Lý thuyết Lịch Sử 9 Chân trời sáng tạo Bài 13: Một số nước ở châu Á từ năm 1945 đến năm 1991

1. Các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ

- Nhật Bản

+ 1945-1952: Bị Mỹ chiếm đóng, cải cách dân chủ tư sản.

+ 1951: Ký Hiệp ước an ninh với Mỹ, đặt quân đội Mỹ trên lãnh thổ Nhật.

+ Kinh tế phục hồi (1945-1952), tăng trưởng "thần kỳ" (1960), trở thành trung tâm kinh tế-tài chính thế giới (1970).

+ Đẩy mạnh khoa học-công nghệ, mua bằng sáng chế nước ngoài.

- Trung Quốc

+ 1946-1949: Nội chiến, Đảng Cộng sản thắng lợi, lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1949).

* Các giai đoạn phát triển chính:

+ 1950-1958: Cải cách kinh tế, ruộng đất.

+ 1958-1962: "Ba ngọn cờ hồng" thúc đẩy CNXH.

+ 1966-1976: "Đại cách mạng văn hóa" gây tổn thất nghiêm trọng.

+ 1978: Cải cách-mở cửa, tập trung kinh tế.

- Ấn Độ

+ Đấu tranh giành độc lập từ Anh (1945-1950), tuyên bố độc lập (1950).

+ Phát triển chính trị, kinh tế, khoa học:

+ Công nghiệp nặng phát triển, đứng thứ 10 thế giới (1980).

+ "Cách mạng xanh" giúp tự túc lương thực, xuất khẩu.

+ Chế tạo bom nguyên tử (1974), phóng vệ tinh (1975).

2. Quá trình phát triển của các nước Đông Nam Á từ năm 1945 đến năm 1991

a) Đấu tranh giành độc lập và phát triển đất nước

- Nhật đầu hàng (1945), các nước Đông Nam Á nổi dậy giành độc lập.

- Tiếp tục đấu tranh chống tái chiếm của thực dân.

b) Công cuộc bảo vệ và xây dựng, phát triển đất nước sau khi giành độc lập

- Kinh tế

+ Chủ yếu dựa vào nông nghiệp, cơ sở hạ tầng lạc hậu.

+ Một số nước lệ thuộc kinh tế vào nước lớn.

+ Từ cuối 1970, kinh tế chuyển biến mạnh, tăng trưởng cao.

- Xã hội

+ Một số nước gặp mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo.

+ Từ thập niên 80, xã hội tương đối ổn định.

b) Sự hình thành và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) từ khi thành lập đến năm 1991

- Thành lập ngày 8-8-1967 với 5 nước (Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan).

- Mục tiêu: Thúc đẩy kinh tế, xã hội, văn hóa khu vực.

+ 1976: Ký Hiệp ước Bali, mở rộng hợp tác.

+ 1984: Brunei gia nhập.