Lý thuyết Lịch Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 8: Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975)

1. Bối cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

- Thế giới: Hệ thống XHCN lớn mạnh; phong trào giải phóng dân tộc phát triển; chiến tranh lạnh căng thẳng; Mỹ thúc đẩy chiến lược toàn cầu.

- Trong nước: Việt Nam tạm chia hai miền sau Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954); miền Bắc được giải phóng, miền Nam bị Mỹ - Diệm thống trị, chống phá Hiệp định.

2. Các giai đoạn phát triển của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975)

- Giai đoạn 1954–1960:

+ Miền Bắc: Hoàn thành cải cách ruộng đất, khôi phục và bước đầu phát triển kinh tế XHCN.

Miền Nam: Đấu tranh chính trị, sau đó là phong trào Đồng khởi (1959–1960) đưa cách mạng sang thế tiến công.

- Giai đoạn 1961–1965:

Miền Bắc: Thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất, xây dựng CNXH, chi viện cho miền Nam.

Miền Nam: Đánh bại chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ với chiến thắng Ấp Bắc, Bình Giã, Đồng Xoài...

- Giai đoạn 1965–1968:

Miền Nam: Đánh bại “Chiến tranh cục bộ”, tiêu biểu là Tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968.

Miền Bắc: Chống chiến tranh phá hoại lần thứ nhất; giữ vững vai trò hậu phương lớn.

- Giai đoạn 1969–1973:

Miền Nam: Đánh bại “Việt Nam hóa chiến tranh”; thắng lợi trong các chiến dịch (Đường 9 – Nam Lào, Cánh đồng Chum…).

Miền Bắc: Chống chiến tranh phá hoại lần thứ hai (1972), giành chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không”; Hiệp định Paris 1973 được ký.

- Giai đoạn 1973–1975:

Miền Bắc: Khôi phục kinh tế, tiếp tục chi viện cho miền Nam.

Miền Nam: Mở rộng vùng giải phóng, tạo đà cho tổng tiến công.

=> Kết thúc: Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (30/4/1975) giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

3. Nguyên nhân thắng lợi

- Chủ quan: Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, tinh thần yêu nước, hậu phương miền Bắc vững mạnh.

- Khách quan: Sự phối hợp của ba nước Đông Dương và sự ủng hộ quốc tế, đặc biệt từ Liên Xô và Trung Quốc.

4. Ý nghĩa lịch sử

- Đối với Việt Nam: Kết thúc chiến tranh, thống nhất đất nước, mở ra kỷ nguyên mới đi lên CNXH.

- Đối với thế giới: Gây ảnh hưởng lớn đến Mỹ; cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc toàn cầu.