Mở đầu
Câu hỏi mở đầu SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 98): Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất ở Việt Nam do virus gây ra. Theo ước tính của WHO, hằng năm có khoảng 50 000 đến 100 000 ca mắc trên 100 quốc gia. Vậy virus là gì? Làm cách nào để phòng bệnh do virus gây ra?
Trả lời:
- Virus là dạng sống có kích thước vô cùng bé, không có cấu tạo tế bào, chỉ nhân lên được trong tế bào sinh vật sống.
- Biện pháp phòng bệnh do virus gây ra là sử dụng vaccine.
I. Đa dạng virus
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 98): Quan sát hình 29.1, em có nhận xét gì về hình dạng của virus?
Trả lời:
Virus có nhiều hình dạng khác nhau, chủ yếu có ba dạng chính là:
- Dạng xoắn
- Dạng khối (dạng khối cầu, dạng khối đa diện)
- Dạng hỗn hợp (đầu dạng khối, đuôi dạng xoắn)
II. Cấu tạo của virus
Câu hỏi 1 SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 99): Vì sao nói virus chưa có cấu tạo tế bào điển hình? Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virus là vật thể không? Giải thích.
Trả lời:
- Virus chưa có cấu tạo tế bào điển hình, tất cả các tế bào virus đều gồm 2 thành phần cơ bản: vỏ protein và lõi là vật chất di truyền (ADN hoặc ARN). Một số virus có thêm vỏ ngoài và gai glicoprotein.
- Virus không phải là một cơ thể sống. Bởi vì chúng không có cấu tạo tế bào, không thể thực hiện các chức năng của cơ thể sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng,... Chúng phải sống dựa vào vật chủ và nếu không có chủ thể thì virus chỉ là vật không sống.
Câu hỏi 2 SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 99): Quan sát hình 29.2 và hình 27.2 (bài 27 chương VII), hãy phân biệt vi khuẩn và virus.
Trả lời:
- Phân biệt vi khuẩn và virus:
|
Vi khuẩn |
Virus |
|
|
Có cấu tạo tế bào |
Có |
Không |
|
Sinh sản độc lập |
Có |
Không |
|
Kí sinh bắt buộc |
Không |
Có |
|
Là cơ thể sống |
Có |
Không |
|
Tự tổng hợp được các chất cần thiết |
Có |
Không |
Hoạt động SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 99): Dựa trên hình dạng và cấu tạo của virus mà em đã học, quan sát các hình trong bảng, nêu tên các thành phần được chú thích trong hình và hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Trả lời:
IV. Một số bệnh do virus và cách phòng bệnh
1. Một số bệnh do virus
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 100): Đọc thông tin trên, kể tên các bệnh do virus gây ra. Ngoài các bệnh đó, virus còn gây ra các bệnh nào khác mà em biết?
Trả lời:
Một số bệnh do virus gây ra là:
- Bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra
- Bệnh viêm não Nhật Bản do virus viêm não Nhật Bản gây ra
2. Phòng bệnh do virus
Câu hỏi 1 SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 101): Kể tên các loại vaccine mà em biết.
Trả lời:
- Một số loại vaccine: thủy đậu, viêm gan B, lao, rubella, sởi, tả, viêm não Nhật Bản, bệnh dại,...
Câu hỏi 2 SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 101): Em có biết mình đã từng được tiêm những loại vaccine nào không? Tại sao cần tiêm phòng nhiều loại vaccine khác nhau?
Trả lời:
- Em đã được tiêm rất nhiều loại vaccine như sởi, viêm não Nhật Bản, thủy đậu, …
- Mỗi loại virus sẽ gây ra những bệnh khác nhau nên cần tiêm phòng nhiều loại vaccine đề phòng tránh được tối đa các loại bệnh do nhiều loại virus gây ra.
Câu hỏi 3 SGK Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Bài 29 (trang 101): Nêu cách phòng tránh các bệnh do virus gây ra.
Trả lời:
* Một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra:
- Tiêm vaccine phòng bệnh: Đây là phương pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa các bệnh do virus gây ra. Vaccine được tạo ra từ chính những vi khuẩn, virus đã chết hoặc được làm suy yếu. Đưa vaccine vào cơ thể giúp cơ thể “làm quen” trước với mầm bệnh và tìm ra được cách đối phó với chúng. Nhờ vậy, lần tới khi tiếp xúc với mầm bệnh, cơ thể chúng ta có thể tiêu diệt chúng một cách nhanh chóng.
- Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng đồng: Tùy thuộc vào con đường lây truyền của mỗi loại bệnh mà có các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng động khác nhau (ví dụ bệnh lây qua đường hô hấp thì cần đeo khẩu trang, tránh tụ tập đông người,…).
- Tập thể dục nâng cao sức khỏe.
- Vệ sinh cơ thể thường xuyên.
- Giữ gìn vệ sinh môi trường sống trong sạch, tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh ví dụ muỗi.
- Khi cây trồng đã bị bệnh do virus gây ra thì các biện pháp chữa bệnh cho cây sẽ không đạt hiệu quả. Nên phòng bệnh là phương pháp cần được thực hiện (tạo giống cây trồng sạch bệnh).