1. Các tầng đất
Câu 1: Quan sát hình 1, em hãy kể tên các tầng đất.
Trả lời:
- Các tầng đất gồm: tầng chứa mùn, tầng tích tụ và tầng đá mẹ.
Câu 2: Trong các tầng đất, tầng nào trực tiếp tác động đến sự sinh trường và phát triển của thực vật?
Trả lời:
- Trong các tầng đất, tầng chứa mùn trực tiếp tác động đến sinh trưởng và phát triển của thực vật.
2. Thành phần của đất
Câu 1: Quan sát hình 2, cho biết đất bao gồm những thành phần nào. Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất trong đất tốt?
Trả lời:
- Đất bao gồm nhiều thành phần: chất khoáng, chất hữu cơ, không khí và nước. Hạt khoáng chiếm tỉ lệ lớn nhất và chiếm 45%
Câu 2: Tại sao chất hữu cơ chiếm tỉ lệ nhỏ trong đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với cây trồng?
Trả lời:
Chất hữu cơ chiếm tỉ lệ nhỏ trong đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với cây trồng vì:
- Chất hữu cơ vừa là thức ăn thường xuyên vừa là kho dự trữ dinh dưỡng lâu dài của cây trồng;
- Là nguồn cung cấp khí CO2 lớn cho thực vật quang hợp;
- Kích thích sự phát sinh, phát triển của bộ rễ, nâng cao tính thẩm thấu của màng tế bào, huy động chất dinh dưỡng cho cây trồng,...
3. Các nhân tố hình thành đất
Câu hỏi: Dựa vào hình ảnh và thông tin trong mục 3, em hãy trình bày nhân tố hình thành đất mà em cho là quan trọng nhất và giải thích cho sự lựa chọn đó.
Trả lời:
- Các nhân tố hình thành đất: Đá mẹ, khí hậu, sinh vật, địa hình, thời gian và con người.
- Trong các nhân tố hình thành đất, đá mẹ là nhân tố quan trọng nhất, vì:
+ Mọi loại đất đều được hình thành từ những sản phẩm phá huỷ của đá gốc (nham thạch).
+ Đá mẹ là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất.
+ Đá mẹ quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất.
+ Đá mẹ ảnh hưởng đến nhiều tính chất đất.
4. Một số nhóm đất điển hình trên Trái Đất
Câu hỏi: Xác định trên hình 5 nơi phân bố chủ yếu của ba nhóm đất: đất đen thảo nguyên ôn đới, đấy pốt dôn, đất đỏ vàng nhiệt đới
Trả lời:
- Nơi phân bố chủ yếu của ba nhóm đất:
+ Đất đen thảo nguyên ôn đới: Trung Á, trung tâm Bắc Mĩ, Nam Mĩ
+ Đất pốt dôn: Bắc Âu, đồng bằng Xibia, đông bắc Hoa Kì, trung tâm Canada
+ Đất đỏ vàng nhiệt đới: Trung Phi và Khu vực Đông Nam Á
Luyện tập và Vận dụng
Câu 1: Dựa vào bản đồ hình 5, cho biết tên nhóm đất phổ biến ở nước ta.
Trả lời:
- Nhóm đất phổ biến ở nước ta là đất đỏ vàng nhiệt đới.
Câu 2: Tại sao để bảo vệ đất, chúng ta phải phủ xanh đất trống, đồi núi trọc?
Trả lời:
Để bảo vệ đất, chúng ta phải phủ xanh đất trống, đồi núi trọc vì:
- Rừng bảo vệ và cải tạo đất nhờ có tán lá xoè rộng bảo vệ mặt đất bởi ánh nắng trực tiếp và mưa lớn, gây sạt lở, rửa trôi, xói mòn, rửa trôi,…
- Rừng nuôi đất, cung cấp các thảm mục cung cấp chất cần thiết cho đất,...
Câu 3: Con người có tác động như thế nào đến sự biến đổi đất
Trả lời:
- Con người làm cho đất tốt hơn nhờ các biện pháp tăng độ phì của đất:
+ Phủ xanh đất trống đồi núi trọc.
+ Canh tác đất hợp lí.
+ Bón phân hữu cơ.
+ Không sử dụng phân hoá học.
+ Luân canh, xen canh, cho đất có thời gian tái tạo,...
- Con người làm cho đất xấu đi do sử dụng thuốc trừ sâu, khai thác tài nguyên, chặt phá rừng,..