Giải SGK Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Học tập tự giác, tích cực

Mở đầu (trang 20) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Muốn đạt kết quả cao trong học tập không có gì bằng tinh thần học tập tự giác, tích cực. Lê-nin đã từng nói: “Học, học nữa, học mãi”?

Em có suy nghĩ gì về câu nói đó?

Trả lời:

- Việc học là việc rất bổ ích và quan trọng với mỗi chúng ta. Nhờ vào học tập mà ta có công việc, có chỗ đứng cho xã hội, có được niềm tin yêu của mọi người. Vậy nên mọi người nên học ở mọi lúc, mọi nơi, luôn không ngừng học hỏi để tiếp thu kiến thức – kĩ năng mới để phát triển và hoàn thiện bản thân.

1. Biểu hiện của học tập tự giác, tích cực

Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:

Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Học tập tự giác, tích cực

Câu hỏi (trang 21) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4:

a) Em hãy phân tích thái độ và hành vi học tập của các bạn học sinh trong các hình ảnh trên và chỉ ra những biểu hiện của học tập tự giác, tích cực; biểu hiện chưa tự giác, tích cực học tập.

b) Ngoài những biểu hiện trên, em còn biết những biểu hiện nào thể hiện sự tự giác, tích cực trong học tập?

Trả lời:

a)

- Hình 1: Bạn học sinh đã học tập tự giác, tích cực bằng cách cố gắng hoàn thiện hết số lượng bài tập được giao, dù mệt cũng không bỏ dở.

- Hình 2: Các bạn học sinh đã học tập tự giác, tích cực bằng cách chủ động phân chia công việc khi làm việc nhóm với nhau.

- Hình 3: Bạn nữ đã thể hiện biểu hiện học tập tự giác, tích cực bằng cách khi gặp bài khó đã không chùn bước, nghiêm túc suy nghĩ, cố gắng tìm ra cách giải. Trong khi bạn nam chưa có biểu hiện học tập tự giác, tích cực bởi vì khi gặp bài khó, bạn đã nhanh chóng nản chí, từ bỏ không suy nghĩ cách giải.

- Hình 4: Bạn học sinh đã học tập tự giác, tích cực bằng cách lập ra kế hoạch học tập phù hợp với bản thân và nghiêm túc, quyết tâm thực hiện kế hoạch đó.

- Hình 5: Bạn học sinh chưa tự giác, tích cực học tập khi bố mẹ nhắc nhở việc học bài nhưng không nghe lời.

- Hình 6: Bạn nữ đã học tập tự giác, tích cực khi chủ động làm hết bài tập được giao và còn nhắc nhở bạn nam cùng bàn về việc làm bài tập. Trong khi bạn nam không hề học tập tự giác, tích cực vì không chủ động làm bài tập mà lại chờ để chép bài của bạn.

b) Ngoài những biểu hiện trên, còn có một số biểu hiện thể hiện sự tự giác, tích cực trong học tập như:

+ Có mục tiêu học tập rõ ràng, chủ động.

+ Hoàn thành nhiệm vụ học tập mà không cần bố mẹ, thầy cô, bạn bè nhắc nhở.

+ Luôn vượt khó, kiên trì trong học tập.

+ Tìm tòi, sáng tạo trong học tập.

+ Có phương pháp học chủ động.

+ Biết vận dụng những kiến thức đã được học vào trong đời sống thực tế.

2. Ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực

Em hãy đọc các trường hợp và trả lời câu hỏi:

Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Học tập tự giác, tích cực

Câu hỏi (trang 22) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: 

a) Theo em, vì sao Minh và Nga đạt được những thành tích xuất sắc trong học tập?

b) Em hãy rút ra ý nghĩa của việc học tập tự giác, tích cực.

Trả lời:

a) Minh và Nga đạt được những thành tích xuất sắc trong học tập vì hai bạn biết lên kế hoạch học tập cụ thể và kiên trì thực hiện, chăm chỉ và sáng tạo trong học tập.

b) Tự giác, tích cực trong học tập giúp chúng ta chủ động, sáng tạo và không ngừng tiến bộ trong học tập; đạt được kết quả và mục tiêu học tập đã đề ra, được mọi người tin tưởng, tôn trọng và quý mến.

Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Hãy chia sẻ với bạn về mục tiêu phấn đấu trong học tập của em trong năm học này. Em sẽ làm gì để đạt được mục tiêu đó?

