Địa lí 10 Kết nối tri thức Bài 22: Cơ cấu kinh tế, tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia

Mở đầu

Câu hỏi mở đầu: Cơ cấu kinh tế là gì? Ngoài cơ cấu kinh tế, còn có những tiêu chí nào để đánh giá sự phát triển kinh tế?
Trả lời:
- Cơ cấu kinh tế là tổng thể các ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ hữu cơ tương đối ổn định hợp thành.
- Ngoài cơ cấu kinh tế, người ta còn dựa vào quy mô của nền kinh tế để đánh giá sự phát triển kinh tế.

1. Cơ cấu kinh tế

Câu hỏi: Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy:
- Trình bày khái niệm cơ cấu kinh tế.
- Phân biệt cơ cấu kinh tế theo ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ.
Trả lời:
- Khái niệm: Cơ cấu kinh tế là tổng thể các ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ hữu cơ tương đối ổn định hợp thành.
- Phân biệt cơ cấu kinh tế theo ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ:
Địa lí 10 Kết nối tri thức Bài 22: Cơ cấu kinh tế, tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia

2. Tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia

Câu hỏi: Dựa vào thông tin trong mục 2, hãy:
- So sánh sự khác nhau giữa GDP và GNI.
- Cho biết trong trường hợp nào GDP lớn hơn GNI và trong trường hợp nào GDP nhỏ hơn GNI.
Trả lời:

Cơ sở để so sánh

GDP

GNI

Ý nghĩa

GDP đề cập đến thước đo tiền tệ chính thức của tổng sản phẩm và dịch vụ, được sản xuất bởi quốc gia này trong suốt một năm.

GNI ngụ ý tổng kết tổng sản phẩm quốc nội của đất nước và thu nhập ròng kiếm được ở nước ngoài, trong một năm kế toán cụ thể.

Biện pháp

Tổng sản lượng sản xuất

Tổng thu nhập nhận được

Nền tảng

Vị trí

Quyền sở hữu

Đại diện

Sức mạnh của nền kinh tế nước này.

Sức mạnh kinh tế của công dân nước này.

Tập trung vào

Sản xuất trong nước

Thu nhập do công dân tạo ra

* Trường hợp:
- GDP lớn hơn GNI: Khi giá trị thành phần kinh tế nước ngoài tạo ra trong nước lớn hơn giá trị công dân quốc gia đó tạo ra ở nước ngoài.
- GDP nhỏ hơn GNI: Đầu tư của nước ngoài nhỏ, người Việt Nam đầu tư ra nước ngoài nhiều và tạo ra giá trị lớn.

Luyện tập

Câu hỏi: Cho bảng số liệu:
BẢNG 22.2. CƠ CấU GDP PHÂN THEO NGÀNH CỦA VIỆT NAM, NĂM 2019
(Đơn vị: %)

Ngành

Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản

Công nghiệp và xây dựng

Dịch vụ

Tỉ trọng

15,5

38,3

46,2

(*Không tính thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm)
- Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019.
- Nhận xét và giải thích về cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019.
Trả lời:
* Biểu đồ thể hiện cơ cầu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019.
Địa lí 10 Kết nối tri thức Bài 22: Cơ cấu kinh tế, tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia
* Nhận xét và giải thích về cơ câu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019:
Từ biểu đồ ta thấy, dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong tổng cơ cấu GDP của nước ta năm 2019, ngành này đóng góp tới 42.2% tổng cơ cấu bởi nhờ có các hoạt động vận tải thương mại mà các ngành kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp và công nghiệp được cung cấp nguyên liệu, vật tư sản xuất; đồng thời sản phẩm của các ngành này cũng được tiêu thụ.
=> Nguyên nhân: Do nước ta đang đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chú trọng phát triển ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ.

Vận dụng

Câu hỏi: Tìm hiểu và cho biết GDP và GDP bình quân đầu người của Việt Nam năm gần đây nhất.
Trả lời:
Năm 2022:
- GDP Việt Nam đạt khoảng 871,2 tỉ USD.
- GDP bình quân đầu người: 4, 110 USD/người.