Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn - Ngữ văn 12 Cánh Diều

Đọc hiểu

Câu 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 87): Chú ý bối cảnh chuyến đi.

Trả lời:

Bối cảnh chuyến đi:

- Thời gian: bốn giờ sáng khi bầu trời còn là màn đêm

- Không gian: trên tàu giữa biển khơi

Câu 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 88): Giá trị ẩn trong đảo chìm là gì?

Trả lời:

- Giá trị ẩn trong đảo chìm là: Những nước phát triển như Nhật Bản chẳng hạn vớ được đảo chìm như thế quả bằng vớ được kim cương”.

Câu 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 89): Khu vực Ba Kè có gì đặc biệt?

Trả lời:

- Khu vực Ba Kè không cồn, không nhô lên những mỏm để tạo nên thứ đảo chìm nhưng đã tạo ra một độ sâu vừa phải cho phép dựng những nhà giàn

Câu 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 89): Chú ý nội dung phần 2.

Trả lời:

- Nội dung phần 2: Sự hi sinh của những cán bộ chiến sĩ khi thực hiện nhiệm vụ ở biển cả dữ dội.

Câu 5 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 90): Hình dung sự dữ dội của biển cả.

Trả lời:

Sự dữ dội của biển cả được thể hiện qua hình ảnh “ Biển vẫn làm trò tung hứng chiếc xuồng như một thứ đồ chơi mong manh..”

→ Biển cả dữ dội, nguy hiểm với những cơn sóng trào cuồn cuộn khiến cho chiếc xuồng trở nên lung lay.

Câu 6 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 90): Chuyện xảy ra vào giai đoạn nào?

Trả lời:

- Chuyện xảy ra vào giai đoạn từ năm 1990 đến 2000, khi những cơn bão cấp 11, 12 liên tục đánh vào nhà giàn

Câu 7 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 90): Chú ý những chi tiết về sự hi sinh của cán bộ, chiến sĩ.

Trả lời:

Những chi tiết về sự hi sinh của cán bộ, chiến sĩ:

- Mười bốn cán bộ chiến sĩ nhà giàn đã hi sinh trong một số trận bão

- Nhà đổ, liệt sĩ Thượng úy Nguyễn Hữu Quang, chủ nhiệm chính trị giàn 1:3 bơi nhiều ngày trên biển…. nhường miếng lương khô cuối cùng cho đồng đội

- Liệt sĩ đại úy Vũ Quang Chương, chỉ huy nhà giàn 2A Phúc Nguyên… bình tĩnh chỉ huy bộ đội.

→ Thể hiện vẻ đẹp của những người chiến sĩ khi làm nhiệm vụ: tình cảm đồng đội keo sơn, gắn bó và tinh thần trách nhiệm cao với công việc, luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ.

Câu 8 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 91): Nội dung phần 3 kể chuyện gì?

Trả lời:

- Phần 3 kể về lịch sử ba thế hệ nhà giàn và đặc điểm bên trong nó và những giá trị, sự đóng góp của ngành công binh trong việc xây dựng các nhà giàn trên biển.

Câu 9 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 92): Chú ý điểm khác nhau của ba thế hệ nhà giàn.

Trả lời:

- Khác nhau về cấu trúc của nhà giàn: Thời kì đầu chỉ là những cái cọc bê tông cắm xuống nền san hô, trên bắc hoặc thưng ván hoặc bạt. Sang thế hệ thứ hai, có sự xuất hiện của công binh, dựng những công trình như lô cốt chỉ hở ra khung cửa, na ná như lỗ châu mai. Tới thế hệ thứ ba, phát triển thành tổ hợp kiến trúc nói chung. “ Từ xa ngó như cái nhà, không một biệt thự màu trắng ba, bốn tầng đột ngột nhỏ giữa đại dương”

Câu 10 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 92): Tác giả bày tỏ thái độ và cảm xúc như thế nào ở phần cuối ?

Trả lời:

Tác giả đã bày tỏ thái độ và cảm xúc ngưỡng mộ, ngợi ca những người chiến sĩ, mà đặc biệt là tướng Nam và quân của ông, đã góp phần to lớn vào việc thiết kế nên những nhà giàn kiên cố như hiện nay, điều đó, làm nên cái neo vững chãi chủ quyền biển đảo và cơ sở để xây dựng, sân bay, thành phố biển sau này

Sau khi đọc

Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn viết về vấn đề gì? Tóm tắt nội dung chính của mỗi phần được đánh số trong văn bản.

Trả lời:

- Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn viết về những vấn đề liên quan đến các nhà giàn như: quang cảnh, cách thiết kế, xây dựng, lịch sử, sự khắc nghiệt của thiên nhiên và sự hi sinh của những người chiến sĩ

- Nội dung chính của từng phần :

+ Phần 1 : Quang cảnh và giá trị của khu vực Ba Kè

+ Phần 2 : Sự dữ dội của thiên nhiên và sự hi sinh cao cả của các chiến sĩ nhà giàn

+ Phần 3 : Lịch sử ba thế hệ nhà giàn và sự đóng góp của ngành công binh trong xây dựng, thiết kế nhà giàn

+ Phần 4 : Cảm xúc của tác giả về sự phát triển của nhà giàn

Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Tính phi hư cấu của bài phóng sự trên được thể hiện ở những yếu tố nào? Điều đó có tác dụng gì đối với việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của tác phẩm?

