I. Hệ thống hóa kiến thức
II. Bài tập
Bài tập 1: Tìm ví dụ minh hoạ cho các loại virus theo nội dung bảng sau:
|
Các loại virus |
Ví dụ minh họa |
|
Virus trần |
Ebola Virus, Tobacco mosaic virus, Poliovirus,… |
|
Virus có vỏ |
Herpes virus, HIV, virus cúm, HBV, corona virus,… |
|
Virus có cấu trúc khối |
Andeno, Hecpet, HIV, Influenza, Poliovirus,… |
|
Virus có cấu trúc xoắn |
Tobacco mosaic virus, Rhabdovirus, Morbillivirus,… |
|
Virus có cấu trúc hỗn hợp |
Variola virus, phage T2, phage T4,… |
|
Virus |
Thụ thể |
|
Sởi |
hệ bạch huyết, tế bào đường hô hấp |
|
Cúm |
tế bào miêm mạc đường hô hấp |
|
Đậu mùa |
tế bào da |
Lời giải:
- Các biện pháp phòng chống lây truyền virus qua đường hô hấp:
+ Đeo khẩu trang thường xuyên nơi công cộng, nơi tập trung đông người,...;
+ Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay, giữ vệ sinh nhà cửa và các vật dụng sạch sẽ;
+ Giữ khoảng cách khi tiếp xúc với người khác;
+ Thực hiện khai báo y tế theo quy định,...
- Các biện pháp phòng chống lây truyền virus qua đường tiêu hoá:
+ Thực hiện ăn uống hợp vệ sinh, ăn chín uống sôi;
+ Không dùng chung bát, đũa, ly uống nước,... với người khác.
- Các biện pháp phòng chống lây truyền virus qua đường tình dục, máu, dùng chung các đồ vật hằng ngày:
+ Sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội; tiệt trùng các dụng cụ y tế, không dùng chung bơm, kim tiêm;
+ Tránh tiếp xúc với các động vật truyền bệnh; khử trùng các đồ dùng hằng ngày;...
- Các biện pháp phòng chống lây truyền virus qua con đường từ mẹ sang con:
+ Tiêm vaccine đầy đủ trước khi mang thai;
+ Nếu mẹ bị nhiễm virus thì cần chữa khỏi trước khi sinh con;..
Bài tập 4: Hãy kể tên các loại vaccine virus được sản xuất nhờ công nghệ tái tổ hợp.
Lời giải:
- Vaccine viêm gan B, vaccine Covid 19 (vaccine Nano Covax), vaccine não mô cầu nhóm B, Vaccine thủy đậu (Zoster vaccine), Vaccine ung thư cổ tử cung (Cervarix),...
Bài tập 5: Báo điện tử Nhân Dân, ngày 9/11/2006 đã đưa tin: "Diện tích lúa bị nhiễm rầy nâu và bệnh vàng lùn (VL) và lùn xoắn lá (LXL) đang tăng rất nhanh. Đầu vụ hè thu mới có 456 ha nhiễm bệnh, đến cuối vụ đã tăng 78 lần, đến ngày 3/10/2006 tăng lên 60 nghìn ha (131 lần). Và 72 nghìn ha là số thống kê để báo cáo cho đợt họp giao ban chống rầy ngày 18/10/2006 của ngành nông nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. (https://nhandan.com.vn/khoa-hoc/giai-phap-phong-tru-ray-nau-sinh-benh-vang-lun-va-lun-xoan-la-588344)
a) Theo em giữa rầy nâu và bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá có liên quan gì với nhau không?
b) Em hãy đánh giá về tốc độ lây nhiễm bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá trong trường hợp trên.
c) Hãy đề xuất biện pháp phòng chống bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá ở lúa.
Lời giải:
a) Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá đều có tác nhân truyền bệnh giống nhau là rầy nâu. Bệnh không lây lan qua giống, đất, nước hay vết thương cơ giới. Rầy nâu chính là môi giới lan truyền, phát sinh, phát triển của bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá trên cây lúa.
b) Trong trường hợp trên, tốc độ lây nhiễm bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá là rất nhanh và khó kiểm soát. Rầy nâu khi hiễm bệnh có thể truyền sang cả bụi lá. Theo chiều gió, đàn rầy này có thể đến nhiều nơi xa hơn, làm cho tốc độ lây nhiễm bệnh ngày càng tăng. Trong khoảng 3 tháng, tốc độ đã tăng lên hơn 50 lần so với cuối vụ hè.
c) Biện pháp phòng chống bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá ở lúa:
– Cần cày bừa, làm đất kỹ, vùi lấp tàn dư và nguồn bệnh.
– Sử dụng các giống lúa kháng rầy nâu.
– Gieo trồng theo thời vụ thích hợp
– Dùng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc từ sinh học để diệt bớt rầy nâu hoặc các động vật có khả năng tiêu diệt bớt rầy nâu.
– Tiêu hủy ruộng lúa bị bệnh để tránh lây lan đến các ruộng khác, bón phân và chăm sóc hợp lý để bù đắp lại năng suất.
– Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng.