Soạn bài Muối của rừng - Ngữ văn 12 Cánh Diều

Đọc hiểu

Câu 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 20): Thời điểm ông Diểu chọn đi săn đem lại cho em suy nghĩ gì?

Trả lời:

- Thời điểm ông Diểu chọn để đi săn là lúc mà thiên nhiên tràn đầy vẻ đẹp sức sống, xanh tươi với mưa xuân ấm áp, rừng ẩm ướt. Đây là thời gian thích hợp nhất ở trong rừng. Điều này cho thấy ông Diểu yêu quý và hòa mình vào thiên nhiên, biết tận dụng những điều tốt đẹp nhất từ thiên nhiên để sinh tồn. Đồng thời cũng thấy được tình yêu thiên nhiên và sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên trong tác phẩm.

Câu 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 21): Tại sao chi tiết kì ảo xuất hiện ở đoạn văn này?

Trả lời:

- Chi tiết kỳ ảo xuất hiện đã thể hiện không gian núi rừng vô cùng lạnh lẽo với làn sương mù dày đặc, tạo ấn tượng cho người đọc.

Câu 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 21): Tại sao ông Diểu lại tránh nhìn vào đôi mắt con khỉ ?

Trả lời:

- Lúc nhìn vào mắt nó ông thấy ánh mắt nhìn ông cầu khẩn, ánh mắt ươn ướt ấy khiến ông Diểu cảm thấy tội lỗi vì những gì mình đã gây ra cho chú khỉ. Khiến một gia đình khỉ đang hạnh phúc bống chia lìa, trước mắt ông là một chú khỉ đang hấp hối và chịu đau đớn cùng cực.

Câu 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Tại sao ông Diểu lại vội vã bỏ đi?

Trả lời:

Sau khi phóng sinh cho khỉ đực, ông liền vội vã bỏ đi bởi ông sợ rằng mình sẽ thay đổi quyết định này.

Sau khi đọc

Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Truyện Muối của rừng có thể chia làm mấy phần? Hãy mô hình hoá câu chuyện bằng một sơ đồ thích hợp.

Trả lời:

- Truyện Muối của rừng có thể chia làm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu… khỉ bố và khỉ mẹ: Cuộc đi săn của ông Diểu

+ Phần 2: Từ “Nhặt đất đá ném… xa hơn nhưng lại an toàn”: Diễn biến tâm trạng của ông Diểu khi nhìn thấy con khỉ đực bị thương”.

+ Phần 3: Còn lại: Ông Diểu quyết định phóng sinh con khỉ đực

- Mô hình hóa sơ đồ

Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Truyện được kể từ điểm nhìn nào? Mối quan hệ giữa điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật

Trả lời:

- Truyện được kể từ điểm nhìn: người kể chuyện- tác giả

- Mối quan hệ giữa điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật: điểm nhìn giới hạn trong tầm hiểu biết của nhân vật ông Diểu.

→ Thể hiện khái quát được nhiều khía cạnh nội tâm, hành động, suy nghĩ của nhân vật.

Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Nguyên nhân nào khiến ông Diều muốn đi săn? Hoạt động đi săn của ông Diểu được miêu tả như thế nào trong truyện?

Trả lời:

- Nguyên nhân khiến ông Diểu muốn đi săn : Tiết trời đẹp đẽ của màu xuân khi muôn vật căng tràn sức sống và khí trời trong lành, mát mẻ. Thêm nữa là đứa con học ở nước ngoài gửi về biếu ông khẩu súng hai nòng. Chính điều đó tác động đến ông Diểu ý nghĩ đi săn.

- Hoạt động đi săn của ông Diểu được miêu tả một cách sinh động, cụ thể. Từ lúc ông kĩ lưỡng chuẩn bị mọi thứ cho đến lúc ông đi săn, đuổi theo khỉ bố, khỉ con. Từng cảm xúc và khung cảnh được miêu tả kĩ càng, cụ thể.

+ Đi săn khỉ con : Khi khỉ con rơi xuống vực:“ông Diểu tái mặt, mồ hôi toát ra như tắm”

+ Đi săn khỉ bố : miêu tả lúc ông Diểu leo lên mỏm đá để bắt khỉ đực : “núi đá dốc và trơn”;”ông Diểu thấy nóng bừng người...ông leo thoăn thoắt”

Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Tìm và phân tích những nguyên nhân khiến ông Diểu đi đến quyết định phóng sinh cho con khỉ đực?

