Giải SGK Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Mở đầu (trang 36) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Có ý kiến cho rằng: Sự thành bại của việc sản xuất kinh doanh phụ thuộc rất nhiều vào việc lập kế hoạch kinh doanh. Em có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?

Tham khảo:

- Đồng tình với ý kiến: Sự thành bại của việc sản xuất kinh doanh phụ thuộc rất nhiều vào việc lập kế hoạch kinh doanh.

- Vì: kế hoạch kinh doanh có vai trò vô cùng quan trọng. Kế hoạch kinh doanh nêu rõ hoạt động kinh doanh, xác định sứ mệnh, mục đích, mục tiêu, chiến lược, chiến thuật kinh doanh của doanh nghiệp và được sử dụng như một bản lý lịch về doanh nghiệp. Một kế hoạch kinh doanh thực tế giúp chúng ta nhìn rõ hơn các cơ hội và yếu kém - rủi ro - một cách rõ ràng.

1. Kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết phải lập kế hoạch kinh doanh

Câu hỏi (trang 38) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: 

a. Từ thông tin 1, em hãy giải thích sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh và lấy ví dụ cụ thể để chứng minh.

b. Em hãy xác định các nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh được thể hiện qua thông tin 2 và làm rõ vai trò của từng nội dung đó.

Trả lời:

a. Lập kế hoạch kinh doanh là cần thiết đối với mỗi hoạt động kinh doanh, cụ thể: 

+ Là cơ sở để đưa ra quyết định khởi nghiệp đúng đắn; giúp vạch rõ đường lối, chiến lược ngắn hạn và dài hạn cho kinh doanh; xác định rõ các nhiệm vụ và lộ trình thực hiện nhiệm vụ;

Ví dụ: Nếu kế hoạch phân tích thị trường chỉ ra rằng có một lỗ hổng trong thị trường về sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó, người kinh doanh có thể tận dụng cơ hội này để khởi nghiệp một doanh nghiệp có triển vọng.

+ Là căn cứ để xác định rõ mục tiêu cần đạt được và chiến lược bán hàng chắc chắn;

Ví dụ: Nếu mục tiêu là tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ độc đáo, kế hoạch có thể chỉ ra cách nghiên cứu và phát triển để đạt được điều này, và chiến lược bán hàng sẽ tập trung vào cách tiếp cận và thu hút đối tượng khách hàng mục tiêu.

+ Giúp xác định rõ các nguồn lực có thể huy động từ bên trong và bên ngoài phục vụ cho hoạt động kinh doanh;

Ví dụ: Nếu kế hoạch chỉ ra rằng cần huy động vốn từ các nhà đầu tư, người kinh doanh có thể chuẩn bị kế hoạch hậu kỳ để đảm bảo sử dụng vốn một cách có hiệu quả và đo lường hiệu suất kinh doanh dựa trên các chỉ số quan trọng.

+ Giúp đo lường trước những khó khăn, thách thức phải đối mặt, những thuận lợi, thời cơ có thể tận dụng, phát huy.

Ví dụ: Nếu kế hoạch nhận diện rủi ro từ một thị trường cụ thể, người kinh doanh có thể chuẩn bị kế hoạch dự phòng hoặc tìm kiếm các thị trường thay thế để giảm thiểu tác động tiêu cực đối với doanh nghiệp.

b. Nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh bao gồm:

+ Ý tưởng kinh doanh;

+ Mục tiêu kinh doanh;

+ Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh (thuận lợi, khó khăn);

+ Xác định các chiến lược kinh doanh;

+ Đánh giá các rủi ro tiềm ẩn và biện pháp xử lí để giảm thiểu tác động đến hoạt động kinh doanh...

- Vai trò của các nội dung:

+ Ý tưởng kinh doanh: là bước khởi đầu của quá trình lập kế hoạch kinh doanh; thể hiện sự sáng tạo của chủ thể kinh doanh trong việc lựa chọn sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho thị trường nhằm thu được lợi nhuận.

+ Mục tiêu kinh doanh: việc những kế hoạch và mục tiêu cụ thể, ví dụ như: doanh số bán hàng, tối ưu hoá lợi nhuận, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu và uy tín, phát triển sản phẩm, mục tiêu xã hội và môi trường... sẽ góp phần giúp cho chủ thể kinh doanh hoạch định đúng những chính sách phát triển, biện pháp thực hiện,… trong quá trình kinh doanh.

+ Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh: Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh bao gồm phân tích về sản phẩm, dịch vụ kinh doanh; khách hàng, thị trường; tài chính; nhân sự. Việc phân tích càng cụ thể, chi tiết,… thì cơ hội thành công của chủ thể kinh doanh càng cao.

+ Xác định các chiến lược kinh doanh: là định hình hướng đi và cách thức mà một doanh nghiệp sẽ sử dụng để đạt được mục tiêu kinh doanh của mình trong môi trường cạnh tranh. Nó là một bộ kế hoạch dài hạn mà doanh nghiệp thiết lập để xác định các hướng dẫn chính và quyết định chiến lược.

+ Đánh giá cơ hội, rủi ro và biện pháp xử lí: việc xác định đúng các cơ hội, rủi ro có thể gặp phải, sẽ giúp chủ thể kinh doanh có biện pháp xử lí phù hợp.

2. Các bước lập kế hoạch kinh doanh

Câu hỏi (trang 40) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: 

a. Theo em, để lập kế hoạch kinh doanh, chủ thể kinh doanh cần thực hiện những bước nào? Vì sao? Em hãy phân tích nội dung của từng bước và lấy ví dụ minh hoạ.

b. Dựa vào các bước lập kế hoạch kinh doanh trên, em hãy thực hành lập một kế hoạch kinh doanh theo gợi ý dưới đây:

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Trả lời:

a. Theo em, để lập kế hoạch kinh doanh, chủ thể kinh doanh cần thực hiện những bước sau: 

- Bước 1. Xác định ý tưởng kinh doanh.

- Bước 2. Xác định mục tiêu kinh doanh (mục tiêu cần cụ thể, rõ ràng, thực tế, phù hợp khả năng).

- Bước 3. Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh, bao gồm sản phẩm, dịch vụ kinh doanh; khách hàng, thị trường, tài chính; nhân sự....

- Bước 4. Xác định chiến lược kinh doanh với chi tiết hoạt động và kế hoạch thực hiện hoạt động.

- Bước 5. Đánh giá cơ hội, rủi ro và biện pháp xử lý.

⇒ Lý do cần thực hiện những bước trên bởi: các bước trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh giúp chủ thể hiểu rõ hơn về ý tưởng kinh doanh, xác định mục tiêu cụ thể, phân tích các yếu tố quan trọng, xây dựng chiến lược và đánh giá cơ hội, rủi ro. 

- Dưới đây là phân tích chi tiết và ví dụ minh họa cho mỗi bước:

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

b. 

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy xác định tiêu chí đánh giá các nội dung của kế hoạch kinh doanh theo gợi ý dưới đây:

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Trả lời:

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Luyện tập 2 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy xây dựng một bài thuyết trình về sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh.

Trả lời:

Bài thuyết trình tham khảo: 

Slide 1: Tiêu đề - “Sự Cần Thiết của Kế Hoạch Kinh Doanh”

Chào mừng các bạn đến với buổi thuyết trình với chủ đề: tại sao lập kế hoạch kinh doanh là một phần quan trọng và không thể thiếu trong hành trình kinh doanh của chúng ta.

Slide 2: Giới Thiệu - “Định Nghĩa và Vai Trò”

Đầu tiên, hãy xác định ý nghĩa và vai trò của kế hoạch kinh doanh. Kế hoạch kinh doanh không chỉ là một tài liệu, mà là bản đồ chiến lược định hình tương lai doanh nghiệp.

Slide 3: Quyết Định Khởi Nghiệp Đúng Đắn – “Bước 1”

Kế hoạch kinh doanh là cơ sở quan trọng để đưa ra quyết định khởi nghiệp đúng đắn. Nó giúp chúng ta xác định đường lối, chiến lược ngắn hạn và dài hạn cho doanh nghiệp của mình.

Slide 4: Xác Định Mục Tiêu – “Bước 2”

Mục tiêu cụ thể, đo lường được và phù hợp với chiến lược tổng thể của doanh nghiệp là quan trọng. Kế hoạch kinh doanh giúp chúng ta đặt ra những mục tiêu này một cách rõ ràng và hợp lý.

Slide 5: Xác Định Nguồn Lực – “Bước 3”

Kế hoạch kinh doanh là căn cứ để xác định rõ nguồn lực có thể huy động từ bên trong và bên ngoài để phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Điều này giúp đảm bảo sự ổn định tài chính và nguồn lực cho mục tiêu của chúng ta.

Slide 6: Đo Lường Trước Thách Thức – “Bước 4”

Chúng ta cần kế hoạch để đo lường trước những khó khăn, thách thức phải đối mặt và để tận dụng những cơ hội, thuận lợi có thể phát huy.

