời giải:
Vận dụng
Em hãy kể tên và nêu chức năng, nhiệm vụ một tổ chức trong quân đội hoặc công an nhân dân trên địa bàn tỉnh, thành phố em sinh sống (hoặc em biết).
Lời giải:
Lữ đoàn 144 - Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội
* Chức năng, nhiệm vụ:
- Bảo vệ các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, Trung ương Quân ủy, Bộ Quốc phòng và các mục tiêu trọng yếu trên địa bàn Thủ đô Hà Nội.
- Thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc.
- Tham gia phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, tìm kiếm cứu nạn và các nhiệm vụ khác theo yêu cầu của cấp trên.