Giải SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo

Mở đầu

Mở đầu SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 84): Em hãy kể tên một số dân tộc, tôn giáo ở Việt Nam và chia sẻ những điều em biết về quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo đó.
Trả lời:
- Một số dân tộc ở Việt Nam: Kinh, Tày, Nùng, Thái, Dao, H’mông, Khơ-me, Mường, Gia-rai, Ê-đê, Ba-na, Sán Chay, Sán Dìu, Cơ-ho, Cơ-tu, Tà-ôi,…
- Một số tôn giáo đang hoạt động ở Việt Nam: Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Đạo Tin lành, Hồi giáo,…

1. Quyền bình đẳng giữa các dân tộc

a. Pháp luật về quyền bình đẳng giữa các dân tộc

Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 85): Em hãy xác định nội dung quyền bình đẳng giữa các dân tộc trong thông tin 1?
Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo
Trả lời:
- Nội dung quyền bình đẳng giữa các dân tộc trong thông tin 1: Các dân tộc không phân biệt đa số hay thiểu số, trình độ phát triển cao hay thấp đều bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ trong mọi lĩnh vực của đời sống.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 85): Ngoài những quy định của Hiến pháp về quyền bình đẳng giữa các dân tộc, em còn biết đến những quy định nào khác của pháp luật về quyền nào?
Trả lời:
- Một số quy định khác: Các dân tộc đều bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, giúp đỡ lẫn nhau để phát triển; Nhà nước Việt Nam tôn trọng, bảo vệ và thực hiện quyền bình đẳng giữa các dân tộc, bảo đảm quyền tự chủ của các dân tộc,...; thì đua khen thưởng phải được thực hiện bình đẳng, công bằng, khách quan, tôn trọng các dân tộc, tôn giáo,…
Câu hỏi 3 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 85): Trong thông tin 2, quyền bình đẳng giữa các dân tộc được biểu hiện như thế nào trong từng lĩnh vực? Em hãy lấy ví dụ để làm rõ những biểu hiện đó 
Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo
Trả lời:
- Trong thông tin 2, quyền bình đẳng giữa các dân tộc được biểu hiện ở tất cả lĩnh vực
- Trong chính trị có sự tham gia của các đại biểu dân tộc khác nhau tham gia phát biểu đóng góp vào xây dựng đất nước.
Câu hỏi 4 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 85): Em hãy sử dụng những quy định của pháp luật trong thông tin 1 để nhận xét hành vi của các phần tử trong các trường hợp trên. Theo em hành vi đó có thể xử lí như thế nào?
Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo
Trả lời:
- Hành vi của các phần tử ở tỉnh X gây chia rẽ khối đoàn kết dân tộc, đây là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt theo Điều 116 Bộ luật Hình sự quy định mức phạt cao nhất của khung hình phạt cơ bản đối với tội phá hoại chính sách đoàn kết là hình phạt tù từ 7 năm đến 15 năm.

b. Ý nghĩa của quyền bình đẳng giữa các dân tộc

Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 86): Theo em, ý nghĩa của quyền bình đẳng giữa các dân tộc được thể hiện trong thông tin trên.
Trả lời:
- Ý nghĩa: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc góp phần tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc; thu hẹp khoảng cách giữa các dân tộc; củng cố, phát huy truyền thống dân tộc.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 86): Em hãy nêu ví dụ về những giá trị mà quyền bình đẳng giữa các dân tộc mang lại cho cá nhân và xã hội.
Trả lời:
- Ví dụ về văn hóa - xã hội, mỗi người đều có quyền bình đẳng được học tập và làm việc... Chú ý trình độ học thức cho dân tộc; chú trọng bổ túc văn hóa; khuyến khích anh chị em giáo viên miền xuôi xung phong lên miền núi làm công tác giáo dục; phát triển loại trường thanh niên dân tộc vừa học vừa làm; xóa bỏ mê tín hủ tục; phải đẩy mạnh việc vệ sinh phòng bệnh, để giữ gìn sức khỏe của đồng bào…

2. Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo

a. Pháp luật về quyền bình đẳng giới các tôn giáo

Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 88): Dựa vào các quy định của pháp luật ở thông tin 1, 2, em hãy trình bày những biểu hiện quyền bình đẳng giữa các tôn giáo trong thông tin 3 và 4.
Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo
Trả lời:
- Biểu hiện quyền bình đẳng giữa các tôn giáo:
+ Người có tôn giáo hoặc không có tôn giáo đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ, tôn trọng nhau;
+ Nhà nước tôn trọng và bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người, đối xử bình đẳng giữa các tôn giáo, mọi công dân cần tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau, mọi tôn giáo khi hoạt động phải tuân thủ các quy định của pháp luật,...
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 88): Theo em, những nguy cơ được đề cập đến trong thông tin 4 là gì? Cần ngăn chặn như thế nào để đảm bảo quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện? 
Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo
Trả lời:
- Những nguy cơ đề cập tới thông tin 4 là: chính trị hóa tôn giáo, các thế lực thù địch dễ tác động và không ngừng biến đổi gây bạo loạn hoặc đánh động lòng dân đi ngược lại với nhà nước.
Cần ngăn chặn để đảm bảo quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện:
- Tuyên truyền và hướng về nhà nước tuân theo hiến pháp, luật pháp nhà nước đề cập về tôn giáo.
- Tôn trọng các tôn giáo khác nhua
- Xử lí nghiêm khác những hành vi gây loạn, tác động đến dân chúng làm ảnh hưởng tới trật tự xã hội và con người.

b. Ý nghĩa của quyền bình đẳng giữa các tôn giáo

Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 89): Theo em, ý nghĩa của quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện trong thông tin trên như thế nào?
Trả lời:
- Ý nghĩa: Bình đẳng giữa các tôn giáo khuyến khích các tôn giáo học hỏi lẫn nhau, giúp tăng cường sự hiểu biết và thấu hiểu giữa các nhóm tôn giáo, giúp giảm thiểu những xung đột và tranh chấp, tạo ra môi trường thúc đẩy hoà bình.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 89): Em hãy nêu ví dụ về những lợi ích mà quyền bình đẳng giữa các tôn giáo mang lại cho đời sống con người và xã hội.
Trả lời:
Ví dụ: Mỗi người dân đều có quyền đóng góp, bảo vệ tôn giáo của bản thân nhưng không đi ngược lại với luật pháp Việt Nam quy định.
- Điều này mang lại lợi ích thúc đẩy tình đoàn kết, gắn bó giữa đồng bào có tôn giáo

