1. Tiến trình phát triển của lích sử Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX
Câu hỏi. Từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX, lịch sử Trung Quốc trải qua các triều đại phong kiến nào? Hãy thể hiện tiến trình lịch sử đó trên trục thời gian theo ý tưởng của em
Trả lời:
- Từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX, Trung Quốc đã trải qua các triều đại lớn:
2. Trung Quốc dưới thời Đường
Câu hỏi. Hãy trình bày những biểu hiện chính về sự thịnh vượng của Trung Quốc thời Đường.
Trả lời:
- Chính trị:
+ Bộ máy nhà nước được củng cố, hoàn chỉnh từ trung ương đến địa phương.
+ Nhà nước mở nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài.
+ Tiếp tục chính sách xâm lược các nước để mở rộng bờ cõi đất nước.
- Về kinh tế:
+ Nông nghiệp: chính sách giảm thuế, chế độ quân điền, áp dụng kĩ thuật canh tác mới => Nông nghiệp có bước phát triển.
+ Thủ công nghiệp: luyện sắt, đóng thuyền,…
+ Thương nghiệp: có quan hệ buôn bán với hầu hết các nước châu Á. Những tuyến đường giao thông truyền thống nối các châu lục, đến thời Đường, đã trở thành “con đường tơ lụa”.
3. Sự phát triển kinh tế thời Minh - Thanh
Câu 1. Nêu những biểu hiện nổi bật về sự phát triển kinh tế thời Minh - Thanh.
Trả lời:
Biểu hiện nổi bật về sự phát triển kinh tế thời Minh – Thanh:
- Nông nghiệp:
+ Có những tiến bộ về kĩ thuật gieo trồng.
+ Diện tích trồng trọt vượt xa các thời trước, sản lượng lương thực tăng nhiều.
+ Tình trạng cướp đoạt ruộng đất của địa chủ vẫn gia tăng.
- Thủ công nghiệp:
+ Hình thành những xưởng thủ công tương đối lớn, thuê nhiều nhân công.
+ Sản phẩm thu công rất đa dạng, nhiều sản phẩm nổi tiếng như: gốm sứ Giang Tây, lụa Tô Châu…
- Thương nghiệp:
+ Nhiều thành thị phồn thịnh: Bắc Kinh, Nam Kinh,...
+ Nhiều thương cảng lớn: Quảng Châu, Phúc Kiến,... trở thành những trung tâm buôn bán sầm uất - nơi giao thương với các nước Đông Nam Á, Ấn Độ,...
Câu 2. Theo em, những thành tựu nào là nổi bật nhất? Vì sao?
Trả lời:
* Thành tựu lớn nhất của sự phát triển kinh tế thời Minh – Thanh đó chính là sự phát triển mạnh mẽ của thương nghiệp.
- Thời Minh – Thanh, thương nghiệp đã phát triển mạnh mẽ và đã có dấu hiệu tách ra khỏi nông nghiệp. Việc buôn bán giữa các quốc gia được đẩy mạnh, cùng với đó là sự xuất hiện của các thành thị hưng thịnh như Bắc Kinh, Nam Kinh,…
- “Con đường tơ lụa” vẫn phát triển trong thời gian này. Sự phát triển của công thương nghiệp đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện của những mầm mống tư bản chủ nghĩa ở Trung Quốc, tuy nhiên vẫn còn nhỏ bé và chưa đủ sức chi phối mạnh mẽ đối với nền kinh tế - xã hội Trung Quốc.
4. Những thành tựu chủ yếu của văn hoá Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX
Câu 1. Hãy giới thiệu những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX.
Trả lời:
- Tư tưởng - Tôn giáo:
+ Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chính thống của chế độ phong kiến Trung Quốc.
+ Phật giáo tiếp tục phát triển, thịnh hành nhất dưới thời Đường.
- Sử học, văn học:
+ Nhiều bộ sử lớn được biên soạn như Minh sử, Thanh thực sử, Tứ khố toàn thư,…
+ Nhiều nhà thơ nổi tiếng: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị.