Trả lời:

- Tính phi hư cấu thể hiện ở những sự kiện có thực về thời gian (ngày 25/3/1946, 13/12/1998,...); địa điểm (khu vực Ba Kè, giàn khoan Bạch Hổ, Đại Hùng,.. ); số liệu ( tàu HQ-996, tên các chiến sĩ,...)

- Tính phi hư cấu góp phần cung cấp thêm số liệu cụ thể và xác thực, nhằm giúp người đọc dễ dàng hình dung về các sự kiện cũng như tăng sức thuyết phục, xác đáng cho văn bản.

Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Khúc tráng ca nhà giàn đã sử dụng những biện pháp đặc trưng gì của thể loại phóng sự? Hãy chỉ ra một số dẫn chứng cụ thể.

Trả lời:

- Khúc tráng ca nhà giàn đã sử dụng những biện pháp đặc trưng của thể loại phóng sự: tả, thuật, bình.

* Dẫn chứng

- Lời tả: “Tôi chỉ biết láng máng cái nhà giàn này là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kết cấu khung kép của giàn khoan dầu khí với hệ thống móng cọc thép chịu được bão gió cấp 12 hoặc hơn. Tôi cũng láng máng thêm… Tôi ngó xuống làn nước thăm thẳm kia để rùng mình, không biết anh em công binh làm bằng cách nào mà thương lượng được Hà Bá hay vua Thủy Tề để cắm được hệ thống cọc vững vàng kiên cố như thế?”.

- Lời thuật: “Tôi đang nói đến cái nhà giàn không mấy kiên cố những năm xa chứ không phải loại giàn thế hệ mới bây giờ có thể chịu được cấp 12, trên cả cấp 12! Những cơn bão năm 1990, 1996, 1999 và sau chót là năm 2000 đã lần lượt thụi và thốc những cú ác liệt vào nhà giàn. Đại tá Chấn kể lại Sở chỉ huy Quân chủng ở Hải Phòng có lúc lặng hẳn đi khi anh em một số nhà giàn điện về là chòi khó thế này… đó là những thông điện cuối cùng mà Sở chỉ huy Quân chủng nhận được…”t số dẫn chứng cụ thể.

Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Chi tiết nào của văn bản để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Vì sao?

Trả lời:

- Chi tiết gây ấn tượng với em là tên của những người chiến sĩ đã ngã xuống lòng biển khơi không bao giờ tỉnh dậy. Mỗi cái tên như thêm một lần đau xót, thêm một lần mất mát, khiến lòng em cũng thấy xót xa, thương tiếc cho những con người vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân mà chấp nhận hiểm nguy tính mạng.

Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Việc kết hợp thủ pháp trần thuật với miêu tả để kể về lịch sử ba thế hệ nhà giàn của văn bản nhằm mục đích gì? Người viết thể hiện thái độ và sự đánh giá như thế nào về vấn đề đó?

Trả lời:

- Mục đích : Giúp người đọc hình dung rõ hơn về hình ảnh của nhà giàn qua từng thế hệ. Dễ dàng nhận ra sự khác nhau ở các thế hệ nhà giàn, nhà giàn đời đầu thô sơ, đơn giản; nhà giàn thứ hai như những lô cốt, bít bùng bê tông; nhà giàn thứ ba là một tổ hợp kiến trúc bắt mắt, thuận tiện.

- Thái độ, đánh giá của người viết : Tự hào về sự phát triển đi lên và ngày cảng vững chắc, tiện lợi của nhà giàn. Bên cạnh đó là sự ca ngợi công sức không chỉ của những chiến sĩ nhà giàn mà còn là sự đóng góp to lớn đến từ ngành công binh

Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Khúc tráng ca nhà giàn (trang 93): Theo em, vấn đề được nêu trong bài phóng sự có ý nghĩa như thế nào đối với xã hội hiện nay?

Trả lời:

- Bài phóng sự “Khúc tráng ca nhà giàn” nêu lên vấn đề về cuộc sống và công việc khắc nghiệt của những người làm việc trên nhà giàn, những khó khăn, thách thức mà họ phải đối mặt, cũng như sự hi sinh, cống hiến của họ vì lý tưởng cao đẹp. Đây là một vấn đề rất quan trọng, có ý nghĩa lớn đối với xã hội hiện nay.

+ Ý nghĩa đối với xã hội hiện nay: Trước hết, nó giúp người đọc hiểu rõ hơn về công việc và cuộc sống của những người làm việc trên nhà giàn, từ đó tạo ra sự thông cảm, đồng lòng và sự hỗ trợ từ cộng đồng. Thứ hai, nó cũng góp phần nâng cao nhận thức của xã hội về tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền và tài nguyên quốc gia. Cuối cùng, thông qua việc kể về lịch sử ba thế hệ nhà giàn, bài phóng sự cũng giúp tôn vinh tinh thần kiên trì, bền bỉ và lòng yêu nước của những người này.