Trước khi đọc
Câu hỏi SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 5): Nêu tên một tác phẩm văn học hoặc một bộ phim có nội dung nói về sự đồng cảm, gắn bó giữa con người và thế giới tự nhiên (loài vật, cây cỏ, vũ trụ…). Chia sẻ ngắn gọn cảm nhận của em về tác phẩm văn học hoặc bộ phim đó.
Trả lời:
- Tác phẩm văn học: Tiếng gọi nơi hoang dã (Giắc Lân-đơn), Hachiko - Chú chó đợi chờ (Luis Prats), Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó (Lu-i Xe-pun-ve-da),...
- Bộ phim: Công viên kỷ Jura, Marley và tôi, Chú chó trung thành,...
Đọc văn bản
Câu 1 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 6): Cảm nhận của cậu bé Phi Châu về mắt sói.
Trả lời:
- Cảm nhận của cậu bé Phi Châu về mắt sói:
+ Con mắt càng lúc như càng to hơn, tròn hơn.
+ Con ngươi màu đen.
* Gia đình sói hiện ra:
+ Ngọn hắc hỏa.
Câu 2 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 6): Trong con mắt của sói, gia đình sói hiện ra như thế nào?
Trả lời:
- Trong con mắt của sói, gia đình sói hiện ra với quầng màu hung đỏ tạo thành sắc cầu vồng. Màu lông của 5 con sói con hệt như quầng hung đỏ của cầu vồng. Bộ lông con thứ 6 màu xanh lam, như màu nước đóng băng trên nền trời trong veo. Con thứ 7 thì trông như tia vàng, mỗi khi nhìn vào thì phải nheo mắt.
Câu 3 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 7): Chuyện gì sẽ xảy ra với Anh Vàng khi nó muốn nhìn thấy con người thật gần?
Trả lời:
- Ánh Vàng sẽ bị con người bắt.
Câu 4 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 8): Cảnh Sói Lam cứu Ánh Vàng
Trả lời:
- Sói Lam tung người bay lên làn không khí bỏng rát trên đám lửa, trên những con người (mặt họ đỏ lừ vì khói lửa), bay trên cả bao lưới.
- Nó dùng răng cắn đứt phăng sơi dây và hét "Chạy đi, Ánh Vàng"
- Cả đám náo loạn, Sói Lam hất tung hai con chó vào lửa
- Sói Lam giục Ánh Vàng chạy đi nhưng cô muốn ở lại cùng anh không muốn bỏ anh lại một mình
- Sói Lam và Ánh Vàng tung người nhả một cú tuyệt hảo. Theo sau đó là những tiếng súng nổ và sói Ánh Vàng chạy thoát được còn sói Lam bị bắt lại.
Câu 5 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 8): Nhân vật Sói Lam có tính cách như thế nào?
Trả lời:
- Sói Lam là một con sói dũng cảm và rất yêu thương gia đình, yêu thương đứa em bé bỏng của mình. Dù phải đối mặt với hiểm nguy trước mắt cũng không hề nao núng, vui mừng vì thấy em có thể chạy thoát.
Câu 6 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 9): Cảm nhận của Sói Lam về con mắt của cậu bé?
Trả lời:
- Sói Lam khi nhìn thấy đôi mắt của cậu bé nó cảm giác như một đường hầm bị sập dưới lòng đấy, một đường hầm giống một cái hang cáo mà Sói Lam từng chui vào, càng sâu càng mờ mịt. Chẳng mấy chốc thì tối om, không còn giọt nắng nào.
Câu 7 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 10): Tâm trạng của Phi Châu khi đi tìm lạc đà Hàng Xén.
Trả lời:
- Cô bé rất lo lắng và hỏi thắm những người qua đường về lạc đà Hàng Xén, sốt ruột nên cậu hỏi cả nhữung con lạc đà khác về Hàng Xén.
Câu 8 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 11): Suy nghĩ của Phi Châu về các loài động vật
Trả lời:
- Các loài động vật với Châu Phi không phải là kẻ thù nếu thi thoảng có sư tủ hay báo ăn thịt dê, cừu là vì chúng nó đói.
Câu 9 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 12): Lời nói và hành động của Phi Châu với Báo
Trả lời:
* Lời nói và hành động của Phi Châu với Báo:
+ Báo này, đừng có bò như rắn thế, tôi nghe thấy tiếng anh rồi đấy
+ Tôi từ Châu Phi Vàng tới. Ở đó không gian lặng như tò, không hề có tiếng động làm cho tai rất thính....
+ Anh là một tay săn tuyệt vời, Báo ạ. Anh chạy nhanh hơn bất kể loài thú nào, lại còn nhìn được xa hơn. Đây cũng là ưu điểm của người chăn cừu.
- Im lặng có tiếng một con voi rít từ rất xa và tiếp theo là tiếng nổ súng.
+ Báo ơi, anh chăn cừu với tôi nhé
+ Báo này anh cần có một người bạn và tôi cũng thế.
