1. Quá trình phong hóa
Câu hỏi mục 1 SGK Địa Lí 10 Chân trời sáng tạo Bài 7 (trang 35): Dựa vào thông tin trong bài kết hợp quan sát các hình 7.1, 7.2, 7.3 và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày tác động của quá trình phong hoá đến địa hình bề mặt Trái Đất.
Trả lời:
* Tác động của quá trình phong hoá đến địa hình bề mặt Trái Đất:
- Phong hóa lí học: phá huỷ đá và khoáng vật thành mảnh vụn bởi các tác nhân vật lí mà không làm thay đổi thành phần hoá học của chúng.
- Phong hóa hóa học: phá hủy, làm biến đổi tính chất, thành phần hóa học của đá và khoán vật do tác động của nước, nhiệt độ, các hóa chất tan trong nước.
- Phong hóa sinh học: phá hủy đá và khoáng vật cả trên bề mặt cơ giới và hóa học => Rễ cây phát triển làm nứt vỡ đá; các loại nấm, vi khuẩn tiết ra các chất hữu cơ làm biển đổi tính chất của đá.
2. Quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ
Câu hỏi mục 2 SGK Địa Lí 10 Chân trời sáng tạo Bài 7 (trang 36): Dựa vào thông tin trong bài kết hợp quan sát các hình 7.4, 7.5, 7.6 và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày tác động của quá trình bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ đến địa hình bề mặt Trái Đất.
Trả lời:
* Tác động của quá trình bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ đến địa hình bề mặt Trái Đất:
- Quá trình bóc mòn
+ Làm di dời các sản phẩm phong hóa khỏi vị trí ban đầu nhờ các tác nhân ngoại lực.
+ Xâm thực (bóc mòn do nước chảy): tạo nên các rãnh nông, mương xói, khe rãnh xói mòn, các thung lũng sông, suối, các vịnh hẹp băng hà, cao nguyên băng hà, đá lưng cừu,…
+ Mài mòn (bóc mòn do sóng biển): tạo nên các dạng địa hình gàm ếch, nền mài mòn,…
+ Thổi mòn (bóc mòn do gió): tạo nên các cột đá, nấm đá,…
- Quá trình vận chuyển
+ Làm di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác.
+ Gây ra hiện tượng trượt, đá lở,…
- Quá trình bồi tụ
+ Làm tích tụ các vật liệu phá hủy.
- Quá trình bồi tụ do băng hà: hình thành các đồi, cánh đồng băng tích,…
- Quá trình bồi tụ do nước: hình thành các bãi bồi ven sông, đồng bằng châu thổ,…
- Quá trình bồi tụ do gió: tạo nên các đồi cát, cao nguyên hoàng thổ,…
- Quá trình bồi tụ do sóng hoặc dòng biển: tạo nên bãi biển, cồn cát ngầm, doi cát ven bờ biển,…
Luyện tập
Luyện tập SGK Địa Lí 10 Chân trời sáng tạo Bài 7 (trang 38): Em hãy lập bảng để phân biệt sự khác nhau về nguyên nhân và kết quả giữa phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học theo mẫu sau:
Trả lời:
Vận dụng
Vận dụng SGK Địa Lí 10 Chân trời sáng tạo Bài 7 (trang 38): Kể tên một số địa danh có địa hình caxtơ ở Việt Nam.Trả lời:
- Địa hình cácxtơ ở Việt Nam phụ thuộc vào ba quá trình chính là ăn mòn, xâm thực và phong hoá sinh hoá học, trong đó, ăn mòn là quá trình quan trọng nhất.
=> Một số địa danh có địa hình caxtơ ở Việt Nam:
+ Hang động (động Phong Nha, các hang động của vùng núi đá vôi vịnh Hạ Long,...)
+ Măng đá, nhủ đá.
+ Cánh đồng cácxtơ
+ Giếng nước cácxtơ
+ Đá tai mèo,...