Giải SGK GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 10: Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế

- Quyền của công dân khi tham gia các hoạt động kinh doanh: Công dân được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế; ngành, nghề và quy mô kinh doanh

- Nghĩa vụ của công dân khi tham gia các hoạt động kinh doanh: nộp thuế, bảo vệ môi trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng,...

Khám phá

1. Em hãy đọc thông tin, các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu

- Em hãy đánh giá hành vi của chủ thể trong các trường hợp trên có phù hợp với quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh công dân không. Giải thích vì sao.

Trả lời:

- Trường hợp 1. anh H đã có hành vi vi phạm là: buôn bán sản phẩm không có trong giấy phép kinh doanh. Cụ thể: anh H đăng kí kinh doanh mặt hàng vật liệu xây dựng, tuy nhiên, anh H đã nhập thêm các mặt hàng đồ điện gia dụng để bán mà không đăng kí thay đổi, bổ sung mặt hàng kinh doanh với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Trường hợp 2. Bà N có hành vi vi phạm là: buôn bán hàng giả. Cụ thể là: vì tham lợi nhuận cao nên bà N đã nhập hàng giả để kinh doanh.

2. Em hãy đọc thông tin và trường hợp sau để thực hiện yêu cầu

- Em hãy phân tích hành vi vi phạm trong việc nộp thuế của anh D ở trường hợp trên

- Em hãy cho biết vì sao nộp thuế vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của công dân.

Trả lời:

- Anh D ở trường hợp trên đã vi phạm trong việc nộp thuế vì không thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn

- Nộp thuế vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của công dân vì: cung cấp thông tin để thực hiện quyền, nghĩa vụ nộp thuế; được giữ bí mật thông tin, trừ những thông tin phải cung cấp cho cơ quan thuế; được hưởng ưu đãi về thuế, hoàn thuế theo quy định của pháp luật về thuế, được hỗ trợ, hướng dẫn thực hiện việc nộp thuế...

Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 57) GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 10: Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

a. Nộp thuế là trách nhiệm của doanh nghiệp

b. Kinh doanh là quyền tự do của mỗi người, không ai có quyền can thiệp

c. Kinh doanh không chỉ đem lại lợi ích cho cá nhân mà còn đóng góp cho xã hội

d. Cá nhân, tổ chức phải kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng kí với cơ quan nhà nước

Lời giải:

a. Không đồng tình. Vì nộp thuế là trách nhiệm của mọi công dân, không chỉ riêng doanh nghiệp

b. Không đồng tình. Kinh doanh là quyền tự do của mỗi người, nhưng không hoàn toàn không ai có quyền can thiệp. Pháp luật quy định rõ ràng về các điều kiện, quy định kinh doanh để đảm bảo trật tự kinh doanh và quyền lợi của cộng đồng

c. Đồng tình. Bằng cách tạo ra nguồn thu nhập và việc làm, doanh nghiệp đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, hỗ trợ cho các hoạt động xã hội và giải quyết các vấn đề xã hội.

d. Đồng tình. Đây là quy định pháp luật để đảm bảo trật tự kinh doanh, an ninh và tránh các vấn đề pháp lý trong quá trình hoạt động kinh doanh

Luyện tập 2 (trang 58) GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 10: Em hãy nhận xét và cho biết hậu quả của hành vi vi phạm quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế của các chủ thể dưới đây:

a) Chị B làm kế toán trưởng và có hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế so với thời gian quy định.

b) Doanh nghiệp B nhập lậu các linh kiện điện tử để bán cho khách hàng.

c) Chị M muốn thành lập công ty nhưng không đủ điều kiện nên đã nhờ anh G đứng tên thay.

d) Chị H nhờ bạn bè đứng tên cho một số khoản thu nhập để trốn thuế thu nhập cá nhân.

e) Doanh nghiệp A kê khai thông tin không chính xác, thiếu trung thực và nộp hồ sơ thuế không đúng hạn.

g) Công ty V thoả thuận với công nhân ghi tiền lương trong hợp đồng lao động thấp hơn so với mức lương thực tế để trốn thuế.

- Trường hợp a)

+ Chị B có hành vi vi phạm pháp luật về nộp thuế

+ Hậu quả: bị truy thu số tiền trốn thuế và phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

- Trường hợp b)

+ Doanh nghiệp B có hành vi vi phạm pháp luật về tự do kinh doanh.

+ Hậu quả: phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

- Trường hợp c)

+ Chị M có hành vi vi phạm pháp luật về tự do kinh doanh.

+ Hậu quả: phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

- Trường hợp d)

+ Chị H có hành vi vi phạm pháp luật về nộp thuế

+ Hậu quả: bị truy thu số tiền trốn thuế và phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

- Trường hợp e)

+ Doanh nghiệp A có hành vi vi phạm pháp luật về nộp thuế

+ Hậu quả: bị truy thu số tiền trốn thuế và phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

- Trường hợp g)

+ Công ty V có hành vi vi phạm pháp luật về nộp thuế

+ Hậu quả: bị truy thu số tiền trốn thuế và phải chịu các hình thức xử phạt khác theo quy định của pháp luật (tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm).

Luyện tập 3 (trang 58) GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 10: Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi

“Nhằm mục đích tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ của mình, chị H – cán bộ Cục Thuế tỉnh A, thường xuyên tổ chức công tác hỗ trợ người nộp thuế. Cụ thể, tại cơ quan, chị đã hướng dẫn người nộp thuế hiểu thêm về các chính sách và thủ tục hành chính thuế, nhất là các quy định mới được ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung. Nhờ vậy, chị H đã hỗ trợ cho nhiều cá nhân, tổ chức biết rõ các thông tin về thuế và giúp họ thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế của mình.”

Chị H đã làm gì để thực hiện trách nhiệm của công dân về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế?

Lời giải: