Mở đầu
Mở đầu SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 116): Em hãy cùng các bạn tham gia trò chơi “Ai nhanh hơn”: Nêu những hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm.Trả lời:
(*) Tham khảo: Một số hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm:
- Đánh đập, hành hạ, gây thương tích đối với người khác.
- Xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác.
- Bịa đặt thông tin sai sự thật, vu cáo người khác.
- Bắt giữ, giam giữ người trái quy định của pháp luật
- ….
1. Quyền bất khả xâm phạm về thân thể
Câu hỏi a SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 117): Từ thông tin về quy định của Hiến pháp và Bộ luật Tố tụng Hình sự, theo em trong các tình huống trên quyền nào của công dân bị vi phạm? Vì sao?Trả lời:
- Trong tình huống 1, không có quyền nào của công dân bị vi phạm.
- Trong tình huống 2, quyền bất khả xâm phạm về thân thể của anh K bị vi phạm.
Câu hỏi b SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 117): Em còn biết những hành vi đúng, sai nào khác trong việc bắt và giam giữ người? Vì sao?
Trả lời:
Ngoài các tình huống trên, còn có các hành vi đúng, sai khác trong việc bắt và giam giữ người:
+ Hành vi đúng: Bắt khi có lệnh của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; bắt người đang phạm tội quả tang;... Vì những hành vi bắt người này được pháp luật quy định cho những người có thẩm quyền và trong từng trường hợp cụ thể.
+ Hành vi sai: Bắt, giam giữ người do nghi ngờ người trộm cắp tài sản; bắt, giam giữ người vì không trả nợ;...
2. Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm
Câu hỏi a SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 119): Từ thông tin 1 và 3, theo em trong tình huống 1, anh S đã xâm phạm quyền nào của anh Q?
Trả lời:
- Trong tình huống 1, anh S đã xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ của anh Q.
Câu hỏi b SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 119): Từ thông tin 2, em hãy cho biết trong tình huống 2, chị M đã xâm phạm đến quyền nào của chị N? Chị N có thể làm gì để bảo vệ quyền của mình?
Trả lời:
- Trong tình huống 2, chị M đã xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ về danh dự và nhân phẩm cuat chị N.
3. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 121): Trong thông tin trên, theo em, hành vi vi phạm có thể gây ra những hậu quả gì? Trách nhiệm pháp lí nào được áp dụng đối với hành vi vi phạm?Trả lời:
- Trong thông tin Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi vi phạm có thể dẫn đến hậu quả là: bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, bị phạt tù; ngoài ra, người vi phạm có thể còn bị phạt tiền.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 121): Từ trường hợp trên, em hãy cho biết hậu quả nào đã xảy ra đối với hành vi của D khi vu khống, xâm phạm đến nhân phẩm và danh dự của chị H
Trả lời:
- Hành vi của D vu khống, xâm phạm đến nhân phẩm và danh dự của chị H nên đã bị phạt tiền và buộc phải xin lỗi, công khai cải chính trên mạng xã hội.
4. Trách nhiệm của học sinh trong thực hiện quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân
Câu hỏi mục 4 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 122): Em nhận xét như thế nào về cách thể hiện trách nhiệm của các bạn trong trường hợp trên?Trả lời:
- Trong trường hợp trên, trước hành vi sai phạm của bạn V, các bạn học sinh trong lớp đã có các cách xử sự khác nhau:
+ Một số bạn đã thể hiện trách nhiệm, coi hành vi của V là xâm phạm danh dự, uy tín của Q nên đã khuyên V dừng việc hành vi, việc làm của mình.
+ Một số bạn khác đã thể hiện thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân.
Luyện tập
Luyện tập 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 122): Hành vi nào dưới đây xâm phạm đến danh dự và nhân phẩm của người khác? Vì sao?Lời giải:
- Hành vi xâm phạm đến danh dự và nhân phẩm của người khác là: A và C.
+ Vì việc chê bai, xúc phạm người khác trước mặt nhiều người là những hành vi cố tình xâm phạm đến nhân phẩm và danh dự, tùy từng mức độ mà sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi đó.
Luyện tập 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 122): Công ty K kí hợp đồng thuê nhà của ông H làm văn phòng làm việc, trong đó thoả thuận tiền thuê mỗi quý được trả vào ngày mùng 5 tháng đầu tiên của quý. Đã quá hạn nhưng Công ty K vẫn không trả tiền cho ông H, với lí do công ty đang khó khăn về tài chính. Đòi tiền không được, ông H khoá cửa nhà lại, nhốt 5 người của công ty đang ở trong phòng làm việc. 3 giờ sau, mọi người trong nhà mới được giải thoát, nhờ sự can thiệp của Công an phường.
Theo em, ông H có vi phạm pháp luật không? Vi phạm như thế nào?
Lời giải:
- Ông H đã có hành vi vi phạm pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân.
- Hành vi vi phạm của ông H là: Tự ý giam giữ trái phép 5 người của ty K; thực hiện hành vi giam người trái pháp luật, xâm phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân.
Luyện tập 3 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 123): Hành vi của Q đã xâm phạm đến quyền gì của H? Giải thích vì sao?
Lời giải:
- Hành vi của Q đã xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ về danh dự và nhân phẩm của H, vì đã thường xuyên nói xấu H trên mạng xã hội, mục đích là để hạ thấp uy tín, danh dự của H.
Luyện tập 4 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 123): Ông H và ông M có xích mích, nhiều lần lời qua tiếng lại. Từ chửi nhau dẫn đến xô xát, N là con trai ông H cầm khúc gỗ đánh P là con trai ông M khiến P bị gãy xương sườn. P phải điều trị tại bệnh viện, mất chi phí hơn 30 triệu đồng.
Hành vi của N đã vi phạm quyền nào của công dân? Hành vi đó sẽ phải chịu hậu quả gì?
Lời giải:
- Hành vi của N đã xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ của công dân. Hành vi đó tuỳ theo mức độ có thể bị xử lí hình sự như: phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù; ngoài ra, N còn phải chịu trách nhiệm dân sự, phải trả tiền bồi thường cho anh P do phải điều trị tại bệnh viện.
Luyện tập 5 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 123): Tự liên hệ bản thân, trong cuộc sống em đã thực hiện quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân như thế nào.
Lời giải:
* Những việc làm của bản thân trong việc thực hiện quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân:
- Tích cực, chủ động tìm hiểu các quy định của pháp luật về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
- Có ý thức tôn trọng tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của mình và của người khác.
- Tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
- Đấu tranh, phê phán, tố cáo những hành vi vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
- Tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền phổ biến kiến thức pháp luật về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân đến những người xung quanh.
Vận dụng
Vận dụng SGK Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều Bài 17 (trang 123): Em hãy cùng các bạn trong nhóm sưu tầm thông tin và thiết kế sản phẩm tuyên truyền về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân trong khu dân cư (xã, phường, thôn, xóm); trình bày kế hoạch trước lớp.Trả lời:
- Tham khảo: Tờ gấp tuyên truyền về: quyền bất khả xâm phạm về thân thể, sức khỏe của công dân
