Lý thuyết Lịch Sử 8 Kết nối tri thức Bài 13: Sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX

1. Thành tựu tiêu biểu về khoa học và kỹ thuật

- Khoa học tự nhiên:

+ Vật lý: I. Niu-tơn công bố Thuyết vạn vật hấp dẫn (TK XVIII).

+ Vật lý & Hoá học: M. Lô-mô-nô-xốp công bố Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng (TK XVIII).

+ Sinh học: S. Đác-uyn đưa ra Thuyết tiến hóa (TK XIX), giải thích sự đa dạng chủng loài.

* Tác động:

+ Thay đổi nhận thức về vũ trụ và sự vận động theo quy luật.

+ Đặt nền móng cho sự phát triển kỹ thuật và công nghiệp.

- Khoa học xã hội:

+ Đức: Chủ nghĩa duy vật, phép biện chứng (L. Phoi-ơ-bách, G. Hê-ghen).

+ Anh: Kinh tế chính trị học tư sản (A. Xmít, D. Ri-các-đô).

+ Pháp & Anh: Chủ nghĩa xã hội không tưởng (C. H. Xanh Xi-mông, S. Phu-ri-ê, R. Ô-oen).

+ Chủ nghĩa xã hội khoa học (C. Mác, Ph. Ăng-ghen, TK XIX).

* Tác động:

+ Phê phán chủ nghĩa tư bản.

+ Hình thành tư tưởng đấu tranh của giai cấp công nhân.

- Kỹ thuật:

+ Giao thông vận tải: Phơn-tơn chế tạo tàu hơi nước (1807).

+ Luyện kim: Phát minh lò cao, tạo ra thép, nhôm.

+ Điện: Sự ra đời của động cơ điện, điện thoại, vô tuyến điện.

+ Ô tô, máy bay: Phát minh động cơ đốt trong.

+ Nông nghiệp: Máy kéo, phân hoá học, máy gặt đập ra đời.

* Tác động:

+ Cách mạng công nghiệp, tăng năng suất lao động.

+ Xuất hiện các trung tâm công nghiệp lớn, giao thông vận tải phát triển nhanh chóng.

2. Sự phát triển của văn học và nghệ thuật

* Văn học:

+ Pháp: Tấn trò đời (H. Ban-dắc), Những người khốn khổ (V. Huy-gô).

+ Nga: Chiến tranh và hòa bình (Lép Tôn-xtôi), A. Pu-skin.

+ Đức: Giô-han Gớt, Ph. Si-lơ.

+ Anh: S. Đích-ken, W. Thác-cơ-rê.

- Tác động:

+ Phản ánh hiện thực xã hội, lên án bất công.

+ Thức tỉnh, khích lệ đấu tranh vì tự do, hạnh phúc.

* Nghệ thuật:

- Âm nhạc:

+ TK XVIII: W. Mô-da (Áo), S. Bách (Đức) – nền tảng âm nhạc cổ điển.

+ TK XIX: L. Bét-thô-ven (Đức), Ph. Sô-panh (Ba Lan), P. I. Trai-cốp-xki (Nga).

- Kiến trúc: Cung điện Véc-xai (Pháp) – công trình đồ sộ, lộng lẫy.

- Hội họa: Ơ. Đơ-la-croa (Pháp), Ph. Gôi-a (Tây Ban Nha), V. Van Gốc (Hà Lan).

-Tác động: Phê phán xã hội đương thời, cổ vũ cuộc đấu tranh của người lao động.