Mở đầu
Mở đầu SGK Địa Lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 22): Quá trình toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học- công nghệ đã tác động sâu sắc đến những vấn đề an ninh toàn cầu. Vậy một số vấn đề an ninh toàn cầu nổi bật hiện nay là gì? Tại sao phải bảo vệ nền hòa bình thế giới?Trả lời:
- Một số vấn đề an ninh toàn cầu hiện nay:
+ An ninh lương thực.
+ An ninh nguồn nước.
+ An ninh năng lượng.
+ An ninh mạng.
- Sự cần thiết phải bảo vệ hòa bình.
+ Trên thế giới hiện nay có nhiều mối đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế như: đói nghèo; xung đột vũ trang; biến đổi khí hậu; tranh chấp biên giới, lãnh thổ trên đất liền và trên biển,…
+ Bảo vệ hòa bình trên thế giới giúp: tăng trưởng kinh tế; tăng cường mối quan hệ hợp tác; tạo sự thịnh vượng cho các quốc gia; đem lại cuộc sống tự do ấm no, hạnh phúc cho nhân loại.
I. Một số vấn đề an ninh toàn cầu
Câu hỏi mục I SGK Địa Lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 22): Dựa vào hình 6.2 và thông tin trong bài, hãy lựa chọn và trình bày ít nhất một vấn đề về an ninh toàn cầu hiện nay
- Khái niệm
+ Năng lượng là nhân tố tác động trực tiếp đến kinh tế - xã hội ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế.
+ An ninh Năng lượng được hiểu là việc duy trì các nguồn cung cấp năng lượng, giá cả hợp lý, đồng thời phải tiến hành bảo vệ môi trường và cung cấo khả năng ứng phó trong trường hợp khẩn cấp.
- Tình trạng An ninh Năng lượng trên Thế giới hiện nay
+ Các nguồn năng lượng truyền thống đang dần cạn kiệt
+ Nhu cầu tiêu thụ năng lượng lớn và tốc độ gia tăng nhu cầu tiêu thụ năng lượng nhanh của khu vực đe dọa nghiêm trọng đến tình hình an ninh năng lượng ở khu vực do cung không đáp ứng đủ cầu, đồng thời dẫn đến những vấn đề về môi trường.
+ Nguy cơ gián đoạn nguồn cung ngày càng tăng do tình hình bất ổn chính trị ở các quốc gia Trung Đông - nơi có nguồn cung cấp dầu mỏ và khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) lớn.
+ Vấn đề an toàn khi vẩn chuyển trên biển như: biến đổi khí hậu thường xuyên có bão, hoạt động của cướp biển ngày càng nhiều, tình hình chính trị bất ổn định ở một số quốc gia ven biển,…
- Giải pháp nhằm giải quyết vấn đề năng lượng
+ Sử dụng tiết kiệm, khai thác hợp lý, tìm kiếm và đưa vào sử dụng các nguồn năng lượng thay thế;
+ Xây dựng cơ chế hợp tác an ninh năng lượng toàn khu vực và trên thế giới
+ Mỗi quốc gia chủ động kiểm soát và sử dụng năng lượng có hiệu quả và có trách nhiệm.
II. Sự cần thiết phải bảo vệ hòa bình
Câu hỏi mục II SGK Địa Lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 25): Dựa vào hình 6.3 và thông tin trong bài, hãy cho biết vì sao cần thiết phải bảo veeh nền hòa bình trên thế giới.
- Bảo vệ hòa bình là đảm bảo tình trạng bình yên, ổn định cho phát triển, không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, duy trì mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp pháp giữa các quốc gia, dân tộc, người dân.
- Để bảo vệ hòa bình trên thế giới, các quốc gia cần tăng cường đối thoại để giải quyết mâu thuẫn, xung đột, loại bỏ vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí huỷu diệt hàng loạt khác.
Luyện tập
Luyện tập SGK Địa Lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 26): Dựa vào kiến thức đã học, lựa chọn một vấn đề an ninh toàn cầu và hoàn thành sơ đồ:
Lời giải:
Vận dụng
Đề bài: Hãy tìm hiểu về vai trò và một số hoạt động của Liên hợp quốc trong việc giữ gìn hòa bình trên thế giới.Thông tin tham khảo:
- Vai trò của Liên Hợp quốc còn được thể hiện qua thực tiễn hoạt động trong hơn 60 năm qua. Những tác động tích cực, to lớn đến mọi mặt của đời sống quốc tế và từng dân tộc tuy rằng tổ chức này đã phải trải qua nhiều khó khăn và chịu một số hạn chế. Số lượng thành viên có sự tăng lên nhanh chóng làm hiệu quả lên việc thúc đẩy quá trình thực dân hóa, góp phần đưa các vùng lãnh thổ không tự quản gồm tới hơn 700 triệu người trở thành 80 quốc gia độc lập.
- Theo đề nghị của những bên xung đột tổ chức Liên Hợp quốc đã triển khai hơn 60 hoạt động gìn giữ hòa bình nhằm góp phần tạo môi trường thuận lợi cho các bên đi đến các thỏa thuận chấm dứt xung đột và thực hiện các thỏa thuận đó. Liên Hợp quốc đã xây dựng và tiến hành soạn thảo được 15 Công ước quốc tế về giải trừ quân bị, đóng góp tích cực vào việc duy trì hòa bình và ổn định Thế giới. Do đó, lực lượng gìn giữ hòa bình của tổ chức Liên Hợp quốc đã được trao tặng Giải thưởng Hòa bình Nobel vào năm 1988. Sau đó, Tổ chức Liên Hợp quốc và ông Tổng thư ký Kofi Anna được tặng Giải thưởng Hòa bình Nobel năm 2001
- Những đóng góp lớn của tổ chức Liên Hợp quốc là đã góp phần ngăn chặn không để xảy ra một cuộc chiến tranh Thế giới mới trong 62 năm qua. Những cuộc khủng hoảng quốc tế đã được giải quyết với sự trung gian hòa giải của tổ chức Liên Hợp quốc. Theo những số liệu được thống kê bởi Liên Hợp quốc, tổ chức đã hỗ trợ được các cuộc thương lượng đưa đến giải pháp hòa bình cho hơn 170 cuộc xung đột xảy ra trên khắp các khu vực trên Thế giới.