Slide 7: Cơ Hội và Rủi Ro – “Bước 5”

Kế hoạch kinh doanh không chỉ giúp định rõ cơ hội mà còn giúp chúng ta đánh giá rủi ro và xác định biện pháp xử lý. Điều này là chìa khóa để duy trì sự linh hoạt và sẵn sàng trong mọi tình huống.

Slide 8: Tóm Tắt – “Đường Đi Cho Sự Thành Công”

Như vậy, kế hoạch kinh doanh không chỉ là một tài liệu trên giấy, mà là hướng dẫn cho sự thành công của doanh nghiệp. Nó không chỉ làm cho mục tiêu trở nên rõ ràng hơn mà còn giúp chúng ta tự tin và chuẩn bị tốt hơn trước những thách thức.

Slide 9: Cảm ơn!

Cảm ơn các bạn đã tham gia buổi thuyết trình về sự cần thiết của kế hoạch kinh doanh. Hãy nhớ, một kế hoạch kinh doanh chặt chẽ là chìa khóa cho sự thành công và ổn định của doanh nghiệp.

Luyện tập 3 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:

Một doanh nghiệp nhỏ phân tích điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh thực phẩm hữu cơ. Qua khảo sát thị trường, sản phẩm, khách hàng và các đối thủ cạnh tranh cho thấy: Xu hướng của người tiêu dùng ở khu vực này đang quan tâm đến việc ăn uống lành mạnh và thực phẩm hữu cơ. Thị trường ở đây đã có một vài cửa hàng thực phẩm, nhưng chưa có cửa hàng doanh nghiệp nào tập trung hoàn toàn vào thực phẩm hữu cơ.

Em hãy cho biết doanh nghiệp trên đã phân tích những điều kiện nào để thực hiện ý tưởng kinh doanh. Theo em, khi xác định điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh cần lưu ý điều gì?

Trả lời:

- Trong trường hợp trên, để thực hiện ý tưởng kinh doanh, doanh nghiệp đã phân tích các điều kiện về:

+ Nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng.

+ Các đối thủ cạnh tranh trên thị trường.

- Khi xác định điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh, doanh nghiệp cần lưu ý: những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong kinh doanh

Luyện tập 4 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy kể tên các mặt hàng/lĩnh vực có ưu thế ở địa phương em và lập kế hoạch kinh doanh sản phẩm đó.

Trả lời:

Vải Thiều là một sản phẩm nổi tiếng của tỉnh Bắc Giang và có tiềm năng phát triển lớn. Dưới đây là một kế hoạch kinh doanh cho việc sản xuất và tiếp thị Vải Thiều tại địa phương Bắc Giang:

Bước 1. Xác Định Ý Tưởng Kinh Doanh.

+ Ý Tưởng: Sản xuất và kinh doanh Vải Thiều chất lượng cao với nguồn gốc địa phương.

Bước 2. Xác Định Mục Tiêu Kinh Doanh.

+ Mục Tiêu Chính: Trở thành nhà cung cấp hàng đầu Vải Thiều tại Bắc Giang và mở rộng thị trường ra các địa phương khác.

Bước 3. Phân Tích Các Điều Kiện Thực Hiện Ý Tưởng.

+ Sản Phẩm: Chất lượng cao, có nguồn gốc địa phương, đáp ứng yêu cầu thị trường.

+ Khách Hàng: Nhu cầu tăng cao về thực phẩm sạch, hữu cơ; người tiêu dùng quan tâm đến nguồn gốc địa phương.

+ Thị Trường: Có sẵn các kênh phân phối như cửa hàng thực phẩm và chợ địa phương.

+ Tài Chính: Đánh giá chi phí sản xuất, chi phí tiếp thị, và khả năng huy động vốn.

Bước 4. Xác Định Chiến Lược Kinh Doanh.

+ Chiến Lược Sản Xuất: Chọn giống cây tốt, quản lý vườn cây hiệu quả, áp dụng phương pháp nông nghiệp hữu cơ nếu khả thi.

+ Chiến Lược Tiếp Thị: Xây dựng thương hiệu mạnh mẽ với thông điệp về chất lượng và nguồn gốc địa phương.

+ Chiến Lược Phân Phối: Hợp tác với cửa hàng thực phẩm địa phương, tham gia các chợ và sử dụng kênh trực tuyến.

Bước 5. Đánh Giá Cơ Hội, Rủi Ro và Biện Pháp Xử Lý.

