Đọc hiểu
Đọc hiểu 1 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 15): Chú ý điểm đặc biệt của khu vườn có cây táo vàng.Trả lời:
Các chỉ dẫn sân khấu (nói lệch; vỉa; hát quả giang; đế)
– Khu vườn trồng táo là của thần Hê – ra là một khu vườn rất thâm nghiêm, và gần nơi thần Át–lát đang đội trời.
– Có rồng trăm đầu, không bao giờ ngủ La – đông canh giữ.
– Được 3 chị em tiên nữ Chiều Hôm Ê-xpê-rít trông coi
– Khu vườn không rõ địa điểm ở đâu
Đọc hiểu 2 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 15): Cuộc giao đấu giữa Hê-ra- clét với Ăng-tê được miêu tả như thế nào?
Trả lời:
– Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clet và Ăng-tê diễn ra vô cùng quyết liệt. Cuộc chiến tưởng như đã phân rõ thắng bại ngay từ đầu nhưng điều bất ngờ đã xảy ra, Ăng-tê sống lại đến ba lần.
+ Thì ra Đất Mẹ Gai-a luôn luôn tiếp sức cho đứa con Ăng-tê của mình. Hê-ra-clét đã phải suy luận và tìm ra cách giải quyết, cuối cùng bằng sự thông minh và tư duy sắc bén của mình, Hê-ra-clet quyết định loại trừ nó bằng cách nhắm vào sơ hở của Ăng-tê: nhấc bổng Ăng-tê lên cho chân lìa khỏi mặt đất rồi chàng xoay ngược đầu Ăng-tê xuống. Kết quả lần này thì Ăng-tê chết thật, “chết không cách gì cứu vãn được”
⇒ Cuộc chiến này không chỉ làm nổi bật sức mạnh của Hê-ra-clét mà hơn thế nữa còn bộc lộ được trí thông minh và tài năng suy luận của chàng.
Đọc hiểu 3 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 16): Chú ý hình ảnh mang tính biểu tượng: Prô-mê-tê bị xiềng
Trả lời:
– Hình ảnh mang tính biểu tượng:
+ Prô-mê-tê bị xiềng mang ý nghĩa về một sức mạnh, sự hiên ngang với niềm tin mãnh liệt. Hình tượng Prô-mê-tê là hiện thân của chủ nghĩa anh hùng thời đại, thời đại của những chiến sĩ Marathon lừng lẫy không biết cúi đầu trước bất kỳ một sức mạnh thù địch nào. Đây là hình tượng mang tính thẩm mỹ cao, kết hợp hài hòa giữa cái hùng, cái cao thượng và cái bi kịch.
Đọc hiểu 4 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 17): Chú ý chi tiết Hê-ra-clét giơ lưng chống đỡ bầu trời thay cho thắn Át-lát.
Trả lời:
– Ngay khi ghé vai vào chống đỡ bầu trời Hê-ra-clét đã cảm nhận được một sức nặng chưa từng có. Một sức nặng ghê gớm, chưa từng thấy, đè lên vai và lưng người con trai của thần Dớt vĩ đại (gân cốt căng ra, loạng choạng, mồ hôi đổ ta như tắm). Nhưng nhờ có sức mạnh tình yêu của A-tê-na tiếp cho chàng, vì vậy mà chàng có thể đứng vững cho đến khi Át-lát trở về.
⇒ Cũng qua chi tiết này, chúng ta thấy được tình yêu thương chân thành mà A-tê-na dành cho người con trai yêu quý của thần Dớt.
Đọc hiểu 5 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 17): Cuộc đấu trí giữa Hê-ra- clét và thần Át-lát có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát không đơn thuần là cuộc đấu trí mà nó còn làm nổi bật lên sự thông minh, nhanh nhẹn trong tư duy của Hê-ra-clét và gián tiếp nói ra mong muốn thầm kín của Át-lát. Hê-ra-clét không những nhận ra ý đồ của thần, mà còn nhanh trí tương kế tựu kế “lừa” ngược lại để thần phải chịu thua.
Đọc hiểu 6 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Tại sao trong môn Địa lí, các tập bản đồ được gọi là Át-lát?
Trả lời:
– Trong môn Địa lí, các tập bản đồ được gọi là Át-lát vì trong thần thoại Hi Lạp, Atlax bị thần Dớt bắt phải giơ vai ra, gánh đội, chống đỡ cả bầu trời suốt quanh năm.
– Dưới thời cổ đại người ta tạc tượng vị thần này là một con người to khỏe, lực lưỡng đang cúi khom lưng giơ vai ra chống đỡ cả một quả cầu đè nặng trên vai. Vì lẽ đó cho nên sau này nhiều nước trên thế giới đã đặt tên cho những cuốn sách in sách bản đồ, địa lý nước này nước khác, từ đó mở rộng ra cả những cuốn sách khoa học địa lý.
Câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng gồm bốn phần, mỗi phần kể về sự kiện gì? Các đoạn tóm tắt nội dung lược trích cho biết Hê-ra-clét đã phải trải qua những cuộc thử thách nào nữa?Trả lời:
– Văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng có 4 phần, mỗi phần kể lại các sự việc:
+ Phần 1: Kể về nguồn gốc và điểm đặc biệt của cây táo.
+ Phần 2: Cuộc chiến của Hê-ra-clét với gã khổng lồ độc ác Ăng-tê.
+ Phần 3: Giải cứu thần Prô-mê-tê.
+ Phần 4: Hê-ra-clét tìm gặp thần Át-lát, gánh giúp bầu trời cho thần đi lấy táo, và cuộc đấu trí với thần để dành được táo.
– Các đoạn trích tóm tắt nội dung lược trích cho biết Hê-ra-clét đã phải trải qua những cuộc thử thách:
+ Giao đấu với hai cha con thần chiến tranh A-rét
+ Đi tìm thần biến Nê-rê để hỏi đường, băng qua cực bắc, sa mạc, chiến đấu với những kẻ bắt chàng làm vật hiến tế.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Chỉ ra những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong đoạn trích. Em hiểu ý nghĩa của mỗi chi tiết ấy như thế nào?
Trả lời:
– Những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong đoạn trích:
+ Ăng-tê mỗi lần ngã xuống đất không chết mà được thần đất tiếp thêm cho sức mạnh.
+ Lá gan của thần Prô-mê-tê bị chim moi lại mọc lại được.
+ Thần Át-lát, Hê-ra-clét đỡ được cả bầu trời.
– Những chi tiết ấy có ý nghĩa làm cho câu chuyện thêm li kì, hấp dẫn người đọc. Đồng thời tăng tính thử thách cho người anh hùng, từ đó góp phần tô đậm thêm chiến công vẻ vang của người anh hùng Hê-ra-clét.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Nhân vật Hê-ra-clét trong đoạn trích là người như thế nào? Hãy phân tích đặc điểm của nhân vật này qua một số biểu hiện cụ thể.
Trả lời:
* Nhân vật Hê-ra-clét là người anh hùng có trí tuệ thông minh, năng lực phi thường, người có ý chí, nghị lực và có trái tim nhân hậu.
– Năng lực phi thường thể hiện qua hành trình chàng đi tìm táo vàng phải đối mặt với rất nhiều thử thách và cuộc chiến nhưng chàng đều giành chiến thắng.
– Trí tuệ của Hê-ra-clét thể hiện lần thứ nhất là khi giao đấu với thần Ăng-tê, nhiều lần không thể hạ gục được Ăng-tê, Hê-ra-clét đã nhanh trí nhận ra điểm mạnh của Ăng-tê là được thần Đất tiếp sức, chàng thay đổi cách đánh và chiến thắng. Lần thứ hai là đối phó với âm mưu của thần Át-lát khi vị thần này định trao luôn sứ mệnh đỡ bầu trời cho chàng, chàng nhanh trí đã nhận ra âm mưu ấy và tương kế tựu kế, thoát khỏi cái bẫy, mang táo vàng trở về.
– Ý chí nghị lực của Hê-ra-clét được thể hiện roc nét qua hành trình đằng đẵng mà chàng đã trải qua (lên cực Bắc, qua sa mạc), mù mịt (không biết cây táo vàng ở đâu), đầy thử thách và nguy hiểm rình rập nhưng chàng không hề chùn bước, quyết tâm thực hiện nhiệm vụ đến cùng.
– Hê-ra-clét còn là người anh hùng có trái tim nhân hậu. Chứng kiến cực hình tàn nhẫn mà thần Dớt trừng phạt thần Prô-mê-tê, Hê-ra-clét động lòng thương xót, chàng đã chiến đấu với con đại bàng to lớn để cứu thần Prô-mê-tê.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Đoạn trích phản ánh nhận thức và cách lí giải của con người thời cổ đại về điều gì? Theo em, ngày nay câu chuyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng có còn sức hấp dẫn không? Tại sao?
Trả lời:
– Thông qua nhân vật Prô-mê-tê, đoạn trích trên phản ánh nhận thức và cách lí giải của con người thời cổ đại về nguồn gốc của loài người, nguồn gốc của lửa (loài người là do thần Prô-mê-tê tạo ra, lửa cũng là do thần Prô-mê-tê lấy cắp của thần Dớt mang đến cho loài người). Tất cả đều được lí giải bằng những tư duy hồn nhiên và ngây thơ.
– Ngày nay, câu chuyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng vẫn có sức hấp dẫn đặc biệt bởi sự li kì trong từng thử thách dành cho nhân vật, bởi những yếu tố kì ảo đậm nét. Tất cả chúng đều khắc họa hình ảnh nhân vật người anh hùng với sự hội tự của sự dũng cảm, kiên trì, quyết tâm, thông minh và trái tim nhân hậu.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Chi tiết, hình ảnh nào của văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Hãy vẽ hoặc mô tả bằng lời chi tiết, hình ảnh đó.
Trả lời:
– Chi tiết Hê-ra-clét đấu trí với thần Át-lát khiển em vô cùng ấn tượng. Sự nhanh trí của Hê-ra-clét đã tạo ra một bước ngoặt trong diễn biến, khiến người đọc ai cũng phải bất ngờ. Cuối cùng, Hê-ra-clét phải bộc lộ sức khỏe, sự thông minh, năng lực và phẩm chất ý chí phi thường của mình. Hê-ra-clét không những nhận ra ý đồ của thần, mà còn nhanh trí tương kế tựu kế “lừa” ngược lại để thần phải chịu thua.
⇒ Qua đó thấy được Hê-ra-clét đấu là một anh hùng có trái tim nhân hậu nhưng vô cùng thông minh và thẳng thắn.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 10 Cánh Diều - Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (trang 18): Có một số câu chuyện trong thần thoại Hy Lạp về sau trở thành điển tích văn học hoặc biểu tưởng văn hóa. Trong đoạn trích này có câu chuyện nào như vậy?
Trả lời:
– Ăng-tê và Đất Mẹ: biểu tượng cho tình cảm mẹ con thiêng liêng, cao quý, ca ngợi tình mẫu tử
– Thần Prô-mê-tê là một biểu tượng văn hóa của loài người, đại diện cho bình minh của nền văn minh loài người. Hình ảnh thần Prô-mê-tê bị xiềng cho thấy gánh nặng, rào cản phát triển của văn minh nhân loại.