Trả lời:

- Những nguyên nhân khiến ông Diểu đi đến quyết định phóng sinh con khỉ đực: vì ông Diểu nhận ra rằng con khỉ này còn có gia đình và trách nhiệm với gia đình, vì ông nhận ra hành động đi săn sẽ giết chết con khỉ đực, phá hoại một gia đình: “Cách đó không xa, con khỉ cái cũng thập thờ sau một gốc cây theo dõi. Ông thấy buồn tê tái đến tận đáy lòng. Ông nhìn cả hai con khỉ và thấy cay sống mũi. Hóa ra ở đời, trách nhiệm đè lên lưng mỗi sinh vật quả thật năng nề”. Khi nhìn thấy nỗi đau của khỉ đực, tình yêu của khỉ cái với khỉ đưc đã khiến ông Diểu nhận ra rằng thiên nhiên và con người đều có số phận, tính cách, tâm hồn và đời sống tình cảm riêng. Hơn thế nữa, bản tính tự nhiên của loài vật là bản tính thiên, vô tư, hồn nhiên, trong sáng. Vì thế, tự nhiên cho con người nhận thức được giá trị của tình yêu thương. 

Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Thống kê và phân tích ý nghĩa của những yếu tố kì ảo trong truyện Muối của rừng. Những chi tiết này thể hiện chủ đề nào trong tác phẩm?

Trả lời:

- Những yếu tố kì ảo trong truyện Muối của rừng :

+ Chi tiết sương mù dân lên cuồn cuộn sau khi chú khỉ con rơi xuống vách đá và cất lên những tiếng kêu thảm thiết. Chi tiết sương mù vừa gợi lên không khí lạnh lẽo của màn sương vừa thể hiện nội tâm nhân vật cũng mờ mịt, bối rối và lạnh lẽo như vậy.

+ Hình ảnh hoa tử huyền cuối câu chuyện hiện thân cho điều tốt lành, cho sự may mắn, ấm no. Đặc biệt loại hoa này thể hiện niềm tin chiến thắng của cái thiện, tạo nên một không khí huyền thoại.

- Những chi tiết này thể hiện chủ đề về nhân sinh. Khi con người đang ngày càng bị tha hóa, những giá trị đạo đức bị phá hủy. Câu chuyện như là một hành trình đi tìm cái thiện của con người. Qua đó khơi dậy lòng trắc ẩn, yêu mến thiên nhiên trong mỗi con người.

Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 12 Cánh Diều - Soạn bài Muối của rừng (trang 24): Theo Ha-ra-ri (Harari), có một quan niệm cho rằng: "Các sinh vật không phải người không có giá trị tự thân nào cả, chúng chỉ tồn tại vì lợi ích của chúng ta mà thôi.” Đọc truyện ngắn Muối của rừng, em có tán thành với quan niệm đó không? Vì sao?

Trả lời:

- Em không tán thành với quan niệm “Các sinh vật không phải là người không có giá trị tự thân nào cả, chúng chỉ tồn tại vì lợi ích của chúng ta mà thôi”, vì:

+ Khi đọc truyện ngắn Muối và rừng, chúng ta có thể cảm nhận các loài sinh vật đều có thế giới tâm trạng, cảm xúc, tình cảm riêng giống như con người. Điều đó được thể hiện thông qua ngòi bút tài hoa của nhà văn khi miêu hình ảnh, chi tiết về sự đau đớn của con khỉ đực, tình yêu, tình cảm gia đình của gia đình khỉ vô cùng sâu sắc. Khỉ con khỉ đực bị bắn ngã nhào xuống đất, khỉ mẹ cũng đã quay lại dìu khỉ bố chạy trốn; khỉ con xuất hiện và cướp súng ông Diểu nhưng nó bị rơi xuống vực. Tác giả cũng đã miêu tả về hình ảnh con khỉ đực bị thương, chậm rãi kêu và gương ánh mắt thành khẩn cầu xin về phái ông Diểu. Và khi ông định mang con khỉ về, coi nó như chiến lợi phẩm thì con khỉ cái xuất hiện, đã khiến ông thay đổi cách nhìn về gia đình loài khỉ cũng như hiểu được “trách nhiệm đè lên lưng mỗi sinh vật quả thật nặng nề.” Chính nhân vật Diểu trong tác phẩm hay mỗi bản thân mỗi độc giả đều nhận ra rằng thiên nhiên sinh vật cũng như con người, cũng có thứ tình của nó. Thiên nhiên và con người cũng có sự liên kết gắn bó chặt chẽ và chúng ta cần có trách nhiệm bảo vệ và giữ gìn thiên nhiên.