Đọc hiểu
Câu 1 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 86): Đoạn chữ in nghiêng mở đầu này có nhiệm vụ gì?
Trả lời:
- Giới thiệu bối cảnh, không gian tổ chức sự kiện đổi tên cho xã.
Câu 2 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 86): Chú ý địa danh và tên các nhân vật.
Trả lời:
- Địa danh: tại trụ sở Ủy ban xã, trong một căn phòng rộng được trang trí bởi nhiều đồ: áp phích, bản đồ,…
- Tên các nhân vật: ông Nha chủ tịch xã, anh Văn Sửu thư kí ông Nha, ông Thình, ông bà Độp, anh Tý, ông Ruộng, cô Xoan, bà Thủ,...
Câu 3 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 86): Mục đích của cuộc họp là gì?
Trả lời:
- Mục đích của cuộc họp là thông báo việc xã đổi tên thành xã Hùng Tâm, phố Cà
Câu 4 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 86): Tên mới của xã khác gì tên cũ?
Trả lời:
- Tên mới của xã là Hùng Tâm, nghe có vẻ hay hơn tên cũ (Cà Hạ) nhưng cũng không có ý nghĩa gì đặc biệt.
Câu 5 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 87): Vì sao một số dòng chữ được in nghiêng và để trong ngoặc đơn?
Trả lời:
- Một số dòng chữ được in nghiêng và để trong ngoặc đơn được dùng để miêu tả động tác mà diễn viên sẽ làm.
Câu 6 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 87): Tên các chức vụ được thay đổi ra sao?
Trả lời:
- Đồng chí Bạch Bá Thình thôi giữ chức Đội trưởng đội Sáu để giữ chức Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ kiêm Trưởng ban Ngoại vụ của Liên hợp xã.
- Đồng chí Lê Khắc Tự thôi giữ chức Tổ trưởng Tổ nề mộc để nhận chức Chủ nhiệm Trung tâm Xây dựng và kiến thiết cơ bản.
- Đồng chí Hà Thị Thủ thôi giữ chức Cửa hàng trưởng Cửa hàng mua bán xã để giữ chức Chủ nhiệm Công ty dịch vụ Thương nghiệp Hùng Tâm.
- Đồng chí Hà Văn Ruộng thôi giữ chức Đội trưởng đội Hai để giữ chức Chủ nhiệm Trung tâm Điều phối nhân lực và sản xuất nông nghiệp.
- Bà Độp – nguyên Trưởng trại lợn được giữ chức Chủ nhiệm Trung tâm Chăn nuôi gia súc.
Câu 7 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 88): Ngôn ngữ hài hước được thể hiện ở chi tiết nào?
Trả lời:
- Ngôn ngữ hài hước được thể hiện ở chi tiết: Người hoạn lợn được mở một Trụ sở Hoạn lợn và được lấy với cái tên bớt thô là Trung tâm Triệt sản gia súc Hùng Tâm.
Câu 8 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 89): Chú ý cách ví von, so sánh của ông Nha.
Trả lời:
- Cách ví von, so sánh của ông Nha: Nguyễn Trãi phò Lê Lợi, Cà Hạ đổi thành Hùng Tâm.
Câu 9 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 89): Ngôn ngữ của ông Nha ở đoạn này có gì gây cười?
Trả lời:
- Ngôn ngữ của ông Nha gây cười ở chỗ: dùng nhiều từ ngữ không có ý nghĩa “bung ra, ta bung ra,…ta bung ra pháo”.
Câu 10 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Dự đoán kết quả đổi mới của ông Nha.
Trả lời:
- Kết quả đổi mới xã của ông Nha sẽ thất bại và không đi tới đâu vì sự đổi mới không tổ chức, không khoa học, phân bổ chức vụ một cách tràn lan và giao trọng trách cho những người thiếu chuyên môn.
Câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Nội dung chính của văn bản Đổi tên cho xã là gì? Nội dung đoạn trích liên quan như thế nào với tên vở kịch bệnh sĩ?
