Mở đầu (trang 18) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Đặt cây bút chì vào một bát nước như hình bên. Vì sao ta thấy cây bút chì dường như bị gãy tại mặt nước?
Trả lời:
- Ta thấy cây bút chì dường như bị gãy tại mặt nước bởi vì hiện tượng khúc xạ ánh sáng
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Câu hỏi 1 (trang 18) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Tiến hành thí nghiệm (Hình 4.1) và nêu nhận xét về đường đi của tia sáng từ không khí vào nước.
Trả lời:
- Trong môi trường nước và không khi, tia sáng truyền thẳng.
- Tại mặt phân cách giữa hai môi trường không khí và nước, tia sáng truyền bị lệch khỏi phương truyền ban đầu tại mặt nước.
Luyện tập (trang 18) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng?
- Tia sáng mặt trời bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp mặt nước.
- Tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
Lời giải:
- Hiện tượng liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
2. Định luật khúc xạ ánh sáng
Câu hỏi 2 (trang 19) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Tiến hành thí nghiệm (Hình 4.3) và cho biết tia khúc xạ và tia tới nằm cùng một bên hay khác bên của pháp tuyến
Trả lời:
- Tia khúc xạ và tia tới nằm khác bên của pháp tuyến
Câu hỏi 3 (trang 20) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Hoàn thành Bảng 4.1, từ đó nêu nhận xét về tỉ số khi góc tới thay đổi.
Trả lời:
3. Chiết suất của môi trường
Luyện tập (trang 21) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Cho biết tốc độ ánh sáng truyền trong không khí là 300 000 km/s; trong thủy tinh là 197 368 km/s. Hãy tính chiết suất của thủy tinh.
Lời giải:
- Chiết suất của thủy tinh là:
Luyện tập (trang 21) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Trả lời câu hỏi đã nêu ở phần Mở đầu bài học
Lời giải:
- Ta thấy cây bút chì dường như bị gãy tại mặt nước bởi vì hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Vận dụng (trang 21) KHTN 9 Chân trời sáng tạo Bài 4: Vì sao khi đứng trên thành hồ bơi, ta lại thấy đáy hồ bơi có vẻ gần mặt nước hơn so với thực tế?
Lời giải:
- Các tia sáng xuất phát từ đáy hồ bơi, truyền trong nước, bị khúc xạ tại mặt phân cách giữa nước và không khí rồi truyền đến mắt người quan sát. Mắt người quan sát sẽ nhìn thấy đầu bút chì nằm gần mặt nước hơn.