+ Cơ Hội: Xu hướng tăng cao về ăn uống lành mạnh và thực phẩm hữu cơ, thiếu hụt cửa hàng tập trung hoàn toàn vào Vải Thiều.

+ Rủi Ro: Đối mặt với thách thức từ đối thủ cạnh tranh, biến đổi khí hậu và rủi ro tài chính.

+ Biện Pháp Xử Lý: Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, hợp tác với các chuyên gia nông nghiệp, xây dựng kế hoạch tài chính cẩn thận.

Vận dụng

Vận dụng 1 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy sưu tầm một bản kế hoạch kinh doanh có tính khả thi và rút ra bài học cho bản thân.

Tham khảo: Kế hoạch kinh doanh

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

Bài học: nắm rõ các bước để lập được bản kế hoạch kinh doanh phù hợp với năng lực cạnh tranh

Vận dụng 2 (trang 41) Kinh tế Pháp luật 12 Cánh Diều Bài 5: Em hãy thực hiện kế hoạch kinh doanh mà em đã lập ở bài luyện tập 4 và báo cáo kế hoạch thực hiện. 

Trả lời:

Báo Cáo Kế Hoạch Thực Hiện Kinh Doanh - Sản Xuất và Tiếp Thị Vải Thiều "Thiên Nhiên Bắc Giang"

1. Tiến Độ Thực Hiện Kế Hoạch:

Bắt Đầu: Tháng 6, Năm 202X

Hiện Tại: Tháng 2, Năm 202Y

2. Thực Hiện Bước 1: Xác Định Ý Tưởng Kinh Doanh:

+ Mô Tả: Ý tưởng kinh doanh là sản xuất và kinh doanh Vải Thiều chất lượng cao với nguồn gốc địa phương.

+ Tiến Độ: Hoàn thành và xác nhận.

3. Thực Hiện Bước 2: Xác Định Mục Tiêu Kinh Doanh:

+ Mô Tả: Mục tiêu chính là trở thành nhà cung cấp hàng đầu Vải Thiều tại Bắc Giang và mở rộng thị trường ra các địa phương khác.

+ Tiến Độ: Đã xác định và chốt kế hoạch chi tiết.

4. Thực Hiện Bước 3: Phân Tích Điều Kiện Thực Hiện Ý Tưởng:

+ Sản Phẩm: Xác nhận nguồn cảm vải và bắt đầu quá trình sản xuất.

+ Khách Hàng: Tiến hành nghiên cứu thị trường và xây dựng chiến lược tiếp thị.

+ Thị Trường: Xác định các kênh phân phối và xây dựng mối quan hệ với các đối tác.

5. Thực Hiện Bước 4: Xác Định Chiến Lược Kinh Doanh:

+ Chiến Lược Sản Xuất: Chọn giống cây và xây dựng vườn cây.

+ Chiến Lược Tiếp Thị: Bắt đầu chiến dịch quảng cáo trực tuyến và xây dựng thương hiệu.

+ Chiến Lược Phân Phối: Liên kết với cửa hàng thực phẩm địa phương và triển khai kế hoạch phân phối.

6. Thực Hiện Bước 5: Đánh Giá Cơ Hội, Rủi Ro và Biện Pháp Xử Lý:

+ Cơ Hội: Kiểm tra và làm nổi bật sự độc đáo của sản phẩm.

+ Rủi Ro: Đánh giá các chiến lược đối phó với cạnh tranh và biến đổi khí hậu.

+ Biện Pháp Xử Lý: Tổ chức cuộc họp chiến lược và điều chỉnh kế hoạch theo các biến đổi trong môi trường kinh doanh.

7. Các Thách Thức và Giải Pháp:

+ Thách Thức: Sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các đối thủ.

+ Giải Pháp: Tăng cường chiến lược tiếp thị, nâng cao chất lượng sản phẩm và tạo ra các ưu đãi cho khách hàng trung thành.

8. Kết Quả Đạt Được:

+ Tính Độc Đáo: Xác nhận thương hiệu và ý thức cộng đồng về sự độc đáo của Vải Thiều "Thiên Nhiên Bắc Giang".

+ Tăng Doanh Số Bán: Ghi nhận tăng trưởng doanh số bán từ kết quả chiến lược tiếp thị và phân phối.

9. Học Hỏi và Điều Chỉnh:

+ Học Hỏi: Đánh giá hiệu suất và rút ra các bài học từ các chiến lược thị trường.

+ Điều Chỉnh: Dựa vào phản hồi khách hàng và thị trường, điều chỉnh kế hoạch để duy trì sự linh hoạt và sáng tạo.