Luyện tập

Luyện tập 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 89): Em đồng ý hay không đồng ý với nhận định nào dưới đây? Vì sao?
A. Các dân tộc ở Việt Nam tham gia quản lí nhà nước và xã hội là thể hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực chính trị.
B. Công dân tham gia một tôn giáo để Nhà nước dễ quản lí là quy định của pháp luật về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo.
C. Đồng bào các dân tộc có cơ hội như nhau khi lựa chọn việc làm là thể hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực văn hoá, giáo dục.
D. Tôn trọng lẫn nhau giữa công dân thuộc tôn giáo khác nhau hoặc không có tôn giáo là thể hiện quyền bình đẳng giữa các tôn giáo.
E. Bình đẳng giữa các tôn giáo là các tôn giáo khác nhau được hưởng quyền và có nghĩa vụ như nhau theo quy định của pháp luật.
Lời giải:
- Nhận định a. Đồng ý. Pháp luật Việt Nam quy định: Các dân tộc có quyền làm chủ đất nước; tham gia thảo luận, góp ý các vấn đề chung của đất nước; tham gia quản lý nhà nước và xã hội; tham gia vào bộ máy nhà nước.
- Nhận định b. Không đồng ý. Vì: nhà nước Việt Nam thừa nhận và bảo đảm cho công dân có hoặc không có tôn giáo đều được hưởng mọi quyền công dân và có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ công dân, không có sự phân biệt đối xử vì lí do tôn giáo.
- Nhận định c. Không đồng ý. Đồng bào các dân tộc có cơ hội như nhau khi lựa chọn việc làm là thể hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực kinh tế.
- Nhận định d. Đồng ý. Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện ở những phương diện sau: Người có tôn giáo hoặc không có tôn giáo đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ, chấp hành pháp luật, tôn trọng lẫn nhau.
Luyện tập 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 89): Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo thực hiện trong trường hợp nào dưới đây? Vì sao?
a. Các tôn giáo trên địa bàn huyện A được tham gia thảo luận góp ý xây dựng các tiêu chí của mô hình "Xứ đạo bình yên, gia đình văn hóa"
b. Chỉ một số tôn giáo lớn mới có quyền truyền bá, thực hành giáo ló, giáo luật, lễ nghi và quản lí tổ chức của mình.
c. Ủy ban nhân dân xã X phối hợp với Bộ đội biên phòng tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân ở các vùng dân tộc thiểu số, miền núi, ...
d. Chính quyền huyện M của tỉnh Y đã cấp đăng kí sinh hoạt tôn giáo tậo trung theo điểm nhóm cho đồng bào các dân tộc theo tôn giáo nhưng chưa được công nhận về mặt tổ chức.
Lời giải:
- Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo thực hiện trong trường hợp: a, c, d.
+ Vì quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện trong thông tin là góp phần phát huy lòng yêu nước, thúc đẩy tình đoàn kết, gắn bó giữa đồng bào có tôn giáo và không có tôn giáo, là cơ sở tiền đề quan trọng để xây dụng khối đại đoàn kết dân tộc, tạo sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Luyện tập 3 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 90): Em hãy nêu những việc làm để thực hiện quy định của pháp luật về quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo (nêu rõ những việc nên làm, những việc không nên làm).
Lời giải:
- Những việc nên làm: Tìm hiểu về văn hoá, lịch sử, tôn giáo và phong tục tập quán của các dân tộc và tôn giáo khác nhau giúp các em hiểu và trân trọng sự đa dạng văn hoá của các cộng đồng, đồng thời tôn trọng và chấp nhận sự khác biệt giữa các dân tộc và tôn giáo.
- Những việc không nên làm: Phân biệt đối xử hoặc kì thị những người thuộc dân tộc, tôn giáo khác; lan truyền thông tin sai lệch mang tính kích động gây chia rẽ giữa các dân tộc, tôn giáo, đây là hành vi vi phạm pháp luật có thể gây hậu quả xấu.
Luyện tập 4 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 90): Em hãy xử lí tình huống sau
Em hãy xử lí các tình huống sau:
a. Bạn A cho rằng chỉ có Hiến pháp là đạo luật quan trọng nhất của Nhà nước mới cần lấy ý kiến của tất cả mọi người không phân biệt dân tộc, tôn giáo, thành phần. Còn với những dự thảo luật khác thì chỉ cần lấy ý kiến của một số dân tộc, tôn giáo có liên quan.
Em có đồng ý với ý kiến của bạn A không? Vì sao?
b. Xã Q có nhiều đồng bào theo các tôn giáo khác nhau sinh sống. Gần đây, thấy tình hình vi phạm pháp luật trên địa bàn xã có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp nên lãnh đạo xã Q giao cho phòng Tư pháp tổ chức hoạt động phổ biển, giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân. Trong cuộc họp bàn để xây dựng kế hoạch thực hiện, anh H cho rằng vì gần đây có một số tôn giáo mới đến nên tình trạng vi phạm pháp luật mới gia tăng. Do đó, việc tuyên truyền, phổ biến chỉ cần khoanh vùng tập trung vào người dân thuộc những tôn giáo mới này là đủ.
Em nhận xét như thế nào về ý kiến của anh H? Nếu được tham gia cuộc họp đó, em sẽ phát biểu như thế nào?
Lời giải:
a. Em không đồng ý với ý kiến bạn A vì tất cả các công việc của nhà nước đều được sự góp ý của tất cả các tôn giáo đó thể hiện sự bình đẳng giữa các tôn giáo thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau góp phần xây dựng đất nước.
b. Ý kiến của anh H em không đồng ý vì anh đã cho rằng vì có tôn giáo mới nên tình trạng vi phạm pháp luật mới gia tăng.
Nếu em được tham gia em sẽ phát biểu về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện trong thông tin là góp phần phát huy lòng yêu nước, thúc đẩy tình đoàn kết, gắn bó giữa đồng bào có tôn giáo và không có tôn giáo, là cơ sở tiền đề quan trọng để xây dụng khối đại đoàn kết dân tộc, tạo sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nên không thể hoàn toàn đổ lỗi lên tôn giáo mới như vật thể hiện không tôn trọng nhau giữa các tôn giáo.

