1. Điều kiện tự nhiên
- Lãnh thổ Ấn Độ thuộc khu vực Nam Á được ví như một tiểu lục địa.
+ Phía Bắc thuộc dãy Hi-ma-lay-a ngăn cách với các vùng đất bên ngoài.
+ Ba mặt giáp biển thuận lợi giao thương, buôn bán.
+ Đồng bằng Sông Hằng, Ấn cung cấp phù sa màu mỡ cho nông nghiệp.
+ Phía Nam là vùng cao nguyên Đê-can, sống chủ yếu nghề chăn thả gia súc.
=> Sự đa dạng về tự nhiên tác động đến sự lịch sử Ấn Độ thời phong kiến.
2. Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Ấn Độ thời Gúp-ta
a. Chính trị:
- Năm 232 TCN Hoàng đế A-Sô-Ca băng hà. Ấn Độ rơi vào tình trạng phân liệt.
- Hơn 500 năm sau, năm 320 Ấn Độ thống nhất dưới vương triều Gúp-ta.
- Đầu thế kỉ VI, Người Hung Nô và tộc người ở Trung Á xâm lược Bắc Ấn.
- Năm 535 Vương quốc Gúp-ta bị chia nhỏ và kết thúc.
b. Kinh tế:
- Phần lớn người dân ở nông thôn sống bằng nghề nông.
- Thương mại phát triển ở thành thị, các đồng tiền vàng, bạc được lưu hành rộng rãi.
- Nghề luyện kim, đặt biệt luyện sắt, làm đồ trang sức đạt đỉnh cao.
c. Xã hội: Thời kì Gúp-ta chế độ đẳng cấp được tiếp tục tồn tại thể hiện rõ ở vị trí xã hội, nghề nghiệp của mỗi người.
3. Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu
- Tôn giáo:
+ Hin-đu giáo là tôn giáo chính ở Ấn Độ.
+ Phật giáo cũng được coi trọng dưới thời kì Gúp-ta.
+ Trường đại học Phật giáo Na-lan-đa trở thành trung tâm giáo dục bậc cao nhất thời Gúp-ta. Người học vẫn học kinh Vê-đa, triết học Hin-đu cũng với ngữ pháp, y học.
- Về văn học: văn thơ chữ Phạn đạt nhiều thành tựu, tiêu biểu là nhà văn Ca-li-đa-sa ông là tác giả của tác phẩm Sơ-cun-tơ-la.
- Thiên văn học: quan sát được hiện tượng nguyệt thực; đưa ra giả thuyết Trái Đất hình tròn và tự quay quanh trục.
- Về y học:
+ Biết phẫu thuật và khử trùng vết thương.
+ Biết làm vắc-xin trên cơ sở tạo ra lây nhiễm ở dạng bệnh nhẹ để người đó không bị bệnh ở dạng nặng hơn.
- Kiến trúc, điêu khắc:
+ Thời kì này tạo nên một phong cách nghệ thuật điển hình mang tên vương triều sản sinh ra nó: Phong cách nghệ thuật Gúp-ta.
+ Những công trình kiến trúc, điêu khắc nổi tiếng tiêu biểu: Chùa hang A-gian-ta, bảo tháp San-chi, cụm đền tháp En-lô-ra, Đa-sa-va-ta-ra,…