+ Nhiều tiểu thuyết đồ sộ, ảnh hưởng sâu sắc đến văn học các nước khác: Thủy hử (Thi Nại Am), Tam quốc diễn nghĩa (La Quán Trung), Tây Du Ký (Ngô Thừa Ân), Hồng lâu mộng (Tào Tuyết Cần),…
- Kiến trúc, điêu khắc:
+ Nhiều cung điện cổ kính như Cố Cung, Viên Minh Viên, Tử Cấm Thành.
+ Nhiều bức họa đạt tới đỉnh cao, những bức tượng Phật tinh xảo, sinh động,…
- Khoa học kĩ thuật:
+ Tứ đại phát minh: thuốc súng, kỹ thuật in, la bàn và giấy.
+ Các ngành khoa học khác: Cửu chương toán thuật, phép tính lịch, thuật phẫu thuật và châm cứu trong y học.
Câu 2. Em hãy nêu nhận xét về những thành tựu văn hóa của Trung Quốc.
Trả lời:
- Nhận xét: Trung Quốc từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIX đã đạt được nhiều thàng tựu trên tất cả các lĩnh vực từ tư tưởng - tôn giáo cho đến văn thơ,… Tất cả những thành tựu đó không chỉ có ý nghĩa với Trung Quốc mà còn có ý nghĩa rất lớn tới nhân loại.
Luyện tập - Vận dụng
Câu 1. Tại sao nói thời Đường là thời kì thịnh vượng của chế độ phong kiến Trung Quốc?
Trả lời:
Dưới thời Đường, chế độ phong kiến Trung Quốc đạt được sự phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: chính trị - kinh tế - văn hóa – xã hội.
- Chính trị:
+ Bộ máy nhà nước được củng cố, hoàn chỉnh từ trung ương đến địa phương.
+ Nhà nước mở nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài.
+ Tiếp tục chính sách xâm lược các nước để mở rộng bờ cõi đất nước.
- Kinh tế:
+ Sản xuất nông nghiệp phát triển nhờ việc thực hiện: giảm tô thuế, bớt sưu dịch; chế độ quân điền; cải tiến kĩ thuật canh tác…
+ Các ngành nghề thủ công như rèn sắt, đóng thuyền,… có sự phát triển hơn trước.
+ Thương nghiệp phát triển, nhà Đường có quan hệ buôn bán với hầu hết các nước châu Á; con đường tơ lụa được hình thành.
- Xã hội ổn định, đời sống nhân dân ấm no.
- Văn hóa phát triển, tiêu biểu nhất là lĩnh vực văn học với hơn 2000 nhà thơ và hơn 50.000 tác phẩm thơ Đường luật.
Câu 2. Kinh tế thời Minh – Thanh có điểm gì mới so với thời Đường?
Trả lời:
- Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa bắt đầu xuất hiện trong các ngành nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp.
- Các thành thị Bắc Kinh, Nam Kinh là trung tâm chính trị, trung tâm kinh tế lớn.
- Thương nghiệp phát triển mạnh mẽ và có dấu hiệu tách ra khỏi nông nghiệp.
- Sự phát triển của công thương nghiệp đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện của mầm mống tư bản chủ nghĩa ở Trung Quốc.
Câu 3. Trong những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX, em ấn tượng với thành tựu nào nhất? Vì sao?
Trả lời:
- Trong những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX, em ấn tượng với thành tựu thuốc súng: Vì Thuốc súng ở Trung Quốc chỉ được ứng dụng trong việc chế tạo pháo hoa song ở phương Tây họ đã biến nó thành một phần của đại bác, súng trường – thứ đã giúp họ rất lớn trong công cuộc chinh phục thuộc địa.
Câu 4. Liên hệ với lịch sử Việt Nam, em hãy tìm hiểu thêm và chia sẻ: Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX, triều đại phong kiến Trung Quốc nào đã xâm lược Việt Nam?
Trả lời:
- Từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIX, Việt Nam đã bị các triều đại phong kiến Trung Quốc là: Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh đều tiến hành xâm lược Việt Nam.