1. Quá trình hình thành và mục đích thành lập của ASEAN
Câu hỏi 1a (trang 24) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Trình bày quá trình hình thành của ASEAN?
Trả lời:
- Sau khi giành được độc lập, các quốc gia Đông Nam Á bước vào thời kì phát triển kinh tế, yêu cầu hợp tác khu vực trở nên cấp thiết. Xu thế khu vực hóa trên thế giới những năm 50, 60 của thế kỉ XX cổ vũ các nước Đông Nam Á tìm cách liên kết với nhau. Mặt khác, sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các cường quốc bên ngoài đã có sự can dự vào khu vực Đông Nam A.
- Sự xuất hiện những nhân tố mới này đã trở thành cơ sở để thành lập nên một tổ chức nhằm thúc đẩy hợp tác, tương trợ lẫn nhau giữa các quốc gia ở Đông Nam Á.
- Tháng 01 - 1959, Hiệp ước hữu nghị và hợp tác kinh tế Đông Nam Á (SEAFET), gồm Ma-lai-xi-a và Phi-líp-pin ra đời. Tháng 7 - 1961, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin và Thái Lan liên kết thành lập Hiệp hội Đông Nam Á (ASA), Tiếp đó, vào năm 1963, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a và Phi-líp-pin hợp tác thành lập khối MAPHILINDO. Tuy nhiên, những hiệp ước và khối này đã nhanh chóng tan rã do không dung hòa được lợi ích của các nước thành viên.
- Sau các cuộc thảo luận về việc thành lập tổ chức khu vực, ngày 08-8 - 1967, tại Băng Cốc (Thái Lan), Hiệp hội các quốc gia Đông Nam A (ASEAN) được thành lập trên cơ sở Tuyên bố ASEAN (còn gọi là Tuyên bố Băng Cốc) giữa Ngoại trường năm nước: In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po và Thái Lan.
Câu hỏi 1b (trang 24) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Khai thác Tư liệu 1, trình bày mục đích thành lập của ASEAN
Trả lời:
- Mục đích thành lập của ASEAN:
+ Tăng cường hợp tác kinh tế, văn hoá, xã hội, hướng đến thúc đẩy các nước thành viên phát triển;
+ Nỗ lực phát triển khu vực Đông Nam Á thành khu vực hoà bình, tự do, thịnh vượng và thống nhất tất cả các nước thành viên.
2. Hành trình phát triển của ASEAN
Câu hỏi 2a (trang 26) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Trình bày quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10
Trả lời:
- Năm 1967: ASEAN 5 gồm: Thái Lan, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a, Xin-ga-po, Phi-lip-pin.
- Năm 1984: ASEAN 6: Brunay gia nhập.
- Năm 1995: ASEAN 7: Việt Nam gia nhập.
- Năm 1997: ASEAN 9: Lào và Mianma gia nhập.
- Năm 1999: ASEAN 10: Campuchia gia nhập.
Câu hỏi 2b (trang 26) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Nêu những nét chính về các giai đoạn phát triển chính của ASEAN từ năm 1967 đến nay?
Trả lời:
- Giai đoạn 1967- 1976: ASEAN tập trung phát triển cơ cấu tổ chức, hoàn thiện nguyên tắc hoạt động, chú trọng hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức; tháng 11 - 1971, ra Tuyên bố về Khu vực Hòa bình, Tự do và Trung lập (ZOPFAN).
- Giai đoạn 1976- 1999: năm 1976, ASEAN ra Tuyên bố về sự Hoà hợp ASEAN I (Tuyên bố Ba-li I) góp phần phát triển mạnh hệ thống tổ chức, trong đó Hội nghị Thượng đỉnh là cơ chế hoạt động cao nhất của ASEAN; ký Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) tạo cơ sở cho sự phát triển và hợp tác kinh tế giữa các thành viên, từng bước mở rộng quan hệ hợp tác, đối thoại với các đối tác bên ngoài; mở rộng ASEAN 5 thành ASEAN 10.
- Giai đoạn 1999 - 2015: ASEAN chú trọng củng cố sự đoàn kết trong tổ chức, đóng vai trò trung tâm trong quá trình liên kết khu vực Đông Á. Sau khi thông qua Hiến chương ASEAN (2007), ASEAN thông qua lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN với ba trụ cột (2009): Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC), Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC).
- Giai đoạn 2015 - nay: năm 2015, Cộng đồng ASEAN được thành lập, ASEAN tập trung thực hiện các mục tiêu của cộng đồng, thúc đẩy hợp tác nội khối trên cơ sở ba trụ cột APSC, AEC và ASCC. ASEAN chủ động mở rộng quan hệ hợp tác với các chủ thể bên ngoài,tiếp tục phát huy vị thế trung tâm tại các diễn đàn hợp tác trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương nhằm đảm bảo hòa bình và phát triển.
Luyện tập
Câu hỏi Luyện tập (trang 27) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Lập bảng thống kê các giai đoạn phát triển của ASEAN từ khi hình thành (1967) cho đến nay
Lời giải:
Vận dụng
Câu hỏi Vận dụng (trang 27) Sử 12 Chân trời sáng tạo Bài 4: Thiết kế một infographic hoặc một video clip những hình ảnh, tư liệu về quá trình hình thành và phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay để giới thiệu với thầy, cô và các bạn trong lớp.
Lời giải:
