Đọc hiểu
Câu 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 147): Mở đầu, tác giả nêu vấn đề gì?
Trả lời:
- Mở đầu, tác giả nêu những giá trị của bài thơ Việt Bắc do Tố Hữu sáng tác và khái quát những điểm mới lạ, độc đáo, sáng tạo trong bài thơ Việt Bắc.
Câu 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 147): Hình thức nào của bài thơ được người viết chú ý phân tích?
Trả lời:
- Hình thức cấu tạo theo lối đối đáp giao duyên của nam nữ trong ca dao dân ca của bài thơ được người viết chú ý phân tích.
Câu 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 148): Chú ý những lí lẽ và bằng chứng của tác giả
Trả lời:
- Những lí lẽ và bằng chứng của tác giả : Hai nhân vật trữ tình hòa vào làm một, thể hiện tình cảm gắn bó, thắm thiết. Bằng chứng “Mình là bản thân mình…rơi vào đơn điệu”, tác giả kết hợp trích 3 câu thơ trong bài thơ Việt Bắc để chứng minh lí lẽ.
Câu 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 149): Chú ý những nhận xét chủ quan của tác giả bài viết
Trả lời:
Những nhận xét chủ quan của tác giả bài viết:
- “ Bài thơ có ý vị đậm đà, đặc biệt do nỗi nhớ…”
- “Trong bài thơ, cái tình đằm thắm vốn là sở trưởng của hồn thơ và giọng thơ Tố Hữu được kết hợp với một khả năng quan sát tinh tế”
- “Người đọc như được sưởi ấm bởi cái tình “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”, càng thấy thân thiết…”
- “Những câu thơ viết tự nhiên, thoải mái, như tuôn chảy từ tấm lòng không một chút dụng công…”
- “Kháng chiến và cách mạng đã xua tan bớt nét hiu hắt âm u của Việt Bắc, làm tăng thêm cảnh mơ mộng của nó…”
→ Thể hiện quan điểm, đánh giá của tác giả đối với bài thơ Việt Bắc.
Câu 5 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 150): Sự so sánh ở đây nhằm mục đích gì?
Trả lời:
Sự so sánh giữa thơ Tố Hữu với ca dao nhằm mục đích thể hiện sự độc đáo, mới lạ của thơ Tố Hữu và sự sáng tạo trong ông.
Câu 6 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 150): Chú ý tính khẳng định trong ý kiến của tác giả
Trả lời:
Tính khẳng định trong ý kiến của tác giả thể hiện qua các câu văn:
- “ Đoạn thơ viết về Bác ở gần cuối bài là một trong những đoạn hay nhất của bài thơ”
- “Hình ảnh, phong độ của Bác ở đây rất mực giản dị, ung dung, thanh thoát”
- “Nghệ thuật đặc tả hình ảnh Bác trong đoạn thơ không chỉ thể hiện chân thực…mà còn rất phù hợp với tâm hồn và phong độ của Bác…”
Câu 7 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Phần 3 nêu và phân tích nội dung gì?
Trả lời:
Phần 3, tác giả bàn luận về nghệ thuật đặc tả hình ảnh Bác trong thơ Tố Hữu và sự thay đổi phong cách văn chương của Tố Hữu trước và sau cách mạng.
Sau khi đọc
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Qua văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc”, tác giả Nguyễn Văn Hạnh muốn làm sáng tỏ điều gì? Vấn đề ấy được nêu ở phần nào của văn bản?
Trả lời:
- Qua văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc, tác giả Nguyễn Văn Hạnh muốn làm sáng tỏ bài thơ Việt Bắc là bài ca tâm tình tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của nhà thơ Tố Hữu. Vấn đề này được nêu ở đoạn văn đầu trong phần 2 của văn bản “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình…”
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Xác định nội dung chính của các phần được đánh số trong văn bản. Từ đó, nêu các luận điểm của bài viết.
Trả lời:
- Các luận điểm của bài viết :
+ Khái quát những điểm độc đáo, sáng tạo và mới mẻ của bài thơ Việt Bắc(phần 1)
+ Biểu hiện của sự sáng tạo, mới mẻ trong bài thơ Việt Bắc qua kết cấu, từ ngữ, hình ảnh thơ, âm hưởng, nhịp điệu , cách diễn đạt, ngôn ngữ. (phần 2)
+ Hình ảnh Bác trong thơ Tố Hữu và kết luận (phần 3)
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Người viết phân tích và làm sáng tỏ ý kiến: “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình, rất tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của Tố Hữu.” bằng các lí lẽ và dẫn chứng nào trong phần 2 của văn bản?
Trả lời:
- Lí lẽ
+ “Vẫn là tiếng nói của tình cảm, tình yêu, nhưng là tình yêu đối với quê hương đất nước, đối với cách mạng, đối với nhân dân”
+ “Bài thơ cấu tạo theo lối đối đáp thường gặp trong văn học dân gian, đối đáp giữa hai người thương nhau, tình nghĩa mặn nồng, nay phải chia tay nhau…”
+ “Ở chiều sâu của suy nghĩ, thơ là tâm trạng thống nhất của những người kháng chiến, của chính bản thân nhà thơ tạo nên sự liền mạch của hơi thở, giọng thơ”
+ “Nhưng đi sâu hơn thì “mình” cũng là “ta”, “ta” cũng là “mình”, “ta” và “mình” hòa làm một”.
+ “Nhà thơ đã khai rất đắt chữ “mình” trong tiếng Việt. Mình là bản thân mình, là ta, nhưng mình cũng là người khác, một người khác thân thiết với mình, người bạn đời của mình, vì vậy có thể xem như chính mình”.
+ “Những câu thơ như “Miếng cơm chấm muối mối thù nặng vai” hay “Hắt hiu lau xám đậm đà lòng son” vừa dân dã, cổ điển, cân đối, cô đúc, lại ngân vang…”
+ “Rừng núi tình nghĩa cũng là rừng núi chiến đấu rất kiên cường. Và tâm hồn con người ngọt ngào chung thủy giản dị trong cuộc sống hàng ngày rất hân hoan, rộng mở…”
+ “Nói đến thiên nhiên của Việt Bắc, tấm lòng chân thật, tình nghĩa sắt son của người Việt Bắc, thơ Tố Hữu đằm thắm như ca dao, dân ca. Nhưng khi miêu tả không khí sôi nổi…”
+“Tố Hữu thường chú ý cách diễn đạt quen thuộc với cảm nghĩ của quần chúng, thích nhịp điệu êm ái, cân đối của câu thơ… cần thể hiện”
- Dẫn chứng
+ Trích dẫn cuộc nói chuyện của Tố Hữu với nhà nghiên cứu văn học người Pháp Mi-ren Găng-sen
+ Trích dẫn các câu thơ trong bài thơ Việt Bắc.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Nét đặc sắc khi tác giả phân tích phần 3 của văn bản là gì?
Trả lời:
- Nét đặc sắc trong phần 3 : Nghệ thuật đặc tả hình ảnh của Bác.
+ Dẫn chứng : Tác giả viết thêm, “nhà thơ Xuân Diệu cho đây là một bức họa”. Qua đó, tăng sức thuyết phục thông qua nhận định của một nhà thơ lớn - ông hoàng thơ tình.
+ Tác giả dùng một loạt những câu từ khẳng định như “nhà thơ đã dựng lên một bức tranh đầy chất thơ” ; “Hình ảnh, phong độ của Bác ở đây rất mực giản dị”,...nhằm thể hiện rõ ràng lập trường, quan điểm, bộc lộ ý kiến của tác giả.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc” của Nguyễn Văn Hạnh giúp em hiểu thêm được gì về bài thơ này?
Trả lời:
- Văn bản Phân tích bài thơ Việt Bắc của Nguyễn Văn Hạnh giúp em hiểu thêm được điều về bài thơ:
+ Nét đặc sắc trong việc sử dụng cặp đại từ “mình – ta” qua việc phân tích nội dung, ý nghĩa của việc sử dụng cặp đại từ trong từng đoạn thơ của tác phẩm
+ Giá trị nội dung của tác phẩm: vẻ đẹp son sắt, thủy chung, chân tình của người dân Việt Bắc và tình quân dân thắm thiết trong tác phâm
+ Ý nghĩa của giá trị nghệ thuật trong tác phẩm Việt Bắc mà nhà thơ sử dụng
+ Hình tượng nhân vật Bác trong thơ Tố Hữu.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Phân tích bài thơ Việt Bắc (trang 151): Dẫn ra một số câu văn thể hiện ý kiến nhận xét, đánh giá chủ quan của người viết khi phân tích bài thơ Việt Bắc.
Trả lời:
- Một số câu văn thể hiện ý kiến nhận xét, đánh giá chủ quan của người viết :
+ “Nét đặc sắc cao quý của Việt Bắc chính là ở chỗ nghèo mà chân tình”
+ “Trong bài thơ, cái nghĩa đậm đà, cái tình đằm thắm vốn là sở trường trong hồn thơ và giọng thơ Tố Hữu”
+ “Bài thơ có một ý vị đậm đà, đặc biệt do nỗi nhớ”
+ “Bài thơ Việt Bắc thật sự là một trong những bài thơ hay nhất trong sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu và trong nền thơ hiện đại của chúng ta”