Trả lời:

- Mục tiêu phấn đấu trong năm học:

+ Làm hết bài tập về nhà được giao trong thời gian quy định

+ Đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, các kì thi

+ Đạt giải cao trong kì thi học sinh giỏi

+ Đạt danh hiệu Học sinh Giỏi

- Cách thức đạt được mục tiêu:

+ Mỗi ngày dành ra 3 giờ đồng hồ để tự học: hoàn thiện bài tập về nhà được giao, ôn tập lại kiến thức cũ và đọc trước kiến thức mới

+ Ngoài thời gian tự học, đọc thêm sách để học hỏi kiến thức mới

+ Tự tìm tòi làm các bài tập khó, nghĩ ra nhiều cách giải khác nhau

Luyện tập 2 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Em hãy liệt kê những việc làm của bản thân thể hiện việc không tự giác, tích cực trong học tập và nêu cách khắc phục hạn chế đó

Trả lời:

- Những việc làm của bản thân thể hiện việc không tự giác, tích cực trong học tập và nêu cách khắc phục hạn chế đó là:

Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Học tập tự giác, tích cực

Luyện tập 3 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

A. Học tập tự giác, tích cực là yếu tố quan trọng giúp chúng ta đạt được mơ ước của bản thân. 

B. Chỉ cần tự giác, tích cực với môn học mình yêu thích là được. 

C. Trong bất kì hoàn cảnh nào cũng không nên điều chỉnh mục tiêu học tập đã đặt ra. 

D. Để mở rộng kiến thức, rèn luyện các kĩ năng cho bản thân chúng ta cần phải học tập tự giác, tích cực.

Trả lời:

- Em đồng tình với ý kiến: A, D vì nó đúng với học tập tự giác, tích cực.

- Em không đồng tình với ý kiến: B, C vì nó không đúng với học tập tự giác, tích cực.

Luyện tập 4 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Cuối tuần, H đang ngồi làm bài tập trong sách nâng cao thì A đến rủ đi chơi. H từ chối không đi, A liền nói: “Tớ chỉ làm bài tập dễ thôi, còn bài tập khó, nâng cao cô có yêu cầu làm đâu. Đi chơi điện tử với tớ đi.".

a) Em có nhận xét gì về ý thức học tập của H và A?

b) Nếu là H, em sẽ góp ý với A như thế nào?

Trả lời:

a) H là người biết học tập chủ động, tích cực; chịu khó làm thêm bài tập nâng cao để rèn luyện tư duy. Vì vậy, chắc chắn kết quả học của H sẽ được nâng cao.

Ngược lại A không chủ động học tập tự giác, tích cực; chỉ làm các bài tập dễ cô giao mà bỏ qua các bài tập khó; không những vậy còn thuyết phục H đi chơi đừng làm bài tập.

b) Nếu em là H, em sẽ khuyên A rằng nếu muốn nâng cao thành tích học tập thì chỉ làm những bài tập dễ cô giao thôi là không đủ. Khi làm thêm những bài tập nâng cao không những giúp ôn luyện lại kiến thức đã học, giúp hiểu sâu và nắm vững kiến thức, mà còn giúp rèn luyện tư duy, khả năng sáng tạo và tính kiên trì. 

Vận dụng

Vận dụng 1 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Em hãy lập một bản kế hoạch của cá nhân để rèn luyện tính tự giác, tích cực trong học tập theo gợi ý sau:

- Xác định mục tiêu của kế hoạch

- Lập kế hoạch thực hiện và liệt kê những việc làm cụ thể để đạt được mục tiêu đó.

- Thực hiện kế hoạch và thường xuyên đánh giá quá trình thực hiện để có điều chỉnh kế hoạch một cách phù hợp...

Trả lời:

- Mục tiêu của kế hoạch: Trở thành một phiên dịch viên giỏi.

- Lập kế hoạch và những việc cần đạt được:

+ Luyện cách phát âm đúng và hay.

+ Luyện kĩ năng nghe, viết.

+ Học từ vựng và ngữ pháp.

+ Đọc nhiều sách tham khảo về tiếng anh.

+ Rèn khả năng tự tin trước đám đông.

Vận dụng 2 (trang 23) Giáo dục Công dân 7 Cánh Diều Bài 4: Em hãy sưu tầm các phương pháp học tập tích cực mang lại hiệu quả cao và lựa chọn một phương pháp học tập để áp dụng cho bản thân.

Trả lời:

- Học bằng cách đọc

- Học bằng cách viết tay: Việc ghi chú bằng tay giúp cải thiện khả năng tiếp thu. (Đối với việc ghi chú bằng máy tính / máy tính bảng thì ghi chú bằng viết tay cũng hiệu quả hơn - Don’t take notes with a laptop)

- Học theo nhóm: Thảo luận giúp người học rèn luyện tư duy phản biện và học cách trao đổi, trình bày quan điểm của bản thân trước nhiều người. Đồng thời tạo thêm hứng thú và giúp người học tham gia tích cực hơn, học được nhiều hơn thay vì thụ động ngồi nghe giảng hay đọc sách.

- Học bằng cách đặt câu hỏi: 5W 1H - (Who, What, Where, When, Why), (How)

- Làm bài tập 

- Học cách giải quyết vấn đề, áp dụng lý thuyết vào thực tế.

- Học từ thất bại: Để cảm giác thất bại hủy hoại bản thân hay biến chúng thành động lực vượt qua thử thách chính là chọn lựa của riêng bạn.