Đọc văn bản
NGÕ TRÀNG AN
(Vân Long)
Tôi thả bước lơ ngơ
Trưa vàng ngô cũ
In một bước tình cờ
Lên dấu chân ngày nhỏ
Chùa – Vẫn ngôi chùa cổ
Khói nhang xưa
Tôi lại gặp tôi
Luồn cột đèn đầu ngõ
Chiếc tầu bay giấy lượn lờ
Suốt năm mươi năm
Năm mươi năm
Cô bạn nhỏ chưa khô giọt lệ
Giận tôi vì một trái bàng!
Thêm dãy nhà hai tầng
Ngõ đất thành ngỡ gạch
Ngôi chùa càng chìm sâu
Bóng mít bóng cau
Chìm sâu thời thơ bé
Hoa đại đầu thế kỉ
Rụng vào tôi – bây - giờ...
5-1988
(In trong Thơ với tuổi thơ, Vân Long, NXB Kim Đồng, 2003, tr. 23-24)
Sau khi đọc
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo - Soạn bài Ngõ Tràng An (trang 112): Trong bài thơ có một hay hai nhân vật “tôi”.
Trả lời:
Trong bài thơ chỉ có một nhân vật “tôi”.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo - Soạn bài Ngõ Tràng An (trang 112): Hình ảnh nhân vật “tôi” ngày bé được gợi tả như thế nào trong bài thơ?
Trả lời:
Là cậu bé nghịch ngợm, chọc ghẹo cô bạn thân của mình.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo - Soạn bài Ngõ Tràng An (trang 112): Tìm những hình ảnh thể hiện sự đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Nhận xét về cách kết hợp đó.
Trả lời:
- Các hình ảnh: “Tôi gặp lại tôi/ Luồn cột đèn đầu ngõ", “Suốt năm mươi năm”, “Hoa đại đầu thế kỉ/ Rụng vào tôi - bây - giờ"
=> gợi cảm xúc ngổn ngang, trầm tư, suy lắng.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo - Soạn bài Ngõ Tràng An (trang 112): Trình bày cách hiểu của bạn về hai câu thơ cuối của bài thơ.
Trả lời:
Hình ảnh “hoa đại" được nhân hoá như con người, chạm khẽ và đánh thức chủ thể trữ tình ra khỏi những kỉ niệm thời bé thơ. Thiên nhiên chạm khẽ vào người ta, gợi nhắc những hồi tưởng và kiếm tìm những cảm xúc miên man, khó quên.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo - Soạn bài Ngõ Tràng An (trang 112): Nét độc đáo của kết cấu bài thơ này là gì?
Trả lời:
- Thể thơ tự do:
+ Bài thơ viết theo thể thơ tự do, không ràng buộc về số lượng câu, số lượng chữ trong mỗi câu, hay vần điệu cố định.
+ Thể thơ tự do cho phép tác giả tự do sáng tạo, tạo ra những hình ảnh và ý nghĩa độc đáo.
- Kết cấu hiện tại - quá khứ - hiện tại đan xen:
+ Bài thơ lồng ghép giữa ba thời kỳ: hiện tại, quá khứ và hiện tại đan xen.
+ Sự đan xen này tạo ra một không gian thời gian đa chiều, cho phép người đọc suy ngẫm về sự liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
- Hình ảnh và từ ngữ tượng trưng:
+ Tác giả sử dụng từ ngữ và hình ảnh bình dị, quen thuộc, nhưng đầy ý nghĩa tượng trưng.
+ Ví dụ, hình ảnh “hoa đại đầu thế kỉ” không chỉ là một loài hoa, mà còn tượng trưng cho những giá trị văn hóa, tinh thần từ quá khứ.
+ Từ ngữ và hình ảnh này tạo nên sự độc đáo và sâu sắc cho bài thơ.