Vận dụng

Vận dụng 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 90): Em hãy cùng bạn lập kế hoạch tổ chức buổi tham quan một cơ sở tôn giáo theo gợi ý sau:
* Lập kế hoạch:
- Xác định mục đích buổi tham quan,
- Chương trình và thời gian dự kiến,
- Nội dung các hoạt động triển khai tại cơ sở tôn giáo,
- Dự kiến về kinh phí, phương tiện đi lại, các lực lượng tham gia phối hợp,...
* Thuyết trình, giới thiệu kế hoạch trước lớp;
* Tổ chức thực hiện theo kế hoạch.
Trả lời:
Tham quan chùa Trấn Quốc - Cổ tự ngàn năm tuổi bên hồ Tây
Chùa Trấn Quốc từ lâu đã trở thành một địa điểm du lịch và trung tâm Phật giáo vô cùng nổi tiếng ở Việt Nam. Nhờ sự linh thiêng và lịch sử ngàn năm mà đi lễ chùa Trấn Quốc trở thành niềm tin tín ngưỡng của nhiều người. 
1. Đôi nét sơ lược về chùa Trấn Quốc 
1.1 Chùa Trấn Quốc ở đâu?
- Địa chỉ: phía Đông bên Hồ Tây, số 46 Thanh Niên, phường Yên Phụ, quận Tây Hồ, Hà Nội. 
- Giờ mở cửa:
+ Ngày thường: 8:00 - 16:00 hàng tuần, riêng giao thừa đền mở hết đêm.
+ Ngày mồng 1 và ngày rằm: 6:00 – 18:00 .
- Giá vé: 5.000 VND / người / lần.
+ Chùa Trấn Quốc tọa lạc trên một hòn đảo nhỏ của Hồ Tây, thuộc quận Tây Hồ. Nơi đây từng được coi là trung tâm Phật giáo của triều Lý - Trần tại kinh thành Thăng Long. Vào năm 2021, chùa Trấn Quốc được báo Daily Mail của Anh bình chọn là 1 trong 16 ngôi chùa đẹp nhất thế giới. 
1.2 Thời điểm thích hợp để tham quan chùa Trấn Quốc 
- Nằm giữa trung tâm thành phố Hà Nội, chùa Trấn Quốc là ngôi chùa cổ linh thiêng được nhiều người dân thủ đô ghé đến thắp hương. Cứ vào ngày mùng 1 hoặc 15 hàng tháng thì các tăng ni, phật tử trở về chùa để thắp nhang, du ngoạn, hành hương, khấn phật. Vào dịp lễ tết, chùa không chỉ đông đúc tấp nập người dân Hà Nội mà còn cả du khách thập phương. Bên cạnh đó, bạn còn có thể kết hợp tham quan hồ Tây, hồ Trúc Bạch. 
Với bề dày lịch sử hơn 1.500 tuổi, chùa Trấn Quốc chính là danh lam thắng cảnh đẹp nhất tại mảnh đất kinh kỳ xưa và thủ đô Hà Nội ngày nay. Ngoài ra, bạn cũng có thể đến chùa vào bất cứ thời điểm nào trong năm để tận hưởng cảm giác an nhiên nơi cửa phật. Còn nếu bạn không thích đông đúc thì hãy đến vào những ngày bình thường trong tháng cũng được nhé! 
2. Hướng dẫn di chuyển đến chùa Trấn Quốc 
- Chùa Trấn Quốc chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 4km về hướng Đông. Có rất nhiều phương tiện di chuyển đến Hà Nội và đưa bạn đến nơi này. Nếu bạn đi bằng ô tô hoặc xe máy thì chỉ khoảng 15 đến 20 phút là đến được nơi này. Bạn có thể gửi xe miễn phí tại đây nữa đấy. 
- Một phương tiện di chuyển đến chùa Trấn Quốc khác mà bạn có thể cân nhắc là xe bus. Đây là phương tiện được các tăng ni phật tử của chùa thường xuyên sử dụng. Có 2 tuyến xe bus để di chuyển đến chùa vừa thuận tiện vừa nhanh chóng: tuyến bus số 33 (Bến xe Yên Nghĩa - Xuân Đỉnh) và tuyến bus số 50 (Long Biên - Sân vận động Quốc gia).
3. Một số lưu ý bạn cần biết khi đi chùa Trấn Quốc 
Chùa Trấn Quốc là nơi linh thiêng và thanh tịnh, nên khi đến tham quan nơi này bạn nên chú ý một vài điều dưới đây: 
- Ăn mặc lịch sự, giản dị, thanh lịch, không mặc đồ hở hang, gây phản cảm.
- Tránh gây mất trật tự, không nói tục hay có thái độ khiếm nhã khi tham quan nơi này.
- Không được hái hoa, bẻ cành, làm mất cảnh quan của chùa.
- Cần giữ gìn vệ sinh chung và không vứt rác bừa bãi tại nơi này. 
Vận dụng 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 12 (trang 90): Sưu tầm các văn bản pháp luật quy định về quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo và xây dựng thành bộ tư liệu số để sử dụng cho hoạt động tuyên truyền nhân ngày “Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc 18/11” hằng năm.
Trả lời:
- Một số ăn bản pháp luật quy định về quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo:
+ Luật tín ngưỡng tôn giáo năm 2016.
+ Quyết định số 135/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Chương trình phát triển KTXH các xã đặc biệt khó khăn miền núi và vùng sâu, vùng xa.
+ ….