1. Ấn Độ dưới thời các triều đại phong kiến
Câu 1. Hãy trình bày khái quát sự ra đời và tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Ấn Độ thời Vương triều Gúp-ta.
Trả lời:
* Khái quát sự ra đời và tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Ấn Độ thời Vương triều Gúp-ta
- Chính trị:
+ Đầu thế kỉ IV, Sanđra Gúp-ta I lên ngôi và thống nhất đất nước, lập ra vương triều Gúp-ta.
+ Lãnh thổ Ấn Độ mở rộng khắp lưu vực sông Hằng.
+ Đầu thế kỉ V, phần lớn bán đảo Ấn Độ đã được thống nhất.
- Kinh tế:
+ Có những tiến bộ vượt bậc.
+ Nông nghiệp: Công cụ bằng sắt được sử dụng rộng rãi, nhiều công trình thủy lợi được xây dựng.
+ Thương nghiệp: Việc buôn bán được đẩy mạnh, Ấn Độ đã có quan hệ thương mại với nhiều nước Ả Rập và Đông Nam Á.
+ Đời sống nhân dân được ổn định và sung túc hơn tất cả các thời kỳ trước đó.
=> Thời kì này được gọi là thời kì hoàng kim của lịch sử Ấn Độ.
Câu 2. Hãy trình bày những nét chính về sự ra đời, tình hình chính trị, kinh tế, xã hội Ấn Độ thời Vương triều Đê-li.
Trả lời:
a. Hoàn cảnh ra đời: từ cuối thế kỉ XIII, người Hồi giáo gốc Thổ Nhĩ Kì đã xâm nhập, chiếm miền Bắc Ấn Độ và lập nên Vương triều Hồi giáo Đê-li (1206).
b. Tình hình kinh tế - chính trị - xã hội:
- Tình hình chính trị:
+ Nhà vua có quyền hành cao nhất.
+ Ấn Độ được chia thành nhiều đơn vị hành chính do các tướng lĩnh Hồi giáo cai quản.
+ Chiến tranh xâm chiếm lãnh thổ của nhiều tiểu quốc ở Nam Ấn với hi vọng thành lập đế quốc Hồi giáo.
- Tình hình kinh tế:
+ Nông nghiệp: nghề trồng lúa giữ vai trò quan trọng và được khuyến khích phát triển.
+ Thủ công nghiệp phát triển với trình độ kĩ thuật cao hơn so với các thời kì trước
+ Thương nghiệp phát triển với sự ra đời của nhiều thành thị và hải cảng lớn.
- Tình hình xã hội:
+ Mâu thuẫn xã hội gay gắt, trong đó nổi bật là mâu thuẫn tôn giáo, sắc tộc và mâu thuẫn dân tộc.
+ Hành loạt các cuộc đấu tranh chống triều đình phong kiến của nhân dân đã diễn ra.
Câu 3. Trình bày khái quát sự ra đời và tình hình chính trị, kinh tế, xã hội Ấn Độ thời Vương triều Mô-gôn
Trả lời:
* Sự ra đời: Đầu thế kỉ XVI, người Hồi giáo lật đổ Vương triều Đê-li, lập ra Vương triều Mô-gôn. Ấn Độ đạt được bước phát triển mới sự thời trị vì của vua A-cơ-ba.
* Chính trị:
- Cải cách bộ máy hành chính từ Trung ương đến địa phương, chia đất nước thành 15 tỉnh.
- Thực hiện chế độ chuyên chế, vua trực tiếp bổ nhiệm quan lại các cấp.
- Tiến hành sửa đổi luật pháp.
* Kinh tế:
- Nhà nước tiến hành các chính sách: đo lại ruộng đất, đặt mức thuế hợp lý, thống nhất chế độ đo lường,…
- Nông nghiệp: cây lương thực và nhiều loại cây mới được đưa vào trồng trọt.
- Thủ công nghiệp truyền thống và một số nghề khác khác tương đối phát triển.
- Các thành phố và hải cảng: hoạt động thương mại là hoạt động kinh tế chính.
* Xã hội:
- Xây dựng khối hòa hợp dân tộc trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo.
- Hạn chế sự bóc lột của quý tộc với người dân.
- Khuyến khích và ủng hộ các hoạt động sáng tạo văn hóa, nghệ thuật.
2. Thành tựu văn hoá tiêu biểu của Ấn Độ từ thế kỉ IV đến giữa thế kỉ XIX
Câu hỏi. Em hãy giới thiệu và nhận xét về một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ thời phong kiến.
Trả lời:
* Một số thành tựu văn hóa Ấn Độ:
- Tôn giáo: đạo Hindu, đạo Bà-la-môn, đạo Phật.
- Chữ viết:
+ Phổ biến nhất là chữ Phạn.
+ Chữ Phạn là nguồn gốc của chữ Hindu thông dụng hiện nay ở Ấn Độ.
- Văn học – nghệ thuật:
+ Hàng loạt các tác phẩm chính luận, sử thi, kịch thơ,…
+ Hai bộ sử thi Ma-ha-bha-ra-ta và Ra-ma-ya-na. Thời Gúp-ta có Ka-li-đa-sa – ngôi sao của sân khấu và văn học Ấn Độ, tác giả của nhiều vở kịch nổi tiếng.
- Kiến trúc – điêu khắc:
+ Chịu ảnh hưởng sâu sắc của 3 tôn giáo lớn là: Phật giáo, Hin-đu giáo và Hồi giáo.
+ Công trình tiêu biểu: chùa hang A-gian-ta; đền Kha-giu-ra-hô; Lăng Taj Mahanl
=> Nhận xét: Văn hóa Ấn Độ thời phong kiến đạt được nhiều thành tựu rực rỡ, có ảnh hưởng lớn đến bên ngoài, trong đó, Đông Nam Á là khu vực chịu ảnh hưởng sâu sắc nhất của văn hóa Ấn Độ.
Luyện tập - Vận dụng
Câu 1. Em hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây:
Trả lời:
Vương triều Gúp-ta |
Vương triều Đê-li |
Vương triều Mô-gôn |
|
Thời gian thành lập |
- Thế kỉ IV |
- Thế kỉ XII |
- Thế kỉ XVI |
Tình hình chính trị |
- Quân chủ do vua đứng đầu. - Thống nhất được phần lớn bán đảo Ấn Độ. |
- Nhà vua có quyền hành cao nhất. - Giành đặc quyền cho người Hồi giáo. - Xâm chiếm lãnh thổ tiểu quốc ở Nam Ấn. |
- Cải cách bộ máy nhà nước từ Trung ương đến địa phương. - Sửa đổi luật pháp. |
Tình hình kinh tế |
- Nông nghiệp, công cụ bằng sắt được sử dụng; nhiều công trình thủy lợi được xây dựng. - Thủ công nghiệp phát triển. - Thương nghiệp: buôn bán trong nước được đẩy mạnh. |
- Nông nghiệp được khuyến khích phát triển. - Thủ công nghiệp phát triển với trình độ kĩ thuật cao hơn. - Thương nghiệp phát triển. |
- Thi hành nhiều chính sách phát triển kinh tế. - Trồng nhiều loại cây mới. - Thủ công nghiệp và thương nghiệp tiếp tục phát triển. |
Tình hình xã hội |
- Đời sống nhân dân ổn định, sung túc. |
- Mâu thuẫn xã hội gay gắt. |
- Xây dựng khối hòa hợp dân tộc, hạn chế sự phân biệt sắc tộc,tôn giáo. |
Câu 2. Hãy tìm hiểu thêm và kể tên một số thành tựu văn hóa của các quốc gia Đông Nam Á chịu ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ thời phong kiến.
Trả lời:
+ Phật giáo được du nhập vào Đông Nam Á khá sớm. Nó thâm nhập vào từng quốc gia trong những thời gian không như nhau, bằng những con đường khác nhau và ảnh hưởng của nó cũng không đều nhau.
- Chữ viết: Từ chữ Sanskrit, các nước Đông Nam Á đã sáng tạo ra chữ viết riêng cho quốc gia mình.
- Một số thành tựu văn hóa của Đông Nam Á chịu ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ:
+ Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam, Việt Nam).
+ Đền Bô-rô-bu-đua (In-đô-nê-xi-a).
+ Đền Ăng-co Vát, Ăng-co Thom (Cam-pu-chia).
Câu 3. Tìm kiếm thông tin và hình ảnh từ sách, báo và Internet, hãy viết đoạn văn ngắn giới thiệu về công trình kiến trúc của Ấn Độ thời phong kiến mà em ấn tượng nhất.
Trả lời:
- Taj Mahal là khu lăng mộ kết tinh những nét đặc sắc của nghệ thuật Hồi giáo gần 400 năm trước, công trình xây vào thế kỷ 17. Một trong những nét độc đáo của Taj Mahal chính là lối kiến trúc đối xứng trên nền móng hình vuông với 4 cửa vòm, ban công, cửa sổ, tháp... Khảm đá quý là một nét ấn tượng khác trong nghệ thuật kiến trúc của Taj Mahal. Đá quý nhiều màu được mài sao cho vừa với phần rỗng đã đục sẵn trên đá cẩm thạch và khảm đến nhẵn mịn như cùng một khối. Buổi tối, các họa tiết này nếu có ánh sáng (mặt trăng) chiếu vào sẽ rực sáng lấp lánh. Năm 1983, lăng Taj Mahal được UNESCO công nhận là di sản thế giới và mô tả là một "kiệt tác được cả thế giới chiêm ngưỡng trong số các di sản thế giới".