Trả lời:
- Nội dung văn bản kể về câu chuyện đổi tên của một xã: từ tên xã Cà Hạ thành Hùng Tâm. Tên các tổ, đội, các bộ phận, ngành nghề trong xã đều được đổi mới sao cho hùng tráng, mới mẻ, tiên tiến,... nhưng chỉ là đổi tên bề ngoài, bên trong vẫn như cũ.
- Nội dung đoạn trích liên quan mật thiết với tên vở kịch Bệnh sĩ. Nội dung nói về một làng quê nghèo mang tên Cà Hạ. Người dân ở đây hiền lành, chân chất nhưng ông Toàn Nha (chủ tịch xã) lại háo danh, thích “sĩ diện”. Lẽ ra phải đổi mới cách làm ăn để cuộc sống người dân được no đủ thì ông Nha lại chỉ quan tâm đến việc đặt ra những cái tên sang trọng và hiện đại.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Quan sát văn bản và chỉ ra cách trình bày kịch bản có gì khác với cách trình bày một truyện ngắn, bài kí hoặc thơ. Nhận biết các chỉ dẫn sân khấu (các dòng chữ in nghiêng đặt trong ngoặc đơn) và chức năng của các chỉ dẫn ấy.
Trả lời:
- Cách trình bày kịch bản khác xa so với cách trình bày truyện ngắn, kí hoặc thơ. Bởi trong văn bản hài kịch chủ yếu là lời đối thoại giữa các nhân vật với nhau, đan xen vào đó là một số câu văn miêu tả hành động mà các nhân vật sẽ làm.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Hãy phân tích một số đặc điểm hài kịch được thể hiện rõ ở văn bản Đổi tên cho xã.
Trả lời:
- Một số đặc điểm hài kịch được thể hiện rõ ở văn bản Đổi tên cho xã:
+ Xung đột: Ông Nha – chủ tịch xã với những ảo tưởng, ông đổi tên xã, phong các chức danh cho mọi người trong xã để sĩ diện, khoe khoang, mong muốn sẽ giúp xã ngày càng trở nên giàu có và phát triển. Tuy nhiên, trên thực tế, chính những việc làm đó đã khiến xã rơi vào hoàn cảnh nghèo đói.
+ Nhân vật: ông Đốp, ông Thình,…=> những tên gọi gần gũi.
+ Lời thoại: lời thoại đã bộc lộ được rõ nét tính cách, đặc điểm nhân vật của họ.
+ Thủ pháp trào phúng: ông Nha ảo tưởng sẽ xây dựng xã văn minh giàu mạnh, phát triển nhưng lại đẩy xã vào tình cảnh nghèo đói, lộn xộn và đầy lố bịch.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Nhân vật ông chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người nào trong xã hội? Hãy phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật này.
Trả lời:
- Nhân vật tiêu biểu cho thói ưa chuộng hư danh, háo danh, “bệnh” hình thức, …không chú trọng nội dung, chất lượng công việc – Căn bệnh phổ biến trong xã hội.
- Biểu hiện:
+ Cách tổ chức trang trí cuộc họp.
+ Ngôn ngữ, lời phát biểu, lời nói dài dòng, văn hoa, sáo rỗng.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Theo em, văn bản Đổi tên cho xã đã nêu lên và phê phán hiện tượng gì? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không?
Trả lời:
- Văn bản dùng tiếng cười phê phán thói háo danh, thích khoa trương, “bệnh” thành tích, nói mà không làm.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều – Soạn bài Đổi tên cho xã (trang 90): Bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy nêu một số ý nói về tác hại của “bệnh sĩ” trong cuộc sống.
Trả lời:
- Tác hại của bệnh sĩ: Khiến con người ta luôn chạy đua với thành tích, luôn muốn mình cao siêu hơn, nổi bật hơn mọi người. Con người dễ ảo tưởng về thành tựu mình đạt được.