Lý thuyết Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh (1400-1407)

1. Nhà Hồ thành lập

- Cuối TK XIV, nhà Trần suy yếu, nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra.

- Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần, lập nhà Hồ, đổi tên nước thành Đại Ngu.

2. Cải cách của Hồ Quý Ly

a. Nội dung cải cách:

- Chính trị - Hành chính

+ Thống nhất bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương.

+ Đặt chức An phủ sứ để quản lý các lộ, phủ, châu.

+ Thi cử tuyển chọn nhân tài, bổ nhiệm làm quan.

+ Dời đô về thành An Tôn (Tây Đô, Thanh Hóa).

- Kinh tế - Tài chính

+ Ban hành tiền giấy thay tiền đồng.

+ Thực hiện hạn nô, hạn điền để giảm tập trung ruộng đất.

+ Ban hành chính sách thuế mới.

- Quân sự - Quốc phòng

+ Chỉnh đốn quân đội, xây thành Đa Bang, thành An Tôn.

+ Chế tạo vũ khí mới (Súng thần cơ, cổ lâu thuyền).

- Văn hóa - Giáo dục

+ Chấn chỉnh Phật giáo, đề cao Nho giáo thực dụng.

+ Dùng chữ Nôm để phát triển văn hóa dân tộc.

b. Tác động của cải cách đến đời sống xã hội thời Hồ:

- Tích cực:

+ Giải quyết khủng hoảng xã hội cuối thời Trần.

+ Loại bỏ quý tộc bất tài, bổ sung Nho sĩ có thực tài vào bộ máy nhà nước.

+ Hạn chế tập trung ruộng đất, tăng cường sức mạnh quân sự.

+ Văn hóa - giáo dục phát triển, mang tính dân tộc.

- Tiêu cực: Cải cách chưa triệt để, gây bất mãn trong xã hội.

3. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh (1406 - 1407)

a. Cuộc xâm lược của quân Minh và thất bại của nhà Hồ:

- Hoàn cảnh

+ Cuối TK XIV, Đại Ngu khủng hoảng, nhà Minh chuẩn bị xâm lược.

+ Tháng 11/1406, quân Minh lấy cớ phù Trần, diệt Hồ, tiến vào Đại Ngu với 20 vạn quân.

- Diễn biến

+ Quân nhà Hồ thua trận ở biên giới, lui về thành Đa Bang (Ba Vì, Hà Nội) cố thủ.

+ Đầu 1407, thành Đa Bang thất thủ, quân Hồ rút về Đông Đô rồi Tây Đô (Thanh Hóa).

+ Tháng 6/1407, Hồ Quý Ly và các con bị bắt, cuộc kháng chiến thất bại.

- Nguyên nhân thất bại

+ Nhân dân không ủng hộ chính sách của nhà Hồ.

+ Không có đường lối kháng chiến đúng đắn, quá phụ thuộc vào phòng tuyến quân sự.