Đọc hiểu
Câu 1 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 95): Văn hóa Hà Nội được hình thành dựa trên sự kết hợp của những yếu tố nào?Trả lời:
- Văn hóa Hà Nội được hình thành dựa trên sự kết hợp: Trữ lượng dân gian phong phú, ca dao, tục ngữ, dân ca, chèo, múa rối, truyện cổ tích; kết tụ, chọn lọc giữa vị trí đắc địa, các lễ hội dân gian, sinh hoạt văn hóa, tôn giáo…
Câu 2 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 96): Điều gì đã tạo nên nếp sống thanh lịch của người Hà Nội?
Trả lời:
* Những điều gì đã tạo nên nếp sống thanh lịch của người Hà Nội:
- Người Hà Nội là kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí, đua tài, học hỏi người ngoài và nâng cao nên trở thanh những người Việt Nam lao động giỏi, làm thợ giỏi, làm thầy cũng giỏi.
- Người Hà Nội sành ăn, sành mặc, đánh giặc giỏi, đại diện của hùng anh cứu nước, làm ăn tài, đại diện của tinh hoa dân tộc.
- Người Hà Nội hiếu học, nhờ có điều kiện giao lưu văn hóa xã hội, thu nhận nhanh nhạy liều lượng thông tin khác nhau, trở nên đặc biệt mẫn cảm về chính trị - nhạy cảm.
Câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Nhan đề của văn bản giúp người viết nêu bật được thông tin chính nào? Em hiểu thế nào là “hằng số văn hoá”?Trả lời:
- Nhan đề của văn bản giúp người viết nêu bật được thông tin chính: Văn hóa của Thăng Long – Hà Nội.
- “Hằng số văn hóa”: Trong vật lý và toán học, một hằng số là đại lượng có giá trị không đổi. Hằng số văn hóa là những nét văn hóa tiêu biểu, lâu đời, mang tính truyền thống không thể thay đổi ở một địa phương, cụ thể ở đây là Hà Nội.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Đề tài của văn bản trên là gì? Em dựa vào đâu để xác định điều đó?
Trả lời:
Đề tài của văn bản là: văn hóa Hà Nội. Em xác định được thông qua nhan đề của văn bản, các thông tin, nội dung có trong văn bản.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Trong từng phần, thông tin chính của văn bản Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hóa Việt Nam đã được làm rõ qua những phương diện nào?
Trả lời:
- Nội dung từng phần:
+ Hà Nội cùng những nét văn hóa đặc biệt
+ Con người Hà Nội với nếp sống thanh lịch, có năng lực.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Để giúp người đọc hiểu đặc điểm của “văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, tác giả đã huy động, kết nối thông tin từ những lĩnh vực nào? Hãy chỉ ra biểu hiện cụ thể của các loại thông tin ấy (Ví dụ: thông tin địa lí – “Hà Nội [...] là thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, của miền Bắc Việt Nam").
Trả lời:
+ Về lịch sử: triều đình Lý Trần đưa việc thờ cúng các anh hùng dân tốc như Phù Đổng,...về giữa phố phường và xóm trại ven đô; nhà nước dân tộc Lý - Trần - Lê lại nâng các lễ hội đua thuyền. đấu vật, hất phết, tung còn,...phục trang sang trọng hơn.
+ Về địa lí: Hà Nội, như các nhà địa lí học nhận định,...trung tâm đầu não của cả nước; Đông, Nam, Đoài, Bắc, mỗi vùng đều có một trữ lượng folklore,..
+ Về văn hóa, xã hội: trước hết, người Hà Nội, kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí,...làm thầy cũng giỏi.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Theo em, văn bản Thăng Long - Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam đã sử dụng phương thức thuyết minh kết hợp với những phương thức nào (biểu cảm, tự sự, nghị luận,...)? Hãy chỉ ra và phân tích mục đích của việc lồng ghép các yếu tố đó trong bài viết.
Trả lời:
- Theo em, văn bản Thăng Long - Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam đã sử dụng phương thức thuyết minh kết hợp với phương thức nghị luận.
- Với mỗi đề mục, tác giả thường nêu ra chủ đề chính tương ứng với luận điểm, các câu văn sau tập trung làm sáng tỏ điều đó.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 10 CD - Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam (trang 97): Văn bản đã đem đến cho em những kiến thức nào mới? Em thích nhất đặc điểm nào của văn hoá Hà Nội được đề cập tới trong bài? Hãy nêu lên một số nét đặc sắc về văn hoá của vùng miền hoặc quê hương của em.
Trả lời:
- Văn bản đã đem đến cho người đọc những kiến thức từ cơ bản đến chi tiết về văn hóa, con người ở Hà Nội, đây không chỉ là sự giao thoa, tập trung của văn hóa, mà còn là hằng số văn hóa riêng biệt, không thay đổi và có thời gian hình thành lâu đời.
- Một số nét đặc sắc về văn hoá của quê hương em:
+ Ninh Bình là một tỉnh nằm ở cửa ngõ cực nam miền Bắc, Việt Nam.
+ Cố đô Hoa Lư là nơi tọa lạc hai ngôi đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng và vua Lê Đại Hành, là kinh đô một thời của 3 triều đại Đinh, Tiền Lê, Lý.
+ Văn hóa ca nhạc cổ truyền của Ninh Bình còn được thể hiện qua các dòng nhạc cổ vùng đồng bằng Bắc Bộ. Bình bán, kim tiền, múa rồng, lưu thủy hay chọi gà, sư tử… vẫn được diễn ra hàng năm mang đậm nét dân gian và sắc thái văn hóa dân tộc.
+ Một trong những nét đặc trưng của văn hóa lễ hội Ninh Bình nằm ở văn hóa của các tao nhân mặc khách khi du khách có dịp đi qua vùng đất sơn thanh thuỷ tú Ninh Bình. Nơi đây có hiện tượng lưu lại nét bút của danh nhân hay còn gọi là "Di mặc danh nhân”.
+ Văn hóa ẩm thực Ninh Bình cũng có những nét riêng với vẻ đẹp của nền văn minh lúa nước, văn hóa sông Hồng. Kim Sơn nổi tiếng với rượu Kim Sơn, bát bún mọc hay ly rượu nếp Lai Thành…