Giải Địa Lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 10: Liên minh châu Âu

- Vị thế của EU trong nền kinh tế thế giới:

+ EU là một trong những trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới.

+ EU là tổ chức thương mại hàng đầu thế giới.

- Hợp tác và liên kết trong EU

+ Thị trường chung châu Âu.

+ Hợp tác trong sản xuất và dịch vụ

+ Liên kết vùng châu Âu

- Các quốc gia thành viên của EU theo quá trình hình thành và phát triển.

- Quy mô của EU( số thành viên, diện tích,số dân,GDP).

- Năm 1967, cộng đồng châu Âu bao gồm 6 thành viên là CHLB Đức, Pháp, I - ta- li- a, Hà Lan, Bỉ,Lúc xăm bua được hợp nhất tự cộng đồng Than và thép châu Âu, Cộng đồng kinh tế châu Âu, Cộng đồng Nguyên tử châu Âu.

- Đến năm 2022 EU có 27 thành viên chính thức. Tổng diện tích là 4.2 triệu km2. Tổng số dân là 446.9 triệu người. Với GDP là 17 088,6 tỉ USD.

* Mục tiêu của EU được thể hiện thông qua Hiệp ước Ma-xtrich (1993) và được bổ sung tại Hiệp ước Li-xbon (2009) với nội dung sau:

- Duy trì hoà bình và bảo đảm an ninh cho các quốc gia thành viên và thế giới;

- Duy trì, phát huy giá trị văn hoá và đảm bảo phúc lợi của công dân các nước thành viên;

- Thúc đẩy tự do lưu thông (hàng hoá, con người, dịch vụ, vốn) giữa các nước thành viên nhằm hướng đến một thị trường thống nhất;

- Tăng cường hợp tác, liên kết giữa các quốc gia thành viên về mọi mặt (kinh tế, pháp luật, an ninh, nội vụ,…).

- Hiện nay, nhiều vấn đề kinh tế và chính trị của các quốc gia thành viên do các cơ quan đầu não của EU quyết định.

- Các cơ quan đầu não của EU bao gồm: Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu, Uỷ ban Liên minh châu Âu, Hội đồng Bộ trưởng EU, Toà Kiểm toán châu Âu, Tòa án Công lí EU, Ngân hàng Trung ương châu Âu.

- Năm 2021, GDP của EU chiếm 17,8% GDP toàn cầu và lớn thứ ba trên thế giới, sau Hoa Kỳ và Trung Quốc. GDP/người đạt mức cao (38 234 USD), gấp 3,1 lần mức trung bình toàn thế giới.

- Ba nền kinh tế lớn nhất EU là Cộng hoà Liên bang Đức, Pháp, I-ta-li-a cũng là những cường quốc kinh tế trên thế giới và thuộc nhóm các quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất thế giới (G7).

- Thương mại: EU là một trung tâm thương mại lớn trên thế giới. EU hội nhập sâu rộng vào thị trường toàn cầu và trở thành đối tác thương mại hàng đầu của 80 quốc gia. Năm 2021, trị giá xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ của EU cao nhất thế giới, chiếm 31,0% trị giá toàn cầu.

- Đầu tư nước ngoài: EU có giá trị đầu tư ra nước ngoài cao thứ hai trên thế giới (sau Hoa Kỳ, năm 2021). EU có nguồn vốn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cao nhất thế giới.

- Tài chính ngân hàng: Hoạt động tài chính của EU tác động đến các quy định, sự minh bạch, dịch vụ và công nghệ tài chính của thế giới, thể hiện ở các lĩnh vực: ngân hàng, bảo hiểm và thị trường vốn.

- Một số lĩnh vực sản xuất của EU có vị trí cao trên thế giới là chế tạo máy, hóa chất, hàng không - vũ trụ, sản xuất hàng tiêu dùng,...

- Thứ nhất, Thị trường chung châu Âu

+ Năm 1993, EU đã thiết lập một thị trường chung với bốn mặt tự do lưu thông (hàng hoá, con người, dịch vụ và tiền vốn).

+ Năm 1999, đồng Ơ-rô được chính thức đưa vào lưu hành. Đến năm 2022, có 19 quốc gia thành viên EU sử dụng đồng Ơ-rô. Hiện nay, Ơ-rô là đồng tiền có số lượng dự trữ lớn, mang ý nghĩa thương mại và là một trong những đồng tiền có ảnh hưởng quan trọng đối với thế giới.

- Thứ hai, hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ

- Trong lĩnh vực công nghiệp, các nước EU hợp tác với nhau ngành công nghiệp hàng không vũ trụ ( máy bay E-bớt ), sản xuất ô tô, điện tử - tin học,…

- Trong lĩnh vực nông nghiệp, tăng cường hợp tác sản xuất và tiêu thụ nông sản, bảo đảm an ninh lương thực chung và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới;

- Trong lĩnh vực dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ vận tải được thúc đẩy mạnh mẽ thông qua chính sách lưu thông. Hệ thống giao thông vận tải ( đường ô tô, đường sắt cao tốc, đường hàng không, đường thuỷ nội địa, đường biển và đường ống ) ở các quốc gia thành viên EU được kết nối thông suốt và hiện đại, giúp việc đi lại nhanh và an toàn hơn.

- Thứ ba, liên kết vùng châu Âu:

+ Liên kết vùng châu Âu có thể nằm hoàn toàn ở bên trong ranh giới EU hoặc có một phần nằm bên ngoài ranh giới EU.

+ Hiện nay, EU có khoảng 158 liên kết vùng. Việc phát triển liên kết vùng châu Âu được chú trọng nhằm: Tăng cường quá trình liên kết và nhất thể hoá ở EU; Tạo điều kiện thuận lợi cho chính quyền và người dân ở vùng biên giới cùng nhau thực hiện các dự án chung trong kinh tế, văn hóa, giáo dục, an ninh để tận dụng lợi thế so sánh của riêng mỗi nước; Tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân các nước ở khu vực biên giới.

* Nhận xét: Hoạt động ngoại thương được đẩy mạnh thông qua quá trình xuất nhập khẩu. Năm 2021 EU dẫn đầu thế giới về hoạt động thương mại.

- Các mặt hàng xuất khẩu hàng đầu EU là máy móc, thiết bị, dược phẩm, xe có động cơ,.. 

+ Xóa bỏ những trở ngại trong phát triển kinh tế.

+ Thực hiện một chính sách thương mại với các nước ngoài liên minh Châu Âu.

+ Tăng cường sức mạnh kinh tế và khả năng cạnh tranh của EU đối với các trung tâm kinh tế lớn trên thế giới.

- Nhiệm vụ 1: Sưu tầm thông tin và trình bày về một lĩnh vực hợp tác trong sản xuất của EU.

- Nhiệm vụ 2: Sưu tầm thông tin và trình bày về một liên kết vùng trong EU.

Hợp tác sản xuất máy bay Airbus

+ Airbus bắt đầu từ một tập đoàn của các nhà sản xuất hàng không vũ trụ, Airbus Industrie. Các công ty quốc phòng và hàng không vũ trụ của Liên minh châu Âu năm 1999 và 2000 đã cho phép thành lập một công ty cổ phần đơn giản hóa vào năm 2001, thuộc sở hữu của EADS (80%) và BAE Systems (20%).

+ Sau quá trình mở rộng mặt hàng BAE (British Aerospace) đã bán cổ phần của mình cho EADS vào ngày 13 tháng 10 năm 2006.

+ Airbus sử dụng khoảng 63.000 nhân công tại 16 địa điểm ở 4 quốc gia Liên minh châu Âu: Pháp, Đức và Tây Ban Nha, Anh. Khâu lắp ráp cuối cùng được đặt tại Toulouse, Pháp; Hamburg, Đức, Seville, Tây Ban Nha, và từ năm 2009 đặt thêmnhà máy tại Thiên Tân, Trung Quốc.

+ Hãng cũng đang trong quá trình hoàn thiện nhà máy mới tại thành phố Mobile thuộc tiểu bang Alabama, Mỹ. Airbus còn có các công ty con ở Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ. Công ty giới thiệu và đưa ra thị trường thương mại máy bay chở khách fly-by-wire (Điều khiển điện tử) đầu tiên - Airbus A320, và máy bay chở khách lớn nhất thế giới, Airbus A380.