I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NỀN KINH TẾ
- 1949: Thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, thực hiện cải cách ruộng đất, quốc hữu hóa tư liệu sản xuất.
- Cuối thập niên 70: Cải cách và mở cửa với chính sách 4 hiện đại hóa (công nghiệp, nông nghiệp, khoa học - kỹ thuật, quốc phòng).
* Các biện pháp cụ thể:
- Vận hành kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Tăng cường đầu tư.
- Mở rộng quyền tự chủ cho doanh nghiệp.
- Ứng dụng khoa học - kỹ thuật.
- Phát triển dịch vụ và kế hoạch kinh tế phù hợp.
* Thành tựu:
- GDP tăng nhanh, đạt 14.688 tỉ USD (2020), đứng thứ 2 thế giới.
- Kinh tế tăng trưởng cao và ổn định.
- Chuyển dịch cơ cấu GDP theo hướng hiện đại.
- Một trong những quốc gia thu hút FDI hàng đầu thế giới (2020).
II. CÁC NGÀNH KINH TẾ
- Công nghiệp
+ Ngành kinh tế quan trọng hàng đầu, tăng trưởng cao.
+ GDP công nghiệp (2020) gần gấp đôi so với 2010.
+ Sản phẩm đứng đầu thế giới: Than, điện, ô tô.
* Chuyển dịch theo hướng hiện đại:
+ Ô tô: 32% sản lượng toàn cầu, phát triển xe năng lượng mới.
+ Hàng không vũ trụ: Phóng thành công Thần Châu, thám hiểm Mặt Trăng, sao Hỏa.
+ Công nghệ: Điện thoại thông minh, máy tính, camera giám sát.
+ Trung tâm công nghiệp: Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu, Nam Kinh, tập trung ở miền Đông.
- Nông nghiệp
+ Cải cách từ 1978, giao đất, tự chủ sản xuất, phát triển hạ tầng, ứng dụng công nghệ.
* Trồng trọt:
+ Chiếm 64,1% tổng sản lượng nông nghiệp (2020).
+ Lúa gạo, lúa mì đứng đầu thế giới.
+ Lúa gạo trồng Hoa Trung, Hoa Nam, lúa mì trồng Hoa Bắc, Đông Bắc.
* Chăn nuôi:
+ Chiếm 35,9% nông nghiệp.
+ Lợn, bò, cừu, gia cầm, phân bố theo khu vực.
* Thủy sản:
+ Sản lượng đứng đầu thế giới, >65 triệu tấn (2020).
+ Nuôi trồng chiếm >52 triệu tấn.
* Lâm nghiệp:
+ Độ che phủ rừng thấp, nhưng đang mở rộng.
+ Mục tiêu đến 2035: 26% diện tích lãnh thổ.
* Dịch vụ
+ Phát triển nhanh, chiếm tỉ trọng lớn nhất GDP.
* Thương mại:
+ Bán lẻ hàng hóa ~5400 tỉ USD (2020).
+ Xuất khẩu chiếm 14,7% toàn cầu.
* Giao thông:
+ Mạng lưới đường sắt, đường cao tốc >160.000 km, dài nhất thế giới.
+ 230 sân bay, tiêu biểu: Đại Hưng (Bắc Kinh), Hàng Châu, Hồng Kông.
+ Hàng hải: Thượng Hải, Thanh Đảo, Thâm Quyến.
+ Công nghệ viễn thông: Tiên phong 5G, mạng 5G lớn nhất thế giới. Số điện thoại trung bình trên 100 dân cao nhất.
* Du lịch:
+ Tài nguyên phong phú, nhiều di sản UNESCO.
+ Năm 2019, đón >31,9 triệu lượt khách, doanh thu 131,2 tỉ USD.