1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của Ấn Độ
- Vị trí: Bán đảo Nam Á, phía Bắc bị ngăn cách bởi dãy Hi-ma-lay-a, ba mặt còn lại giáp biển.
- Địa hình:
+ Miền Bắc: Đồng bằng Ấn - Hằng, màu mỡ, thuận lợi cho nông nghiệp.
+ Miền Tây Nam: Cao nguyên Đê-can rộng lớn.
+ Khí hậu: Đa dạng, ảnh hưởng bởi địa hình và gió mùa.
2. Ấn Độ dưới thời các triều đại phong kiến
a. Vương triều Gúp-ta
- Thời gian ra đời: Khoảng đầu thế kỷ IV, San-đra Gúp-ta I lên ngôi, thống nhất đất nước, lập ra vương triều Gúp-ta
- Chính trị:
+ Chế độ quân chủ tập quyền, vua có quyền lực tối cao.
+ Lãnh thổ mở rộng, thống nhất phần lớn bán đảo Ấn Độ.
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp phát triển nhờ công cụ sắt và thủy lợi.
+ Thủ công nghiệp nổi bật với nghề luyện kim, dệt...
+ Thương mại mở rộng, giao lưu với Đông Nam Á, A-rập, Trung Quốc.
+ Xã hội: Đời sống nhân dân ổn định, sung túc hơn trước.
b. Vương triều Hồi giáo Đê-li
- Thời gian ra đời: Cuối thế kỷ XII, người Hồi giáo gốc Thổ Nhĩ Kỳ đã xâm lược Ấn Độ và lập ra Vương triều Hồi giáo Đê-li 1206).
- Chính trị:
+ Nhà vua có quyền lực tối cao.
+ Ấn Độ chia thành nhiều đơn vị hành chính do tướng lĩnh Hồi giáo cai quản.
+ Xâm chiếm lãnh thổ của các tiểu quốc Nam Ấn.
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp chú trọng trồng lúa.
+ Thủ công nghiệp và thương mại phát triển, nhiều thành thị, hải cảng lớn.
- Xã hội:
+ Mâu thuẫn tôn giáo, sắc tộc sâu sắc.
+ Nhiều cuộc đấu tranh của nhân dân chống triều đình.
c. Vương triều Mô-gôn
- Thời gian ra đời: đầu thế kỷ XVI, người Hồi giáo gốc Mông Cổ ở Ấn Độ đã lật đổ vương triều Đê-li lập ra Vương triều Mô-gôn.
- Nét nổi bật:
+ Không phân biệt nguồn gốc, củng cố vương triều.
+ Thịnh vượng dưới thời vua A-cơ-ba với nhiều cải cách tiến bộ.
+ Sau A-cơ-ba, Ấn Độ khủng hoảng, bị thực dân Anh xâm lược giữa thế kỷ XIX.
- Cải cách của vua A-cơ-ba:
+ Chính trị: Cải cách bộ máy nhà nước, sửa đổi luật pháp.
+ Kinh tế: Định mức thuế hợp lý, thống nhất đo lường.
+ Xã hội: Xây dựng hòa hợp dân tộc, ngăn chặn bóc lột.
3. Thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ từ thế kỷ IV đến giữa thế kỷ XIX
- Tôn giáo:
+ Đạo Bà La Môn phát triển thành Hin-đu giáo.
+ Phật giáo phân hóa thành Đại thừa và Tiểu thừa, phát triển mạnh dưới thời Gúp-ta.
+ Đạo Hồi du nhập, phổ biến dưới Vương triều Đê-li.
- Chữ viết - Văn học:
+ Chữ Phạn hoàn chỉnh, dùng sáng tác văn học.
+ Văn học đa dạng thể loại, tiêu biểu là Sơ-kun-tơ-la của Ka-li-đa-sa.
- Kiến trúc - Điêu khắc:
+ Bị ảnh hưởng sâu sắc bởi tôn giáo.
+ Nhiều công trình như đền thờ, chùa, lăng mộ vẫn tồn tại đến nay.