I. Vị trí địa lí
♦ Đặc điểm
- Phạm vi lãnh thổ:
+ Diện tích khoảng 1.2 triệu km2.
+ Lãnh thổ phần đất liền trải dài theo chiều vĩ tuyến từ khoảng vĩ độ 22°N đến gần vĩ độ 35°N và theo chiều kinh tuyến từ khoảng kinh độ 17°Đ đến kinh độ 33°Đ.
- Vị trí địa lí:
+ Nằm hoàn toàn ở bán cầu Nam, là vùng đất cuối cùng ở phía nam châu Phi;
+ Có chung biên giới với 6 quốc gia là Na-mi-bi-a, Bốt-xoa-na, Dim-ba-bu-ê, Mô-dăm-bích, E-xoa-ti-ni, Lê-xô-thô và tiếp giáp hai đại dương là: Tây Dương và Ấn Độ Dương.
+ Án ngữ con đường biển quan trọng giữa Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
- Địa hình: Chủ yếu là cao nguyên, đồi núi và đồng bằng ven biển; đất màu mỡ chủ yếu ở đồng bằng ven biển.
- Khí hậu: Khô hạn ở nội địa, nhiệt đới ẩm ở đông nam, cận nhiệt địa trung hải ở phía nam.
- Sông, hồ: Sông ngắn, dốc, chủ yếu phục vụ thủy điện và cấp nước, ít có giá trị giao thông.
- Sinh vật: Hệ sinh thái xavan chiếm phần lớn diện tích, động vật đa dạng với nhiều loài đặc hữu.
- Khoáng sản: Rất phong phú, đặc biệt là kim loại quý như vàng, kim cương và khoáng sản năng lượng.
- Biển: Tài nguyên biển phong phú, có điều kiện thuận lợi cho khai thác thủy sản, vận tải biển và du lịch.
III. Dân cư và xã hội
- Dân số: Năm 2020 đạt 59,3 triệu người, thuộc nhóm đông dân nhất châu Phi.
- Cơ cấu dân số: Cơ cấu trẻ, nhưng có tỷ lệ thất nghiệp cao.
- Thành phần dân cư: Chủ yếu là người gốc Phi (80,9%), có sự đa dạng chủng tộc.
- Phân bố dân cư: Không đồng đều, tập trung tại vùng đông bắc và duyên hải phía đông, phía tây thưa thớt.
- Đô thị hóa: Tỷ lệ dân thành thị cao (67,4% năm 2020), nhiều đô thị lớn như Cape Town, Johannesburg, Durban.
- Xã hội: Nền văn hóa đa dạng, nhưng còn gặp nhiều thách thức như dịch bệnh HIV/AIDS, khoảng cách giàu nghèo lớn.