Câu 10 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 12): Tình bạn của Phi Châu và Báo khiến em liên tưởng đến câu chuyện tình bạn trong tác phẩm nào khác?
Trả lời:
- Tình bạn của Phi Châu và Báo khiến em liên tưởng đến câu chuyện tình bạn giữa Hoàng tử bé và con cáo trong tác phẩm Hoàng tử bé. Họ đã dành thời gian bên nhau, thấu hiểu nhau để trở thành những người bạn thân thiết, gắn bó.
Trả lời câu hỏi
Câu 1 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Tác phẩm Mắt sói có cốt truyện đa tuyến và kiểu truyện lồng truyện, tức là một chuyện hoặc nhiều câu chuyện được kể lại trong một câu chuyện khác. Hãy đọc kĩ phần tóm tắt tác phẩm và chỉ ra cốt truyện đa tuyến đó.
Trả lời:
- Nét đặc sắc nổi bật của Mắt sói là cách kể chuyện đầy sáng tạo của Pennac : ý tưởng mới lạ, cốt truyện lồng ghép, sự di chuyển điểm nhìn, văn phong trong sáng. Bên cạnh đó, có thể nói Mắt sói là câu chuyện của những đối cực, vừa hài hước, ngộ nghĩnh, nhẹ nhàng vừa sâu sắc, đau đớn, mất mát. Có lẽ vì vậy mà nhiều người tin rằng đây sẽ là cuốn sách có thể ru trẻ ngủ nhưng cũng khiến người lớn phải ngỡ ngàng vì chiều sâu triết lý..
=> Cốt truyện đa tuyến có điểm nhìn hiện tại - quá khứ và tương lai của cậu bé ở trong đó.
Câu 2 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Cậu bé Phi Châu nhìn vào mắt sói và nhận ra những điều gì? Trong mắt sói, câu chuyện nào đã hiện lên?
Trả lời:
* Cậu bé Phi Châu nhìn vào mắt sói đã nhận ra được là:
- Con ngươi màu đen của nó chính là một con sói mẹ đang cuộn tròn, xung quanh là bầy con nhỏ, đây cũng chính là mẹ và anh em của sói
- Sói từng sống ở một nơi lạnh lẽo nhưng hạnh phúc bên gia đình
- Sự yên bình của gia đình sói bị phá vỡ khi đám thợ săn đi tìm để bắt gia đình nó
- Sói rất thương em của mình, vì em mà bị bắt và xa gia đình từ đó
* Trong mắt sói, câu chuyện đã hiện lên là sói cứu em Ánh vàng của mình khỏi thợ săn
Câu 3 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Theo dõi phần (2) thuộc Chương 2 và cho biết Sói Lam đã cứu Ánh Vàng như thế nào. Qua hành động đó, em hãy nhận xét về tính cách nhân vật Sói Lam.
Trả lời:
- Ánh Vàng bị nhốt trong lưới, bộ lông lấp lánh những ánh chớp vàng trong màn đêm; Sói Lam tung người bay trên làn không khí bỏng rát, nó dùng răng cắn đứt sợi dây, hét: “Chạy đi, Ánh Vàng!”; Đầu Sói Lam như nổ tung, Sói Lam ngã xuống, ngã xuống, cứ xoay tròn và rơi mãi trong màn đêm đầy tia lửa,...
=> Qua hành động trên, có thể thấy Sói Lam là một con sói dũng cảm và rất yêu gia đình, yêu thương đứa em gái bé bỏng. Khi biết em bị nạn, nó đã không chút do dự lao đến cứu em, không màng đến mạng sống và sự an nguy của bản thân - một con sói không bao giờ đùa, “nghiêm túc”, “uyên bác”, tính cách “vô cùng là sói”.
Câu 4 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Sói Lam nhìn vào mắt Phi Châu và nhận ra điều gì? Trong mắt cậu bé, kí ức nào đã hiện lên?
Trả lời:
- Sói Lam khi nhìn thấy đôi mắt của cậu bé nó cảm giác như một đường hầm bị sập dưới lòng đấy, một đường hầm giống một cái hang cáo mà Sói Lma từng chui vào, càng sâu càng mờ mịt. Chẳng mấy chốc thì tối om, không còn giọt nắng nào.
- Kỉ niệm hiện lên là vào một đêm hãi hùng do chiến tranh ở châu Phi cậu bé Phi mồ côi được người phụ nữ tốt bụng đưa tiền cho Lão Toa buôn lái đưa đi thật xa. Cậu bé và lạc đà một bướu tên là Hàng Xén đã trở thành đôi bạn thân thiết. Rất nhiều lần, lão Toa lái buôn đã cố tìm cách bỏ rơi cậu bé. Nhưng lạc đà kiên quyết không đi nếu không có cậu bé. Một buổi lão Toa đã bán lạc đà Hàng Xén trong thành phố và bán cậu bé Phi châu cho vua Dê.
Câu 5 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Nêu cảm nhận của em về nhân vật Phi Châu. Chỉ ra những chi tiết giúp em có cảm nhận đó.
