Lý thuyết Lịch Sử 8 Cánh diều Bài 12: Sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX

I. Thành tựu tiêu biểu

- Khoa học tự nhiên:
+ Vật lý: I. Niu-tơn – Thuyết vạn vật hấp dẫn (TK XVIII).
+ Vật lý và Hoá học: M. Lô-mô-nô-xốp – Định luật bảo toàn & chuyển hoá năng lượng (TK XVIII).
+ Sinh học: S. Đác-uyn – Thuyết tiến hóa (TK XIX), giải thích chọn lọc tự nhiên.

=> Tác động:

+ Thay đổi nhận thức về vũ trụ & quy luật vận động.

+ Đặt nền móng cho cuộc cách mạng kỹ thuật & công nghiệp.

- Khoa học xã hội:
+  Đức: Chủ nghĩa duy vật & phép biện chứng (L. Phoi-ơ-bách, G. Hê-ghen).
+  Anh: Kinh tế chính trị tư sản (A. Xmít, D. Ri-các-đô).
+  Pháp & Anh: Chủ nghĩa xã hội không tưởng (C. Xanh Xi-mông, S. Phu-ri-ê, R. Ô-oen).
+  Chủ nghĩa xã hội khoa học (C. Mác, Ph. Ăng-ghen, TK XIX).

- Kỹ thuật:
+  Máy hơi nước: Giêm Oát (Anh), ứng dụng trong tàu thủy, xe lửa.
+  Động cơ đốt trong: Thúc đẩy cơ giới hóa sản xuất.
+  Điện: Ứng dụng rộng rãi trong đời sống.
+  Luyện kim: Sản xuất thép phục vụ xây dựng & giao thông.

=> Tác động: Thúc đẩy cơ khí hóa, phát triển kinh tế nhanh chóng.

- Văn học: trong các thế kỉ XVIII - XIX, văn học phát triển rực rỡ với sự xuất hiện nhiều nhà văn, nhà thơ lớn mà các tác phẩm của họ đã phản ánh khá đầy đủ, toàn diện hiện thực xã hội, đặt nền móng cho văn học hiện đại. Tiêu biểu như:

+ Tiểu thuyết Những người khốn khổ của Vích-to Huy-gô (Pháp);

+ Tiểu thuyết Những cuộc phiêu lưu của Tôm Xoay-ơ của Mác Tuên (Mỹ);

+ Tiểu thuyết Chiến tranh và hòa bình của Lép Tôn-xtôi (Nga),...

+ Tập Thơ Dâng và nhiều tập thơ, kịch nổi tiếng của Ra-bin-đra-nát Ta-go (Ấn Độ);

+ Tác phẩm AQ chính truyện, Nhật kí người điên của Lỗ Tấn (Trung Quốc),...

- Về nghệ thuật, âm nhạc:

+ Lĩnh vực âm nhạc, thế kỉ XVIII - XIX phát triển rực rỡ với nhiều nhạc sĩ nổi tiếng và các tác phẩm kinh điển. Tiêu biểu như: Xô-nát Ánh trăng của Bét-tô-ven (Đức); Xô-nát cung Đô thứ của Sô-panh (Ba Lan); Hồ thiên nga, Kẹp hạt dẻ của Trai-cốp-xki (Nga),...

+ Lĩnh vực hội họa, thế kỉ XVIII - XIX đã xuất hiện nhiều danh hoạ với các tác phẩm nổi tiếng, gắn bó với cuộc sống hiện thực. Tiêu biểu là: Mùa thu vàng của Lê-vi-tan (Nga); Cái chết của Xô-crát của Đa-vít (Pháp),...

II. Tác động

- Khoa học à kỹ thuật: Cơ khí hóa châu Âu & Bắc Mỹ, phát triển kinh tế, biến đổi xã hội.
- Văn học và nghệ thuật: Lên án bất công, cổ vũ tự do và chính nghĩa.