Trả lời:
Nhân vật Phi Châu là một cậu bé đáng yêu nhưng bất hạnh, cậu cực kì thông minh và rất yêu thương động vật cũng như có tinh thần lạc quan đáng quý mà chúng ta cần học hỏi theo. Cậu bé bất hạnh khi không có gia đình, phải rời xa quê hương do chiến tranh và lang thang từ nơi này đến nơi khác.
Cậu rất yêu thương động vật. Nhờ có tình yêu này mà cậu bé đã rất dễ làm quen với Sói Lam và được Sói Lam cho đến thăm quá khứ của mình. Cậu còn trở thành bạn thân của lạc đà Hàng Xén và Báo nữa. Phi Châu còn cực kì thông minh, chăn dê và cừu giỏi nên được vua Dê giữ lại làm việc tận hai năm khiến cho mọi người ngạc nhiên, vì bình thường ai làm việc cho vua Dê cũng chỉ ở được một thời gian rất ngắn.
Hơn cả, Phi Châu được khắc họa thật lạc quan làm sao? Tuy phải sống cuộc sống khổ sở, mồ côi cha mẹ, nay đây mai đó nhưng người đọc chưa từng thấy sự buồn rầu hay than trách của cậu bé. Cậu bé rất lạc quan, dễ dàng thích nghi với những nơi ở mới và tự mình tìm kiếm niềm vui từ việc kết bạn cùng các loài động vật. Phi Châu quả là một cậu bé với nhiều phẩm chất đáng quý mà chúng ta phải học hỏi.
Câu 6 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Nhận xét về vai trò của hình ảnh mắt sói, mắt người trong việc tổ chức các sự kiện của cốt truyện.
Trả lời:
- Mắt sói được đánh giá là “Một cuộc gặp gỡ kì lạ, được kể lại một cách xuất sắc” (Astrapi). Trong tác phẩm, câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba nhưng có lúc được chuyển sang ngôi thứ nhất qua lời của nhân vật. Ở đoạn trích, câu chuyện được kể bằng lời ngôi thứ ba nhưng chủ yếu theo điểm nhìn bên trong (kể qua cảm nhận của nhân vật).
- Nhà văn Pennac đã xây dựng câu chuyện với cốt truyện đa tuyến mới lạ và đầy tính sáng tạo, truyện lồng truyện. Đan xen trong cốt truyện chính kể về cuộc gặp gỡ của Phi Châu và Sói Lam là cốt truyện riêng về cuộc đời của từng nhân vật. Lời kể của nhiều nhân vật tạo nên những góc nhìn đa chiều, gợi sự tò mò và hứng thú nơi người đọc. Ngôn ngữ kể chuyện trong sáng, phù hợp với lứa tuổi của trẻ thơ.
Câu 7 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Mắt sói (trang 13): Theo em, qua câu chuyện của Sói Lam và cậu bé Phi Châu, tác giả muốn ca ngợi hay phê phán điều gì? Câu chuyện đã tác động đến suy nghĩ và tình cảm của em như thế nào?
Trả lời:
- Mắt sói là câu chuyện của những câu chuyện gây ấn tượng mạnh với lứa tuổi thiếu nhi, chuyện bắt nguồn từ cuộc sống, các nhân vật tới từ thế giới lòai vật cho đến con người đều rất đa dạng phong phú. Ở đây tác giả ca ngợi tình yêu thương gia đình và lòng gan dạ dũng cảm. Mỗi cá nhân con người đều có tình yêu thương và sự dung hòa với thế giới bên ngoài, họ luôn cần một người bạn ở bên chia sẻ và yêu thương với nhau.
Viết kết nối với đọc
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) kể lại sự kiện “Phi Châu và Báo đã trở thành đôi bạn thân thiết” (bằng lời của nhân vật Báo)
Đoạn văn tham khảo
Phi Châu là một cậu bé mồ côi, vì chiến tranh mà phải rời xa quê hương lưu lạc khắp đó đây. Tuy rằng cuộc sống của cậu rất khổ sở và đáng thương, nhưng chưa bao giờ tôi thấy cậu than trách nửa lời. Cậu có những tình cảm chân thành và rất biết yêu thương các loài vật, cũng bởi vậy mà tôi và cậu ta đã trở thành những người bạn thân thiết.
Trước khi trở nên thân thiết với tôi, cậu bé có một người bạn là lạc đà Hàng Xén. Nhờ cu cậu lạc đà ấy mà Phi Châu đã không bị lão Toa buôn bỏ lại giữa đường. Nhưng sau đó, cậu vẫn bị lão buôn bán cho vua Dê. Tại đây, cậu thông minh và yêu thương động vật nên chăn cừu rất giỏi. Phi Châu cũng dành nhiều thời gian bên tôi và chúng tôi đã trở thành đôi bạn thân thiết. Chúng tôi cùng nhau chăn dê và cừu cho vua Dê, sống những ngày tháng êm đềm, hạnh phúc.